به عملیات تهیه و پمپاژ سیمان در دیواره های چاه های نفت در حال حفاری سیمان کاری حفاری گفته می شود. در واقع عملیات سیمان کاری عبارت است از پرکردن فضای حلقوی بین دیواره چاه و لوله جداری با دوغاب مناسب سیمان می باشد. در کشورمان با توجه به چاه های نفت زیادی که ایجاد شده است، عملیات سیمان کاری بسیار اهمیت دارد.
سیمانی که در چاه نفت استفاده می شود باید دارای مشخصات و ویژگی های خاصی باشد تا در کل فرایند مشکلی ایجاد نشود، معمولا سیمان پرتلند مهم ترین ماده تشکیل دهنده سیمان کاری های چاه نفت و گاز است. در اصل سیمان چاه نفت همان سیمان معمولی شرکتی است که در ساخت و سازها استفاده می شود با این تفاوت که به ترکیب آن موادی اضافه می شود تا خاصیت پمپ پذیری دوغاب سیمان بیشتر شود.
اگر سیمانی ویژگی های بالا را داشته باشد برای ایزوله سازی دیواره های چاه نفت بسیار مناسب است و دارای پایداری لازم می باشد. نوع و میزان مواد تشکیل دهنده سیمان های صنعت حفاری باید مقداری باشد که این خواص را در آنها به وجود بیاورد.
بر اساس مقررات و دسته بندی های API هفت نوع سیمان برای استفاده در چاه های نفت قابل قبول می باشد که در ادامه به بررسی تک تک آنها پرداخته می شود.
سیمان چاه نفت کلاس A: این سیمان تا عمق 6000 فوت مورد استفاده قرار می گیرد، نوع این سیمان معمولی می باشد و در مواردی که خاصیت ویژه ای نیاز نیست کاربری دارد.
سیمان چاه نفت کلاس B: این سیمان هم تا عمق 6000 فوتی کاربرد دارد ولی با این تفاوت که این نوع سیمان در برابر ترکیبات گوگردی از خود مقاومت نشان می دهد. همچنین این سیمان در مواردی که مقاومت زیاد یا متوسط در برابر سولفات ها نیاز باشد در دو نوع ضد سولفات متوسط و ضد سولفات شدید تولید می شود.
سیمان چاه نفت کلاس C: این سیمان هم تا عمق 6000 فوت استفاده می شود و ویژگی بارز آن مقاومت تراکمی زیاد و آنی است. این فرآورده در مواردی که به تاب و فشار بالا نیاز است کاربرد دارد و در سه نوع تولید می شود.
سیمان چاه نفت کلاس D: این سیمان تا عمق 12000 فوتی استفاده می شود، نسبت به سه نوع قبلی مقاومت بیشتری دارد و تحت فشار بیشتری دوام دارد. این سیمان در دو نوع ضد سولفات شدید و ضد سولفات متوسط تولید می شود.
سیمان چاه نفت کلاس E: این سیمان تا عمق 14000 فوتی و تحت دما و فشار خیلی زیاد کاربرد دارد.
سیمان چاه نفت کلاس F: این سیمان تا عمق 16000 فوتی استفاده می شود. در مواردی که دما و فشار بسیار زیاد باشد کاربرد دارد.
سیمان چاه نفت کلاس G: این سیمان به عنوان سیمان پایه برای چاه های نفت استفاده می شود. در تولید این سیمان فقط از سولفات کلسیم و آب استفاده می شود.
