سربازی اجباری، یه مرحله از زندگی هر مرد ایرانیه که مجبوره باهاش روبرو بشه و ناچاره با به حاشیه رفتن دو سال از بهترین سال های عمرش دست و پنجه نرم کنه و خوب در چنین وضعیتی، منطقیه که همه مون به دنبال راهی باشیم تا این دوره رو با حداقل دردسر پشت سر بگذاریم. پروسه سربازی با تمام دغدغه و استرس هاش، معمولا خیلی هم گنگه و شما در شروع این مسیر با سوالات و چالش های متعددی مواجه میشید، به علاوه ادبیات بوروکراتیک و خشک سازمان های مختلفی هم که در این فرآیند دخیل هستند باعث میشه همه چیز پیچیده تر به نظر برسه.
قسمت اول: پیش از درخواست
قسمت دوم: فرآیند درخواست
قسمت سوم: نظام وظیفه
قسمت چهارم: پادگان آموزشی
قسمت پنجم: شروع کار در شرکت
امیدوارم این متن بتونه به بخشی از سوالات شما در مورد امریه دانش بنیان پاسخ بده، من اعزام آذر ماه 1401 هستم و توی این سری یادداشت ها سعی میکنم تجربیات خودم و دوستانم رو با شما درمیون بگذارم. با این وجود، ممکنه توضیحاتی که در ادامه میخونید به مرور زمان تغییر کرده باشن و نمیتونم صحت اونها رو به طور کامل تضمین کنم پس بهتره برای دریافت آخرین اخبار و اطلاعات به متولی رسمی امریه دانش بنیان یعنی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مراجعه کنید.
به طور خلاصه این طرح به فارغ التحصیلان دانشگاهی اجازه میده بعد از گذروندن دوره ی آموزشی شون (در نیروی زمینی ارتش) به جای رفتن به پادگان، دوره ی خدمت شون رو در یک شرکت دانش بنیان بگذرونند.
دولت هم مثل من و شما به خوبی میدونه که وقفه دو ساله بین دانشگاه و بازار کار میتونه به مهارتی که یک متخصص کسب کرده آسیب جدی وارد کنه، برای همین چند سالی میشه این طرح رو اجرایی کرده تا بتونه بخشی از نیروی کار متخصص ش رو در شرکت های دانش بنیان حفظ کنه و به کمک اونها برای کشور ارزش افزوده ی بیشتری تولید کنه. به نظر خیلی ایده آله، درسته؟ قطعا همینطوره اما یک مشکل کوچیک وجود داره؛ اینکه ظرفیت معاونت علمی برای به کارگیری این متخصصین محدوده و هر ماه فقط میتونه حدود 120 نفر از متقاضیان رو جذب کنه (البته این عدد هر ماه متفاوته، میتونید لیست اولیه پذیرفته شدگان دانش بنیان رو به تفکیک ماه در اینجا ببینید).
از اونجایی که تعداد متقاضیان خیلی بیشتر از این ظرفیت محدوده، معاونت فناوری میاد و شرایط شرکت کننده ها رو در دو مرحله رو بررسی میکنه و در نهایت افرادی که واجد شرایط هستند رو به ستاد کل نیروهای مسلح معرفی میکنه:
در مرحله ی اول، امتیاز های فناورانه محاسبه میشه، هم شما و هم شرکت بر اساس یه سری معیار که در ادامه همین پست مفصل در موردشون صحبت میکنیم امتیاز دریافت میکنید و افرادی که بیشترین امتیاز رو داشته باشند به مرحله بعد فرستاده میشن.
در مرحله دوم طرح و پروپوزال شما بررسی میشه. شما باید به معاونت فناوری توضیح بدید در این دو سالی که قراره در شرکت حضور داشته باشید، قصد دارید روی چه بخشی از محصول دانش بنیان کار کنید. این مرحله رو در قسمت بعدی به صورت دقیق تر بررسی میکنیم.
یک بار دیگه یادآوری میکنم که ما در این پست (و مطالب بعدی) در مورد امریه دانش بنیان صحبت می کنیم و مواردی مثل طرح شهید صیاد شیرازی و پروژه جایگزین خدمت موضوع بحث ما نیستند. با این مقدمه سراغ معیار های ارزیابی میریم.
