اگر شما یا یکی از عزیزانتان به تازگی مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) شده است، ممکن است حتی ندانید که باید از کجا شروع کنید. ام اس چیست و چه تأثیراتی بر زندگی شما و یا عزیزانتان خواهد گذاشت. شاید احساس سردرگمی و کمی ترس داشته باشید یا از این که بالاخره دلیل این علائم عجیب‌وغریب را فهمیده‌اید خیالتان از تشخیص راحت شده باشد.
جمع‌آوری اطلاعات دقیق، علمی و مورد تائید در مورد بیماری می‌تواند کمک بزرگی برای کنترل آن باشد. یادگیری در مورد ام اس و دریافت پاسخ سؤالات مختلف شما در مورد این اختلال می‌تواند باعث آرامش بیشتر، افزایش اعتمادبه‌نفس و حس کنترل شما بر سلامتی خود شود. در این مطلب به طور خلاصه به بیماری ام اس می‌پردازیم، برای اطلاعات بیشتر در زمینه این بیماری و درمان ام اس میتونید به سایت ام اس راهنما سر بزنید.
بیماری ام اس (مولتیپل اسکلروزیس Multiple Sclerosis) یک بیماری خودایمنی است که در آن طی یک واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به دستگاه اعصاب مرکزی (CNS) حمله می‌کند. CNS شامل مغز، نخاع و اعصاب نوری می‌شود.
سیستم ایمنی بدن در دستگاه اعصاب مرکزی (CNS) بیماران ام اس باعث ایجاد التهابی می‌شود که به میلین آسیب می‌رساند. (میلین ماده ای از جنس چربی است که رشته‌های عصبی را احاطه و عایق می‌کند) همچنین خود رشته‌های عصبی و سلول‌های تخصصی که باعث ایجاد میلین می‌شوند نیز ممکن است دچار این آسیب‌ها شوند.
علائم بیماری ام اس متغیر و غیرقابل پیش‌بینی‌اند. هیچ دو نفری دقیقاً علائم یکسانی ندارند و علائم هر فرد با گذشت زمان می‌تواند تغییر (از نظر نوع) یا نوسان (از نظر شدت) کند. ممکن است یک نفر فقط یک یا دو مورد از علائم ممکن را تجربه کند در حالی که شخص دیگری موارد بیشتری را تجربه می‌کند.
درحالی‌که هیچ راهی برای پیش‌بینی مطمئن از دوره بیماری فرد وجود ندارد، چهار دوره اصلی ابتلا به بیماری ام اس توسط کمیته مشاوره بین‌المللی آزمایش‌های بالینی ام اس تعریف شده است: سندرم جدا شده بالینی (CIS)، عودکننده و بهبود یابنده، پیشرونده ثانویه، پیشرونده اولیه. البته نوع دیگری هم به ندرت مشاهده می شود که ام اس پیشرونده و عودکننده نام دارد.
بیش از دهها روش درمانی برای تعدیل بیماری وجود دارد که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای درمان انواع ام اس تصویب شده است.
تشخیص بیماری ام اس برای پزشکان می‌تواند یک چالش باشد. هیچ آزمون واحدی وجود ندارد که بتواند ثابت کند که شما به ام اس مبتلا هستید. و بسیاری از بیماری‌های دیگر علائمی مشابه ام اس دارند.
متخصص مغز و اعصاب با بررسی علائم شما، سابقه پزشکی و آزمون‌های تشخیصی شرایط ابتلا به بیماری ام اس را بررسی می‌کند.
مجموعه مشخصی از علائم به بیماری ام اس اشاره دارد. پزشک شما باید:
بررسی تاریخچه سلامتی شما و خانواده و انجام آزمایش‌های فیزیکی در مطب توسط پزشک:
ام اس یک بیماری واگیردار نیست و یا به طور مستقیم ارثی نیست، اما چه کسانی به بیماری ام اس مبتلا می شوند یا به عبارتی چه کسانی ام اس می گیرند؟ چه فاکتورهایی در ابتلا به بیماری ام اس نقش دارند؟
مطالعات اپیدمیولوژیک در ام اس به دلایل مختلف چالش برانگیز است، اما اپیدمیولوژیست‌ها عواملی را در توزیع ام اس در سراسر جهان شناسایی کرده اند که در نهایت می‌تواند به تعیین علت ایجاد کننده این بیماری کمک کند. این عوامل شامل جنسیت، ژنتیک، سن، جغرافیا و پیشینه خانوادگی است.
