اگر از لاک میشه قصه نوشت؛
میشه از لاک تو گفت...
میشه با سر سختیای لاک تو؛ مشرق نو، مغرب نو برپا کرد
میشه از خشم نگات؛ خورشیدو خاکستر کرد
میشه از دردسرای توی لاکت؛ یه عالم شعر نوشت...
تو این دوتا قسمت (هشتم و نهم) به اثرات فردی لاک پرداختیم. تو این قسمت میخوایم به اثرات اجتماعی لاک بپردازیم. شاید صحبت یه مقداری طولانی بشه ولی کلمه به کلمه اش مهمه. پس لطفا با دقت بخونین.
پایه ی رفتار لاک پشتی تو جامعه از لاک آموزش و لاک فکر میاد. پس ما بیشتر صحبتامون رو این دوتا لاک خواهد بود. بصورت کلی به 4بخش تقسیمش میکنیم و درمورد هر 4بخش مجزا صحبت میکنیم
پایه ی صحبت لاک آموزش و لاک فکره. ولی از بقیه ی لاک ها هم درموردش کمک میگیریم چون عملا ازهم تأثیر میگیرن. خب بریم ک یه بحث جذابو داشته باشیم
هر جایی که بیشتر از 2تا 5نفر با هدفِ کلّیِ مشترک باشن تشکلیل "اجتماع" رو میدن ما میخوایم پا رو فراتر از بعد شخصی اجتماع بذاریم و حرفمون بعد اجتماعی و جامعه اس.
بعد اینکه وقتی صحبت از "زندگی اجتماعی" میشه لزوما حرف جامعه و محیط فیزیکی وسط نیست. شبکه های اجتماعی و تالار های گفتگو و بعضا گیم های آنلاین نوع جدیدی از زندگی اجتماعی رو برامون مطرح کردن که "سبک زندگی دیجیتال (digital lifestyle)" نامگذاری میشه. این موضوع کم از زندگی واقعی نداره چون ما عملا آدم هایی هستیم ک رفتار اجتماعیمون رنگ و بوی دیجیتال بهش میگیرن. عملا بستر عوض میشه ولی پایه ی رفتار همونه
پس اینکه بگیم اینا بهم ربطی ندارن کاملا اشتباهه. اصل محیط اجتماعی و رفتار اجتماعی تو همشون هست. ولی رنگ و بوی متفاوتی از هم میگیرن. و پیاده کردنشون متفاوت میشه.
میخوام این صحبتو بکنم که همونجوری ک تو زندگی حقیقی؛ لاک پشت داریم؛ تو زیست مجازی هم لاک پشت داریم. پایه و خصوصیات یه شکله ولی نحوه بروز نشونه ها متفاوته.
ما اینجا سعی میکنیم مواردی رو بگیم ک تشخیص لاک رو برای ما ساده تر میکنه. بهتر بگیم: چجوری بفهمیم طرف مقابلمون لاک پشته؟
لاک پشت ها در محیط کار معمولا افرادی درونگرا و بی آزار خودشونو نشون میدن. کافیه بهشون یکار بر اساس خصوصیاات لاک پشتی که بهشون داده میشه بدی.
معمولا کسایی ان که تو کنفرانس ها و جلسات با همه چی موافقن و "نظر خاصی ندارن". افرادین ک حضورشون تقریبا حس نمیشه و در بهترین حالت میان کارشونو انجام میدن و میرن. اگه دنبال کارمندایی هستین که سرشون تو لاک خودشونه لاک پشتا بهترین گزینه اند.
واکنش لاک پشت ها تو محیط کار نسبت به اشتباهات خودشون کموبیش پرخاشگرانس. به هر دری میزنن که - بجای پذیرفتن و حل اشتباه - اونو بپوشونن و توجیه کنن. لاک پشت ها هیچوقت اشتباه خودشونو قبول نمیکنن - یا حداقل اینجور نشون میدن - . لاک پشت ها توی تمام محیط های کاری به یه شکل دیده میشن. افرادی گوشه گیر یا به ظاهر اجتماعی که عملا کار خودشونو میکنن و به هیچ کس و هیچ جایی کار ندارن. بهتر بگیم: براشون مهم نیست. یه لاک پشت فقط خودش براش مهمه. نه هیچ چیز دیگه ای.
