این روزها کاری نیست که نشود با اینترنت انجام داد. چه کسی فکرش را می کرد امتحان های سخت و پراسترس مدرسه که دهه شصت روی صندلی های فلزی و زیر کولرهای آبی پر سر و صدا برگزار می شد کارشان به فضای اینترنت کشیده شود. پیش از این امتحانات به ندرت و تنها در دانشگاه ها آن هم برای دانشجویان غیر حضوری به صورت اینترنتی برگزار می شد. اما امروزه به علت همه گیری بیماری کرونا و تداوم شرایط خاصی که ایجاد کرده، تقریبا تمام آزمون های مدارس و مراکز عمومی به ناچار به صورت آنلاین طراحی و برگزار می شوند.
اما این کار خیلی هم آسان و بدون دردسر نیست! به ویژه مسائلی همچون رعایت عدالت در این نوع آزمون ها وارد پیچیدگی هایی شده است که بررسی و پرداختن به آن ها ضروری است. به همین دلیل پیشنهاد می کنیم ادامه این نوشته را بخوانید. چون علاوه بر مطرح کردن چالش های برگزاری آزمون آنلاین و ارائه راهکارهایی برای رفع آن ها به مسئله عدالت در آزمون آنلاین هم پرداخته ایم!
چالش های آزمون آنلاین و راهکارهای رفع آن ها
1. چالش: چون شرکت کنندگان خارج از جلسه امتحان و بدون نظارت در پرسشنامه های آنلاین شرکت می کنند شرایط و نحوه ی برگزاری این آزمون ها باید به گونه ای باشد که میزان تخلف –در این جا منظور تقلب در پاسخ دادن به سوالات نیست- توسط شرکت کنندگان به حداقل برسد. این تخلف می تواند موارد متعددی همچون پایبندی به قوانین مخصوص هر نوع امتحان و یا وقت شناسی را شامل شود.
راهکارها: کاهش دادن زمان امتحان می تواند راه حل مناسبی باشد. در این صورت شرکت کنندگان خواهند دانست هر نوع بی نظمی می تواند منجر به کمبود وقت و به تبع آن عملکرد ضعیف آن ها در امتحان شود. اما باید دقت کنید زمان امتحان آن قدر کاهش نیابد که دانش آموزان منظم هم نتوانند پیش از تمام شدن وقت، همه سوالات را پاسخ دهند. پایبندی به قانون از سوی برگزارکنندگان از چالش های این راهکار است. چون معمولا معلم ها از روی دلسوزی، سوالات دانش آموزانی که دیر جواب ها را ارسال می کنند نیز تصحیح می کنند. این امر راهکار مورد استفاده را بی اثر می کند.
2. چالش: نبود نظارت منجر به معضل بزرگ تری می شود که آن هم احتمال تقلب دانش آموزان است. این مسئله بسیار چالش برانگیز است چون نحوه ارزیابی دانش آموزان و در نتیجه بررسی کیفیت آموزش را زیر سوال می برد.
راهکارها: یکی از راه های به حداقل رساندن تقلب افزایش تعداد سوالات امتحان است، که طبعا کاهش نمره هر سوال را در پی خواهد داشت. یکی دیگر از موارد بسیار مهمی که تا حد زیادی در کاهش میزان تقلب در این آزمون ها موثر بوده، ترتیب تصادفی سوالات برای هر شرکت کننده است. یعنی سوالات آزمون برای هر شخص ترتیب منحصر به فردی داشته باشد. بدین ترتیب سوال ها یکسان خواهد بود و میزان سختی امتحان برای همه دانش آموزان هم یکسان؛ تنها ترتیب سوالات فرق خواهد داشت.
3. چالش: مشکلات فنی موجود در برگزاری آزمون های آنلاین مانند قطعی یا کندی سرعت اینترنت نیز مسئله دیگری است که باید در نظر بگیرید.
راهکارها: سامانه های برگزاری آزمون های آنلاین امروزه دارای سرعت بالایی هستند و به سرورهای بسیار قوی متصل می شوند. به همین دلیل شرکت کنندگان آزمون آنلاین در حین برگزاری امتحان دچار اختلال از طرف سامانه و مشکل در سرعت برگزاری امتحان نخواهند شد.
از سوی دیگر، می توانید پرسرعت ترین و به صرفه ترین بسته های اینترنت را با تحقیق و بررسی بیابید و به شرکت کنندگان پیشنهاد کنید تا بتوانند بدون اختلال به اینترنت دسترسی داشته باشند.