هنگامی که شما دچار حمله ام اس می‌شوید (که با نام تشدید یا عود نیز شناخته می‌شود)، آسیبی جدید در مغز یا نخاع سیگنال‌های عصبی را مختل می‌کند. به همین دلیل ممکن است متوجه علائم جدید یا بازگشت علائم قدیمی شوید.
حمله واقعی بیش از 24 ساعت طول می‌کشد و حداقل 30 روز پس از هر نوع حمله قبلی رخ می‌دهد. حمله‌ها از نظر طول کشیدن (از نظر زمانی)، شدت و علائم متفاوت هستند. با گذشت زمان، علائم باید بهبود یابد. حمله ام اس در بسیاری از افراد بدون دریافت دارو بهبود می‌یابد.
درمانهای بیماری ام اس به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:
دهها درمان اصلاح کننده بیماری (DMT) برای انواع CIS و ام اس عود کننده و بهبود یابنده وجود دارد اما تعداد این نوع درمان برای انواع پیشرونده ام اس کمتر است.
درحال حاضر درمان قطعی برای بیماری ام اس وجود ندارد و درمانهای در دسترس جهت کند یا متوقف کردن روند بیماری تجویز می‌گردند.
درمان با سلول‌های بنیادی در حال پژوهش و به صورت محدود انجام می‌شود و پروتکل خاصی دارد، اطلاعات بیشتر در این زمینه را می‌توانید در پیوند سلول‌های بنیادی دنبال کنید.
درمانهای مکمل و جایگزین ام اس (CAM) شامل طیف گسترده‌ای از مداخلات است - از رژیم‌های غذایی و مکمل‌ها تا یوگا-مدیتیشن و تای چی (Tai Chi) - که از بسیاری از رشته‌ها و سنت‌های مختلف ناشی می‌شود. بسیاری از آنها خارج از قلمرو طب مرسوم تلقی می‌شوند، اگرچه موارد دیگر، از جمله ویتامین D، ورزش، طب سوزنی و استراتژی‌های خنک شدن، با مطالعه علمی و آزمایش‌های بالینی، نقش خود را در مراقبت‌های جامع بیماری ام اس ایجاد می‌کنند.
بسیاری از صاحب نظران معتقدند تغذیه یکی از عوامل محیطی مهم و تاثیرگذار در پاتوژنز و سیر بیماری ام اس است اما متاسفانه نقش تغذیه در کمک به بیماران ام اس به خوبی مشخص نیست. بسیاری از بیماران ام اس به دنبال درمانهای طبی مکمل و جایگزین در ام اس می‌باشند و تغذیه یکی از انواع طب مکمل است که حقیقتاً هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده است. افزایش اطلاعات درباره نقش و تاثیر رژیم‌های غذایی بر سیر بیماری ام اس می‌تواند نقش مهمی در کمک به درمان بیماری ام اس داشته باشد.
ورزش و فعالیت بدنی علاوه بر اینکه برای سلامتی و بهزیستی عمومی ضروری است، در مدیریت بسیاری از علائم بیماری ام اس مفید وافع می‌شود. مطالعات برنامه‌های تمرینی هوازی برای افرادی که مبتلا به بیماری ام اس هستند، نشان می‌دهد که برخی از مزایای این ورزش بهبود در موارد زیر است:
طی چند دهه گذشته، تحقیقات جدید فواید قابل توجهی را در ارتباط با افزایش فعالیت بدنی کشف کرده است، و ادراک در جامعه ام اس به سمت تشویق یک شیوه زندگی فعال‌تر حرکت کرده است.