همونطور که از اسم این مطرح مشخصه، فقط شرکت های دانش بنیان میتونن از مزایاش استفاده کنند. پس اولین قدم اینه که مطمئن بشید شرکت مورد نظرتون مجوز دانش بنیان داره یا نه. برای این کار کافیه در سایت معاونت علمی و فناوری اسم شرکت رو جستجو کنید. (توجه داشته باشید که اسم شرکت با برند تجاری ش متفاوته، مثلا برند "دیجیکالا" متعلق به شرکت "نو آوران فن آوازه" ست).
در ضمن شرکت حتما باید مجوز دانش بنیان نوع 2 یا 1 داشته باشه. شرکت خلاق، شرکت فناور و دانش بنیان نوع 3 نمی تونند سرباز امریه جذب کنند. حداقل تا جایی که من اطلاع دارم. خودتون با کارشناس های معاونت در تماس باشید و شرایطش رو مجددا جویا بشید، ممکنه قانون و شرایطش تغییر کرده باشه.
علاوه بر مجوز دانش بنیان (نوع 1 یا 2) شرکت باید یکی از این سه شرط رو داشته باشه:
شرکت تنها با داشتن یکی از شروط بالا میتونه در هر سال حداقل یک نفر رو امریه کنه. اما سهمیه سالانهش تا سقف 3 نفر هم قابل افزایشه. برای نفر دوم باید در سال گذشته حداقل 600 میلیون تومن فروش داشته باشه و برای جذب نفر سوم هم باید حداقل 10 نفر کارمند تمام وقت داشته باشه. این نکته رو هم مدنظر داشته باشید که سهمیه کسب شده در هر سال فقط در همون سال قابل استفاده ست و نمیشه اون رو به سال آینده انتقال داد. به علاوه در هر دوره ی اعزام حداکثر 2 نفر میتونن درخواست بدن.
اجازه بدید با یک مثال این موضوع رو بیشتر بررسی کنیم. فرض کنید شرکت شما در سال گذشته 700 میلیون فروش و 10 نفر هم کارمند تمام وقت داشته. در این صورت شرکت به دلیل فروش 100 میلیونی، یک سهمیه عادی داره و سهمیه نفر دوم و سوم رو هم به دلیل 600 میلیون فروش بیشتر و 10 نفر بیمه شده کسب میکنه. از این سه سهمیه، دو نفر میتونن در ماه جاری درخواست بدن و نفر سوم در ماه (یا ماه های) بعد.
اگر هنوز برای شروع فعالیت تون، شرکتی رو انتخاب نکردید، این بخش سایت معاونت علمی و فناوری مجددا میتونه بهتون کمک کنه. این سامانه تمام شرکت های دانش بنیان رو به تفکیک حوزه فناوری، استان و نوع مجوز براتون لیست میکنه و شما میتونید از بین اونها، مواردی که براتون مناسب هستند رو انتخاب کنید و باهاشون تماس بگیرید.
بزرگترین سرمایهی یک شرکت دانش بنیان کارکنان متخصصش هستند، کسانی که توانایی تبدیل دانش به یک محصول تجاری رو دارند. امریه دانش بنیان هم به طور خاص برای حمایت از همین اعضای کلیدی طراحی شده. برای این دسته افراد، مهارت خیلی با ارزش تر از گذروندن یک واحد درسی با نمره ی ممتازه! در نتیجه اینجا، مواردی مثل دانشگاه محل تحصیل، معدل، تعداد مقالات و … سنجیده نمیشن و امتیاز فناورانه شما تنها بر اساس معیار های این جدول محاسبه میشه:
علاوه بر موارد بالا شما برای دریافت امریه دانش بنیان باید مدرک کارشناسی یا بالاتر داشته باشید. با این وجود، مدرک دکتری یا ارشد مزیت محسوسی نسبت به کارشناسی ندارن و تنها وجه تمایزشون در سقف امتیاز دریافتی از سابقه بیمه ست. فرض کنید 24 ماه در شرکت مشغول به کار بودهاید و مطابق توضیحات باید به ازای هر ماه 7 امتیاز دریافت کنید، یعنی مجموعا 168 امتیاز. با داشتن مدرک کارشناسی شما حداکثر 130 واحد از این 168 امتیاز رو به دست میارید، این عدد برای مدرک ارشد و دکتری به ترتیب 140 و 150 واحد خواهد بود.