تشخیص لاک پشت توی محیط های دوستانه تقریبا کار سختیه چون رنگ و بوی رفتار ها تو محیط دوستانه کاملا به یه شکل دیگس. نوع واژه ها، عبارات، رفتارها، واکنش ها و خیلی چیزای دیگه کاملا منحصر به خودشه. و بسته به صمیمیت اون جمع؛ شکل و فضای کلّی اون محیط تغییر پذیره
شاید ساده ترین چیزی ک بشه گفت اینه ک وقتی شوخی ای که با یکی دیگه میکنه رو با خودش میکنین بدش میاد. نسبت به رفتارهای مشابه رفتار خودش واکنش های عجیب نشون میده. مثلا یهو لبخندش میخشکه و بهش بر میخوره.
بعد اینکه لاک پشتا معمولا توی محیطی دوستانه که لاک پشت های بیشتری باشن حس خوب تری دارن. ینی ما گاها با محیط دوستانه ی لاک پشتی مواجه میشیم که از قضا ممکنه بشدت گرم بنظر بیااد ولی... آیا واقعا گرمه؟
یچیز دیگه اینکه رفتارهاشون خارج و داخل اون محیط کاملا متفاوت از همه. البته ک هرکسی تو محیط های متفاوت ممکنه رفتار متفاوتی نشون بده ولی صحبت ما اینجا تفاوت کامل هستش. طرف داخل جمع لاک پشتی کاملا بگو بخند داره ولی خارج جمع یه فرد بشدت خشک و تند - بهتر بگم گند اخلاق - هستش.
یکی از مهمترین خصوصیاات لاک پشت ها توی محیط دوستانه رفتار دوگانس. توی جمع و وقتی با دوستش هست قربون صدقه هم میرن و کلی ازهم تعریف میکنن و عاشق همن. ولی کافیه طرف ده قدم دور بشه. فحش و بی احترامی و دروغ و غیبت کردن هستش که از زبان لاک پشت در میاد[ البته که همه بدن من خوبم ].
گردهمایی ها، سمینارها، مواردی که به هر دلیلی افراد دورهم جمع میشن و صحبت میکنن. ولی یه نفر معمولا خیلی صحبت نمیکنه و نگاشم ک میکنی تو خودشه بیشتر. بله! ایشون لاک پشت عزیز ما هستن. لاک پشت ها توی محیط هایی که صمیمیت و حس محیط دوستانه نداره و - تقریبا تمام افراد داخلش - جدید هستن؛ رفتاری کاملا برعکس محیط های دوستانه نشون میدن. رفتار هایی که هرچقدم ک صمیمانه باشه بازم کاملا سرده. افراد درونگرا هم البته تو محیط همچین حالتی دارن. و البته تا حتی طبیعیه ک واکنش آدما تو محیط جدید سرد باشه. ولی "جنس این سردی با اونا متفاوته". اون به مرور اوکی میشه. ولی رفتار یه لاک پشت همیشه لاک پشتیه . شاید حتی گفتنی زیاد داشته باشن و علم خوبیم داشته باشن ولی کم پیش میاد در اختیار کسی بذارن؛ لاک خودشونه بهرحال. شاید ازشون حرفاییو بشنویم که با یه سرچ تو گوگل هم قابل پیدا شدنه.
لاک پشت ها توی دورهمی ها معمولا با اکراه نظرات و دیدگاه های شخصیشونو بیان میکنن یا به شکلی بیان میکنن که قابل رد کردن نباشه(منظورم متفاوت از دلایل درسته). و معمولا به قصد تعریف و تمجید میگن. "منیت" و "منم منم" زیاد تو صحبتاشون دیده میشه.
