زوجه پس از فوت شوهر باید بتواند به راحتی به زندگی خویش ادامه دهد و حقوقی که پیش از مرگ شوهر داشته، همچنان در نبود وی داشته باشد؛ یکی از این حقوق، استرداد جهیزیه است.
اگر زوجه در ابتدای زندگی مشترک، بخشی از وسایل مورد نیاز زندگی را در قالب جهزیه تهیه و به خانه شوهر برده باشد، حق دارد تا در فراق شوهر بتواند اثاثیه مذکور را مطالبه کند.
اموالی که بر طبق رسوم قدیم، زوجه به خانه شوهر می‌آورد، تحت عنوان جهیزیه شناخته می‌شود. اصولا زن نیز مانند مرد می‌تواند در اموال خود هر تصرفی که خواست، انجام دهد و در واقع زن در مسایل مالی خود استقلال تام دارد.
نوشتن سیاهه اموال زن یکی از راه‌های دریافت جهیزیه است البته داشتن فاکتور اموال خریداری‌شده به نام زوجه، یکی دیگر از راه‌های استرداد جهیزیه محسوب می‌شود.
تا زمانی که شوهر این سیاهه اموال را امضا نکرده و در ضمن دو نفر نیز به عنوان شاهد زیر آن سیاهه را امضا نکرده باشند، چنین سیاهه جهیزیه‌ای اعتبار نخواهد داشت. بهتر است تا شهود امضاکننده ذیل اموال مربوط به جهیزیه، مذکر باشند و ترجیحا از خویشاوندان زن نیز نباشند.
پس از آن که شوهر و آن دو شاهد، زیر سیاهه جهیزیه را امضا کردند، این سیاهه حالت سند عادی پیدا می‌کند که در زمان بروز اختلاف می‌تواند برای اثبات ادعای زن به کمک او بیاید.
در مورد کسانی که هیچ یک از این موارد یعنی سیاهه و فاکتور را در اختیار نداشته باشند، اموال اختصاصی مرد به زوج و اموال اختصاصی زن به زوجه تخصیص می‌یابد.
اگر برای اموال مشترک، مدرکی در دست نباشد، این اموال به صورت مشترک میان زن و مرد تقسیم می‌شود.
در بعضی مناطق، همه وسایل جهیزیه توسط مرد خریداری می‌شود و در برخی مناطق نیز تهیه اقلام بزرگ جهیزیه با وی خواهد بود همچنین در برخی شهرهای دیگر، زن همه وسایل را خریداری می‌کند و همین موضوع، ملاک پس گرفتن اموال است.
جهیزیه به عنوان «امانت» در اختیار مرد قرار می‌گیرد. اگر مرد در استفاده از این وسایل، به طور عمدی به آن‌ها آسیب رسانده یا آن‌ها را بشکند، همسر وی می‌تواند با مراجعه به دادسرا و طرح شکایت، از وی شکایت کیفری کند.
مطابق قانون، جهیزیه متعلق به زوجه است و در صورت فوت وی، اموالی که از او بر جا می‌ماند به میزان سهم‌الارث به ورثه تعلق می‌گیرد. اگر زوج و زوجه صاحب فرزند باشند، یک چهارم اموال به مرد به ارث می‌رسد و اگر صاحب فرزندی نباشند، یک دوم اموال به مرد به ارث رسیده و بقیه اموال میان سایر وراث تقسیم می‌شود.
برای پرسیدن سوالات خود میتوانید به مطلب بهترین وکیل اراک مراجعه کنید.