در ضمن به این نکته توجه داشته باشید که رشته های مرتبط با علوم پزشکی نمیتونند از این نوع امریه استفاده کنند.
علاوه بر این، اگر در ارگانی به غیر از ارتش (حتی مدتی) خدمت کرده باشید یا پروژه کسری خدمت داشته باشید نمی تونید امریه دانش بنیان بگیرید، اگر مطمئن هستید که میتونید و میخواهید امریه دانش بنیان بگیرید باید از ارگان مربوطه بخواهید که نامه لغو پروژه کسر خدمت براتون صادر کنه و فکر می کنم این کار رو باید قبل از گرفتن برگ سبز انجام بدید. (اگر نمی دونید برگ سبز چیه، مشکلی نیست. توی قسمت سوم در موردش توضیح میدم).
غیبت یکی دیگه از مواردیه که میتونه باعث لغو امریه تون بشه، شما بعد از فارغ التحصیلی (یا انصراف از تحصیل) یک سال فرصت دارید تا خودتون رو به سازمان نظام وظیفه معرفی کنید و حتی یک روز بعد از این تاریخ هم وارد غیبت میشید و دیگه نمیتونید امریه بگیرید.
این بند رو به طور خاص برای اون دوستانی مینویسم که در مورد زمان فارغ التحصیلی و فرجه یکساله شون تردید دارند. متاسفانه به دلیل مبهم بودن قوانین، تفاسیر مختلفی از زمان غیبت وجود داره، بعضی ها میگن اگر در سنوات ارفاقی فارغ التحصیل بشید، از فرصت یکساله تون کم میشه. تا جایی که من اطلاع دارم این موضوع درست نیست، شما چه در سنوات مجاز فارغ التحصیل بشید و چه در سنوات ارفاقی، همچنان یکسال فرجه خواهید داشت. این موضوع رو هم یادآوری میکنم که پلیس +10 در این مورد خاص اطلاعات دقیق و بروزی در اختیار نداره و بهترین مرجع برای پاسخگویی به سوالات شما، کارشناسان سازمان وظیفه عمومی فراجا هستند.
در نهایت شما باید حداقل 6 ماه (گذشته) رو در شرکت مورد تقاضا تون فعالیت داشته باشید و مجموع امتیاز هاتون بیش از 80 باشه.
مبنای محاسبه امتیاز ها جدولیه که تصویرش رو بالاتر دیدید، اما برای سهولت کار در انتهای این صفحه از سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، یک فایل اکسل قرار داده شده که به کمک اون میتونید به سادگی امتیازتون رو محاسبه کنید.
توضیحات هر عنوان در جدول کاملا واضحه، تنها موردی که ممکنه کمی مبهم باشه، نحوه محاسبه امتیاز مربوط به سابقه بیمه ست:
به ازای هر ماه فعالیت در شرکت به شما 7 امتیاز تخصیص داده میشه، اگر سابقه کار در شرکت های دانش بنیان دیگه رو هم داشته باشید به ازای هر ماه کار در اونجا بهتون 3.5 امتیاز تعلق میگیره. فرض کنید شما قصد دارید در شرکت دانش بنیان A امریه بشید و 6 ماه میشه که در این شرکت مشغول به کار هستید، پیش از این هم در شرکت دانش بنیان B به مدت 12 ماه فعالیت داشتید. در نتیجه امتیازتون به این صورت محاسبه میشه: 6x7 + 12x3.5 = 84.
شما برای کسب امتیاز فناورانه لازم، باید چندین ماه در یک شرکت دانش بنیان فعالیت کنید.
