دستگاه تصفیه آب خانگی ( آب شیرین کن خانگی) مطابق با تکنولوژی اسمز معکوس برای جاهایی که آب ورودی دارای مقادیر بیش از حد نرمال جامدات محلول باشد طراحی و ساخته میشود.
آب شیرین کن اصطلاحی است که به دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس اطلاق میشود اسمز معکوس روش اثربخش و نوین برای تصفیه آب آشامیدنی است که بیش از ۹۵ % ناخالصی های موجود در آب را حذف کرده و آب های سخت و سنگین را به آب نرم و سبک تبدیل می کند. دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس، قادرهستند با حذف سختی مضر آب، از رسوب گذاری آن جلوگیری کرده و همچنین طعم نامطبوع آب را به دلیل وجود ناخالصی و املاح حاصل شده است از آب حذف کند. به همین دلیل بسیاری از مردم اصطلاح آب شیرین کن را برای این دستگاهها به کار میبرند. آب شیرین کن ها علاوه بر حذف سختی آب، بسیاری از ناخالصی ها و آلایندههای مضر آب را نیز حذف میکنند. از جمله این ناخالصی ها میتوان به : نیترات و نیتریت، سرب، آرسنیک، جیوه، کادمیوم و سایر فلزات سنگین اشاره کرد. کلر باقیمانده آب نیزتوسط دستگاه های آب شیرین کن، از آب حذف میشود و با حذف طعم و بوی نامطبوع، آب گواراتر می گردد.
از مهمترین فاکتورها در انتخاب این دستگاهها، TDS آب تولیدی ( با توجه به TDS آب ورودی)، دبی آب تولیدی، ماکزیمم فشار پمپ، دمای حداقل و حداکثر کارکرد، حداقل فشار مورد نیاز دستگاه، تعداد فیلترها، زمان تعویض فیلترها و اجزا، خدمات پس از فروش، کیفیت اجزای سیستم و قیمت آن میباشد.
فیلتر اصلی دستگاه معمولاً از استات سلولز ساخته می شود و دارای منافذی به قطر 0.0001 میکرون است که باعث جدا شدن املاح، جامدات زاید محلول در آب، کاهش سختی و سنگینی آب میشود.
اجزای اصلی شامل : الف) فیلترهای پیش تصفیه ]فیلتر میکرونی که وظیفه آن حذف کدورت آب ، میکروبها و کلیه ذرات ریز تا اندازه ۵ میکرون، فیلتر گرانول کربن جهت حذف کلر و ترکیبات آلی ساده و حلقوی، آفت کش ها، علف کشها، مواد شیمیایی باقیمانده شویندهها، حذف زنگ آهن، گازهای بد، بود فیلتر پودر کربن جهت حذف کامل رنگ، بو و دود ناشی از باقیمانده مواد شیمیایی آلی آلاینده و کلیه ترکیبات آلی[ ب) واحد تصفیه و ذخیره آب ]فیلتر تصفیه آب که همان ممبران که وظیفه آن تصفیه آب به روش اسمز معکوس است، جهت حذف کلیه باکتریها و ویروسها و حذف ۹۹% آلاینده های آب، فیلتر ممبران در محفظه ای به نام پرشروسل از جنس پلاستیک فشرده و مقاوم قرار می گیرد[ ج) تانک ذخیره آب و تنظیم فشار] شامل یک عدد بوستر پمپ، دو عدد شیر کنترل و یک عدد تانک ذخیره جهت ذخیره سازی آب تصفیه شده، کنترل فشار و روشن و خاموش نمودن پمپ با کمک شیرهای کنترل[ د) واحد بهبود کیفیت ]شامل کپسول های کربن فشرده، کپسول حاوی سنگ ریزه و ذرات معدنی، کپسول سرامیکی جهت بهبود کیفیت آب، کپسول پودر کربن اکتیو فشرده، جهت بهبود طعم و بوی آب.
معمولا فشار عملیاتی دستگاه بین80psig تا 125psigبوده و در این فشار ممبران توانایی فعالیت و تصفیه آب را دارد.
دمای آب ورودی نبایستی بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد باشد، دستگاه بایستی از هر گونه منبع گرمازا به دور باشد.
دبی معمولی دستگاههای آب شیرین کن خانگی ۱۲ لیتر در ساعت است و معمولاً دارای یک تانک تحت فشار ۱۲ لیتری جهت ذخیره آب هستند.
محل مناسب این دستگاهها در کابینت و زیر سینک ظرفشویی آشپزخانه می باشد.
معمولاً زمان تعویض فیلتر میکرونی ۳ تا ۴ ماه، فیلتر گرانول کربن، فیلتر پودر کربن فشرده ۸ تا ۱۲ ماه و ممبران ( واحد اصلی تصفیه) و کپسولهای بهبود طعم و بو ۱۸ تا ۲۴ ماه می باشد.
دستگاه اسمز معکوس
آب به کار می رود. این روش یکی از کم هزینه ترین و مطمئن ترین Tds دستگاه ممبران تصفیه آب عمدتا جهت کاهش املاح روش های تصفیه آب است.