نکات مهم جهت رعایت عدالت در آزمون آنلاین
وجود امکان مرور سوالات و پاسخ ها برای دانش آموزان
یکی دیگر از ترفندهای رایج برای جلوگیری از تقلب در آزمون های آنلاین این است که هر سوال فقط یک مرتبه برای شرکت کننده نمایش داده می شود و امکان بازگشت به سوالات وجود نداشته ندارد. اما این کار باعث می شود فرصت مرور از دانش آموزان گرفته شود و نتوانند اشتباهات خود را تصحیح کنند. در نتیجه در نمره نهایی آن ها تاثیر منفی خواهد داشت.
نباید فراموش کنید که هدف از ارائه راهکار جهت کاهش تقلب، ارزیابی صحیح شرکت کنندگان براساس دانش آن ها است. همان قدر که تلاش می کنید اجازه ندهید سیستم ارزیابی شما زیر سوال رود، باید از لطمه زدن به نتایج تحصیلی شرکت کنندگان با راهکارهای سخت گیرانه نیز پرهیز کنید. چون این موضوع بار روانی شدیدی به خصوص برای دانش آموزان و خانواده های آن ها ایجاد خواهد کرد.
تناسب سختی امتحان با شیوه تدریس
معلمان و طراحان سوال در آزمون های آنلاین باید در نوع سوالات آزمون و میزان دشواری آن ها نسبت به شیوه سابق تمایز قائل شوند. در واقع پیشنهاد می کنیم سطح این سوالات متوسط باشد. زیرا به دلیل محدودیت های آموزش مجازی، کیفیت کلاس آنلاین مقداری پایین تر از کیفیت کلاس های حضوری است.
معایب امتحان های کاغذی
1. هزینه بر بودن: یکی از مهم ترین معایب آزمون های کاغذی مصرف بیش از حد کاغذ و صرف هزینه های زیاد است. در حالی که با انجام بسیاری از کارها به صورت الکترونیکی می توان در این هزینه ها تا حد زیادی صرفه جویی کرد. هزینه های رفت و آمد به حوزه امتحان و همین طور هزینه کاغذ و خودکار برای دانش آموزان نیز به صفر می رسد.
2. زمان بر بودن تصحیح دستی امتحان های کاغذی: ورقه های کاغذی پاسخ برگ امتحان ها نیازمند تصحیح دستی هستند که بسیار زمان بر و خسته کننده است. اما تصحیح آزمون های آنلاین به صورت کامپیوتری صورت می گیرد. این کار درصد خطا در تصحیح این پاسخ ها را هم کاهش می دهد و نمرات دانش آموزان دقیق تر خواهد بود.
3. صرف زمان زیاد برای آماده سازی: با برگزاری آزمون به صورت آنلاین در زمان بسیار زیادی که برای چاپ و توزیع این برگه سوالات صرف می کنید هم صرفه جویی می شود.
4. زمان بر بودن پاسخگویی به سوالات: پاسخ دادن به امتحان های کاغذی به صورت دستی برای شرکت کنندگان بسیار وقت گیر است. اما پاسخ دادن به پرسشنامه های آنلاین به صورت الکترونیکی انجام می شود و به همین دلیل باز هم در زمان صرفه جویی خواهد شد.
پرسال؛ آسان ترین و مطمئن ترین سامانه برگزاری آزمون آنلاین
نمی دانیم شرایط همه گیری این بیماری تا کی ادامه دار خواهد بود. اما می دانیم که شیوه برگزاری آزمون ها به صورت الکترونیکی حتی با بهتر شدن شرایط از میان نخواهد رفت. ابن شیوه علی رغم همه محدودیت هایش مزایای مهمی چون دسترسی آسان و همین طور کاهش هزینه ها را در پی دارد.
علاوه بر این، بروز این شرایط و ضرورت برگزاری آزمون ها به پیشرفت چشمگیر سیستم و سامانه برگزاری آزمون های آنلاین منجر شد. از طرفی قوانین دقیقی هم بر این سامانه های برگزاری آزمون حاکم است که تا حد زیادی مانع ایجاد تخلف در شرایط آزمون و تقلب می شوند. در صورتی که مایل هستید با شیوه دقیق کارکرد این سامانه، سادگی کاربری و همین طور قوانین حاکم بر آن آشنا شوید به سامانه برگزاری آزمون آنلاین پرسال مراجعه کنید.
