در این نوشته قصد دارم متن سخنرانی یکی از سخنرانی های تد درباره رشد ذهنی کودکان را برای شما بازگو کنم. این سخنرانی درباره اهمیت تعامل، بازی و چندین عامل دیگر در رشد عقلی کودکان و در اسکیل بزرگتر تغییر دنیاست. یکی از راه های پیشنهادی ما نیز برای سرگرم شدن با کودک و کمک به رشد ذهنی او خرید بازی فکری کودکانه از عمو کتابی است که میتوانید برای هر رده سنی و برای تمامی سلیقه ها بازی های فکری کودکانه را تهیه کنید و با فرزند خود بازی کنید. در ادامه متن این سخنرانی را میخوانیم:
چی میشد اگر به شما بگویم که بازی «دالی موشه» میتواند دنیا را تغییر دهد؟ غیرممکن به نظر میرسد، نه؟ خب، من امروز اینجا هستم تا خلافش را ثابت کنم. سلام، من «مالی» هستم و هفت ساله هستم. و این دوست کوچک من، «آری» است. آری، سلام کن! سلام. اوه، و این همسایهی من، «اَمارجات» است. او الان باید آری را ببرد، تا برای آزمایش ما آماده شود. ولی نگران نباشید، برمیگردند. سخنرانی من امروز دربارهی کارهای قدرتمندی است که شما آدم بزرگها میتوانید انجام دهید که ما را به کودکی که هستیم، و آدم بزرگی که خواهیم شد، تبدیل میکند. اینها را چطور میدانم؟
چون پدر و مادر من و آدمهای اطرافم اینها را زود و به کرات انجام دادند. این را میدانم که همهی بچهها اینقدر خوششانس نیستند. بعضی از دوستانم، بعضی از بچههای مدرسه و خیلیها سرتاسر جهان. و من خیلی دوست خواهم داشت که در تغییر آن سهمی داشته باشم. به لطف دانشمندان، حالا ما میدانیم که چهقدر پنج سال اول زندگی برای سلامت و رشد و پیشرفت ما، مهم هستند، مخصوصاً برای مغز ما. آری یادگرفتن را خیلی قبلتر از- اینکه حتی به دنیا بیاید، درون شکم مامانش، شروع کرد. وقتی آری به دنیا آمد، خیلی کوچولو بود و همهاش گریه میکرد. همیشه گرسنه بود و خیلی خرابکاری میکرد.
الان میخندد و قهقه میزند و صداهای بامزه تولید میکند. ولی اینها فقط تغییراتی هستند که ما میبینیم و میشنویم. اتفاقهای خیلی بیشتری درون او رخ میدهد. خب پس، بیایید بیشتر دربارهی مغزمان صحبت کنیم. کیسهی آبی تقریباً هماندازه و هموزن مغز- یک نوزاد سالم در هنگام تولد است. قرمزه مغز یک بچه بعد از یک سال است. تقریباً از لحاظ حجم دوبرابر میشود. و تا سن من، تقریباً ۹۰ درصد حجم مغز یک بزرگسال است.
مغز ما در سالهای اول سریعتر از هر موقع دیگری از زندگیمان، رشد میکند. میتواند تا یک میلیون پیوند عصبی را در هر ثانیه ایجاد کند. اما ما به کمک شما احتیاج داریم. رشد و پیشرفت سالم ما به این پنج چیز ابتدایی بستگی دارد، یک، برقراری ارتباط؛ دو، صحبتکردن؛ سه، بازیکردن؛ چهار، یک خانه و محیط سالم، پنج، جامعه. همهی اینها به مغز و خودمان کمک میکند که به نهایت پتانسیلمان برسیم. خب شما چه کاری میتوانید انجام دهید که واقعاٌ یک تغییری ایجاد کند؟
دانشمندان به آن «خدمت و دريافت» میگویند. این فقط آدمبزرگانه گفتن این است که با ما ارتباط بگیرید، حرف بزنید و بازی کنید. و حالا این خبر بزرگه است. آمارجات، آری، آمادهاید؟ آماجات: آماده؟ مالی رایت: بازیهای تقلیدی، تخیل و همدلی را میسازند. (آمارجات و آری ادای همدیگر را در میآورند و میخندند.) بازیهای اسم بردنی، دایرهی لغات و توجه را میسازند. آمارجات: بابا، آری، بابا، آری. م.ر: و بازیهایی مثل دالی موشه -اره، دالی موشه- درواقع حافظه و اعتماد را میسازند. آمارجات: دالی! م.ر: هروقت که با ما حرف میزنید، بازی میکنید، ما را میخندانید، نه تنها روابط و سلامت روان ما را، میسازد و تقویت میکند، بلکه به ما بعضی از مهمترین- مهارتهای زندگی را نیز یاد میدهد.
از دوست پیدا کردن گرفته تا امتحان دادن، تا کار گرفتن، تا شاید حتی روزی تشکیل خانواده دادن. کنش و واکنش زود و به کرات اهمیت دارد. این از من به شما نصیحت، من، بچهی هفتسالهای که اینجا از مغز صحبت میکند. خب، بیایید ببینیم چه اتفاقی میافتد اگر ارتباط قطع شود. او دارد تلاش میکند که دوباره توجه پدرش را جلب کند. سراغ پدرش میرود، انگار که میگوید:«خوش گذشت که، چرا رفتی؟» (صدای گریهی آری) میدانم که برای بزرگترها این مهم است که گاهی از دستگاههايشان استفاده کنند، ولی بچهها اینجوری خلق شدهاند که به دنبال ارتباطات معنیدار باشند، دریافت نکردن این ارتباطات باعث سردرگمی و اضطراب میشود.
خب، آمارجات، لطفاً دوباره برو سراغش. آمارجات: اوه، آری که اینجاست. م.ر: چه میشد اگر تمام بچگیمان شبیه این ۳۰ ثانیهی آخر بود؟ چقدر سخت است که یک کودک احساس آرامش کند. احساس امنیت کند. یاد بگیرد که به هرکسی اعتماد کند. و تأثیر بلندمدتی که این خواهد داشت.
این من را ناراحت میکند. آری فقط به خاطر این، اینطور واکنش نشان داد، و زود به حالت اول برگشت، چونکه ارتباط بین او و پدرش معمولاً خیلی قوی است. روابط مثبت با آدمبزرگها در زندگیمان به بچهها اعتماد به نفسی را میدهد که نیاز داریم تا چیزهای جدید را امتحان کنیم، کشف کنیم و بچه باشیم. پس لطفاً، سعی کنید که یادتان بماند، مهمترین دوره برای رشد ما پنج سال اول است. که از درون شکم مامان شروع میشود.
کار واقعاً تأثیرگذاری که میتوانید انجام دهید چیست؟ خدمت و بازگشت. و کِی؟ زود و به کرات. لطفاً آمارجات و آری را تشویق کنید. هر لحظهی باهم بودن، یک فرصت است برای برقرای ارتباط، حرفزدن و بازیکردن. تفاوتی را تصور کنید که میشود ایجاد کرد، اگر همه، همهجا اینکار را انجام دهند. با ما، بچهها، این خیلی بیشتر از صرفاً یک بازی است. آیندهی ما است. ممنون. دیدید؟ دالی موشه واقعاً میتواند دنیا را تغییر دهد.
امیدواریم که از این سخنرانی تد درباره کودکان لذت برده باشید.