دبی آ ب ،نوع ممبران، آب خروجی tds و کیفیت آب ورودی tds از پارامتر های مهم انتخاب دستگاه اسمز معکوس، نوع پرشروسل، نوع پمپ ها (فشار قوی و ضعیف) و نوع فیلتر ها می باشد.
آب ورودی به دستگاه ro بایستی فاقد میکروار گانیزمها و ذرات و آشغالها باشد و حتی الامکان کلر آن کم و حداکثر 6/0ppm باشد بدین منظور بایستی زوائد و مواد و معلق آب ورودی با فیلتراسیون ( مثلا فیلتر های شنی ) کاهش یابذ و توسط گندزدایی آب (ازن زنی، اشعه uv و یا کلرزنی) میکروار گانیزم ها از بین بروند و توسط فیلتر کرن کلرین آزاد آن حذف شود.
مهم ترین جزء دستگاه ro ، ممبران می باشد. ممبران قطعه ای سیلندری شکل است که در واقع همان غشاء نیمه تراوا می باشد که با ایجاد فشار اسمزی در جداره خارجی آن عمل فیلتراسیون انجام می شود.
بخش های مختلف یک سیستم تصفیه آب با دستگاه ها RO ، تانک پیش ذخیره ، فیلتر سیلیسی، فیلتر زغال فعال ، پمپ سانتریفیوژ ، پمپ تزریق، فیلتر کارتریج، پمپ فشار قوی ، غشا یا ممبران ، پرشروسل ، فیلتر میکرونی، شیر تنظیم پساب، گیج های کنترل فشار، تابلوی کنترل، چراغ های نمایشگر می باشد.
مقدار مجاز یون کلرین در آب ورودی به دستگاه اسمز معکوس بایستی کمتر از 1.0PPM ، مقدار مجاز کدورت آب ورودی به غشاء 1NTU و کمتر، مقدار مجاز آهن آب ورودی کمتر از 50 PPB و مقدار مجاز منگنز آب ورودی کمتر از 20PPB و مقدار مجاز آلمینیوم 50PPB و همچنین PH مناسب آب ورودی برای غشا های سلولزی استانی 4/5 و 5/6 و PH مناسب برای غشا پلی آمیدی 11-4 می باشد. دمای مناسب ورودی 4 تا 20 C و بیشترین دما 35 درجه سانتی گراد می باشد.
جهت تعویض ممبران های پرشروسل، در محل نصب دستگاه ، فواصل مناسب در جلوی دستگاه پیش بینی شود. شاسی دستگاه باید از فولاد ضد زنگ باشد و دستگاه بر روی فونداسیون مناسب نصب و ثابت شود.
به دلیل اینکه حدود 10تا 15 درصد حجم آب ورودی تبدیل به پساب می شود بایستی برای جمع آب پساب حاصله تمهیداتی اندیشیده شود. پیشنهاد می شود از پساب خروجی دستگاه های کوچک جهت آبیاری شست و شوی اتومبیل، شست و شوی حیاط و..استفاده شود.
افزایش فشار بیش از فشار مورد نیاز، تغییرات مناسب PH و خارج از محدوده مناسب، کدورت بیش از اندازه اب ، وجود میکروارگانیزم ها و مخصوصا باکتری ها در آب ورودی ، یخ زدن آب درون دستگاه ، عدم شست و شوی مناسب و به موقع، وجود بیش از حد مجاز آهن و منگنز باعث آسیب رساندن به غشاها می شود.
اسمز معکوس می تواند املاح آب را 90 تا 98 درصد کاهش دهد حذف باکتری ها و ویروس ها و دیگر میکروب ها با اسمز معکوس تقریبا صد در صد است اما به علت عدم آبندی سیستم اسمز معکوس مقدار کمی از این ناخالصی ها ممکن است از غشا عبور کرده و در آب تصفیه دیده می شود.
دستگاه باید در یک مکان مسقف مناسب نصب شود و از عوامل جوی ازجمله یخ زدگی محافظت شود.
از آنجایی که آب خروجی از دستگاه RO املاح آن بسیار کم و بسیار خورنده بوده بنابراین باید در یک مخزن پلیمری دخیره شود و سیستم لوله کشی خروجی از دستگاه RO هم باید مقاوم در برابر خوردگی باشد لوله های پلیمری یا فولادی ضد زنگ هستند.
برخی نکات مهم جهت بهر برداری از دستگاه های اسمز معکوس
وجود فشار استاتیک باعث آسیب رسیدن به غشا دستگاه RO می شود
بازدهی سیستم با کاهش دما به ازای یک درجه سانتی گراد از مقادیر مجاز 2.5% کاهش می یابد
برای حذف میکرو ارگانیز مها، کلرین به میزان دو هزارم درصد وزنی تزریق شود
میزان تزریق مواد ضد رسوب سه هزارو درصد وزنی می باشد.
هرگاه اختلاف هر فشار آب ورودی و خروجی فیلتر کارتریجی به نیم بار برسد که بایستی آن ها را شست و شوی معکوس داد.