لاک پشت ها توی جامعه بشدت انتقاد ناپذیر ظاهر میشن. شاید حتی با ظاهر های - کموبیش - نامناسب و یا حتی با یه ظاهر کاملا آراسته. کافیه یه لحظه ازشون انتقاد بشه
و مواردی از این قبیل زیاد میشنوین. اگه توهین نکنن تازه.
برخورد هاشون کاملا خشکه. جواب سلامت رو یا نمیدن یا اگه بدن با یه حالت خیلیی تند میدن. درحالت عادی تو برخورد اول ازشون حس خوبی نمیگیری. و شاید تو برخورد های بعدی نتونی خیلی بهشون نزدیک شی. سوای بحث احترام؛ یکی از دلایلش میتونه لاک باشه
توی جامعه لاک پشت ها میتونن به هر شکل و رنگی در بیان. ولی مهمترین خصوصیت مشترک همشون لاک فکره: "انتقاد ناپذیری" و "محدودیت فکری".
لاک پشت ها همونین که اگه مأمور نباشه چراغ قرمز رد میکنن و جای نامناسب پارک میکنن و قوانین رو درست رعایت نمیکنن.
لاک پشت ها همونایین که تا یچیز گرون میشه صف میکشن که بخرن.
لاک پشت ها همونایین که با خودخواهی تمام زندگی خودشونو به بقیه ترجیح میدن و حاضرن زندگی بقیه به خطر بیفته ولی خودشون به نتیجه دلخواه برسن.
زندگی اجتماعی لاک پشت ها به یه جمله بشدت وابستس: "به منم نگاه کنین! منم هستم! منم وجود دارم!". معمولا رفتارهایی که با هدف دیده شدن انجام میشه ( به عبارت لطفا دقت کنین: با هدف دیده شدن. دیده شدن به هیچ عنوان هدف نیست). تقریبا هرکاری میکنن که دیده شن.
معمولا تعادل اجتماعی ندارن. بصورت خلاصه تعادل اجتماعی اینجور تعریف میشه:
از دیدگاه جامعهشناسان، تعادل اجتماعی به معنای وجود توازن رفتاری افراد در چارچوب قواعد حاکم و تنظیم کننده خواستهای اجتماعی است. از تعادل یک جامعه یا فرهنگ، جهت مشخص ساختن پیوستگی انسان و محیط اجتماعی یا فرهنگی او و همچنین به منظور درک آنکه آیا مجموعه اجتماعی یا فرهنگی از نیروی درونی به منظور ثبات و تداوم و انطباق برای پا برجا ماندن برخوردار است یا نه، استفاده میشود. در واقع، تعادل اجتماعی بیان کننده شیوه بدیعی است که یک گروه یا جامعه – در جهت ایجاد سازمانی برای ارضای نیازهای فردی و جمعی، تمهید نهادهایی منطبق با شرایط نو و انجام کارکردهای گوناگون حیات جمعی – به کار برده است.
منبع
ما با انتظارات دیگران خودمان را مطابقت میدهیم و به کنشهای آنها پاسخ درخور او را میدهیم. اما وقتی که نقش هایمان را خوب بازی نکنیم و نارضایتی هم نوع اجتماعی خود را احساس کنیم، دچار نوعی فرسودگی و بی هویتی فردی میشویم.
حال، دیگر تا بازخورد مثبت دریافت نکنیم اراده ی پذیرش نقش جدیدی را نمیتوانیم داشته باشیم. اینجاست که عدم تعادل و تعامل در پذیرش و نمایش نقشهای اجتماعی میتواند باعث نابودی هویتی در یک جامعه برای یک فرد شود.
جامعه ای که لاک پشت ها میسازن مصداق واقعی "هرج و مرج و نا امنی در تمام ابعاد" هستش. تصور کنین محیطی کاملا اجتماعی که تمام افراد دنبال دیده شدن اند و به هر قیمتی میخوان دیده شن و انتقاد ناپذیرن و فکر میکنن خودشون بهترینن و بخاطر منافع خودشون با بقیه وارد ارتباط میشن و دیدگاه هاشونو بدون دلیل درست به بقیه تحمیل میکنن و تعادل اجتماعی ندارن.
خب... از این جامعه چیزی هم میمونه؟