یک بار دیگه جدول امتیازات رو ببینید، مشخصه که مهمترین معیار ارزیابی "سابقه ی کار"ه و با ارزش ترین امتیاز ها بر این اساس محاسبه میشن که شما چند ماه در اون زمینه فعالیت داشتید (میتونید لیست ماه هایی که براتون بیمه رد شده رو از طریق سامانه تامین اجتماعی و مسیر "بیمه شدگان ← خدمات سابقه ← کلیه سوابق" ببینید). متاسفانه خیلی از دوستان وقتی پیگیر امریه دانش بنیان میشن که در شرف فارغ التحصیلی هستند و فرصتی برای کسب امتیاز لازم پیدا نمیکنند. چون بعد از دانشگاه فقط یک سال فرصت دارید برای سربازی اقدام کنید و بعد از اون وارد غیبت میشید. پس اگر قصد دارید در این فرجه یکساله در یک شرکت دانش بنیان مشغول به کار بشید و امتیاز کسب کنید و عضو هیئت مدیره یا مدیرعامل نیستید باید این موضوع رو در نظر بگیرید که بعد از 12 ماه تنها 84 امتیاز خواهید داشت ضمنا خود فرآیند درخواست هم حدود 4 تا 5 ماه زمان میبره که باید از فرجه یک ساله تون کمش کنید.
ممکنه از خودتون بپرسید 80 امتیاز برای پذیرش کافیه یا نه؟ معاونت فناوری حداقل امتیاز برای شروع فرایند ارزیابی رو 80 واحد در نظر گرفته، یعنی شما با کسب حداقل 80 امتیاز وارد رقابت با سایر درخواست کننده ها میشید، اما این به معنی تایید قطعی امریه تون نیست. همونطور که قبلا هم گفتم تعداد متقاضیان خیلی بیشتر از ظرفیت محدود پذیرش در هر ماهه و در نتیجه معاونت فناوری درخواست دهنده ها رو به ترتیب امتیاز های کسب شده شون لیست میکنه و در نهایت افرادی که بیشترین امتیاز رو داشته باشند انتخاب میشن.
حداقل امتیاز لازم برای پذیرش در هر ماه متفاوته، در صفحه لیست اولیه پذیرفته شدگان دانش بنیان فهرست افراد پذیرفته شده به همراه امتیازهاشون قرار داده شده. با بررسی این داده های به طور تقریبی میشه گفت با داشتن 130 امتیاز شانس قابل قبولی برای پذیرفته شدن خواهید داشت و به نظر نمیرسه 80 امتیاز کافی باشه.
البته جای نگرانی نیست، این مسئله هم قابل حله، شما میتونید با تحصیل در مقطع بالاتر و استفاده از معافیت تحصیلی، سنوات تون رو تمدید و امتیاز لازم رو کسب کنید. پذیرش در دانشگاه های آزاد، غیرانتفاعی و پیام نور معمولا خیلی سخت نیست.
با رد درخواست به پادگان اعزام نمیشید!
اگر درخواست بدید و امتیاز لازم رو کسب نکنید، چه اتفاقی میافته؟ هیچی، میتونید درخواست دومتون رو بلافاصله برای ماه بعد ارسال کنید، حتی اگر درخواست دومتون هم تایید نشد باز هم اتفاقی نمیافته، میتونید برای بار سوم درخواست بدید، اما بین درخواست دوم و سوم تون باید حداقل 6 ماه فاصله باشه. در نهایت حتی اگر درخواست تون مورد تایید قرار نگیره، به پادگان اعزام نمیشید. (اگر با اصطلاحات سازمان نظام وظیفه مثل برگ سبز، برگ سفید، تاریخ اعزام و … آشنا نیستند، مسئله ای نیست، در پست های بعدی تمام این موارد رو به صورت دقیق بررسی می کنیم).
در این یادداشت، تعاریف، شرایط و پیش نیاز های اولیه دریافت امریه دانش بنیان رو بررسی کردیم. یک بار دیگه تاکید میکنم، کارشناس های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بهتر از هر شخص دیگه ای میتونن شما رو راهنمایی کنند. شماره تماسشون در سایتشون موجوده، ضمنا میتونید از طریق سامانه CRM هم باهاشون مکاتبه کنید.
در ضمن بهتون پیشنهاد میکنم در گروه سربازان امریه در شرکت دانش بنیان، کانال امریه دانش بنیان و کانال نکات امریه دانش بنیان عضو بشید، اینجا میتونید بی واسطه با رفقایی همصحبت بشید که دغدغه هایی مشابه خودتون دارند!
ادامه دارد ...