وقتی به بیماری مانند برونشیت یا آنفولانزا مبتلا می‌شوید، می‌دانید طی یک هفته یا بیشتر به حالت عادی برمی‌گردید. یک بیماری طولانی مدت مانند ام اس متفاوت است و می‌تواند از جهات مختلفی بر زندگی شما تأثیر بگذارد. در واقغ زندگی با ام اس می‌تواند شما را دچار چالش کند.
بیماری ام اس لزوما جلوی خوشبختی شما را نمی گیرد. نگرش مثبت می‌تواند یکی از بهترین راهها برای برآمدن از پس تغییراتی باشد که ام اس می‌تواند به همراه آورد. شرایط نباید تعریف کند که شما چه کسی هستید. شما فقط در زندگی روزمره خود یک چالش اضافی دارید.
ام اس در زنان سه برابر بیشتر از مردان است و در زنان در سن باروری بیش از هر گروه سنی دیگر شیوع دارد. بسیاری از خانم‌ها گزارش می‌دهند که علائم بیماری ام اس در طی دوره قاعدگی و یائسگی بالا و پایین می‌شود و نوسان دارد. بسیاری از خانم‌ها گزارش می‌دهند که علائم ام اس آنها به طور موقت در طول دوره قاعدگی آنها بدتر می‌شود.
به نظر نمی رسد سن شروع یائسگی تحت تأثیر ام اس باشد. برخی از خانم‌ها در دوران یائسگی وخیم‌تر شدن علائم ام اس خود را تجربه می‌کنند. و برای برخی، گرگرفتگی‌های مرتبط با یائسگی ممکن است علائم بیماری ام اس را تشدید یا بروز کند.
اکثر بارداری‌ها طبیعی و کم خطر هستند و با ترکیب تیم درمان شامل پزشک عمومی و ماما اداره می‌شوند. ابتلا به ام اس به طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به مشکل در دوران بارداری را افزایش نمی‌دهد.
محققان یک پایگاه داده بزرگ در ایالات متحده را که حاوی اطلاعاتی در مورد بارداری و زایمان در زنان مبتلا به ام اس، صرع یا دیابت و جمعیت عمومی بود را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. گذشته از خطر کمی بیشتر درمورد نوزادان با وزن کم و اجبار به سزارین، ام اس هیچ خطر دیگری برای عوارض بارداری را به همراه نداشت.
استروئیدها خطرات زیادی را به همراه دارند، بنابراین برخی از افراد ترجیح می‌دهند از بارداری خودداری کنند. با این حال، دستورالعمل‌های فعلی بیان می‌کند که استروئیدها برای درمان عود در دوران بارداری بی‌خطر هستند.
بهزیستی عاطفی یک مؤلفه مهم سلامتی کلی است. عواطف علاوه بر اینکه در چگونگی درک خود و دنیای اطرافمان تأثیر می‌گذارد، بر موارد زیر نیز تاثیرگذار است:
اضطراب یک پاسخ نسبتاً جهانی به ناشناخته‌ها است و وقتی پاسخ‌ها و راه حل‌ها از دسترس خارج می‌شوند، عصبانیت و ناامیدی را می‌توانند ایجاد کنند.
منبع: خلاصه‌ای از مقالات علمی معتبر در مطلب
سایت ام اس راهنما جهت آگاهی و اطلاع رسانی به بیماران ام اس ایجاد شده است. ما در این سایت مطالب درمانی، اخبار و مقالات علمی در مورد این بیماری را از منابع معتبر گردآوری کردیم تا در جهت بهبود کیفیت زندگی بیماران ام اس حرکت کنیم. مهمتر اینکه اگه در ام اس راهنما پاسخ پرسش خودتون رو بین مطالب سایت و بخش سوالات متداول از دکتر باغبانیان پیدا نکردید، میتونید از صفحه پرسیدن سوال، پرسش خودتون رو مطرح کنید.
دسترسی به مطالب و پرسش مستقیم از دکتر باغبانیان آزاد و رایگانه، برای حمایت از ما می تونید ما را ❤️ کنید یا نظرتون رو از طریق کامنت برای ما ارسال کنید. اگه شما یا یکی از عزیزانتان به تازگی مبتلا به بیماری ام اس شده میتونید به سایت ما سر بزنید. :)
