جاسوسی ، شنود ، حاکمیت ، انحصار ، آزادی ، حریم خصوصی

# جاسوسی ، شنود ، حاکمیت ، انحصار ، آزادی ، حریم خصوصی، شبکه ملی اطلاعات ، اینترنت

## مقدمه

در چند سال اخیر مباحثی در خصوص راه‌اندازی خدمات پایه فناوری اطلاعات در کشور ، در میان فعالان حوزه فضای مجازی و فناوری اطلاعات مطرح شده است.

آنچه در این نوشتار کوتاه می‌خوانید، مجموعه علل موافقت موافقان و مخالفت مخالفان است و نتیجه گیری را به خواننده می‌سپارد.

خدمات پایه فناوری اطلاعات و فضای مجازی در حال حاضر عبارتند از:

* موتور جستجو

* پیام‌رسان

* رایانامه

* سیستم‌عامل و زیست‌بوم مربوط به آن

* خدمات ابری

* مرکز داده

`در طول نوشتار از **گوگل** به عنوان نمایندهٔ سرویسهای انحصاری خارجی مانند مایکروسافت، اپل، هواوی، یاندکس و... یاد می‌شود `

## موافقان چه می‌گویند

موافقان راه‌اندازی خدمات پایه فناوری اطلاعات در داخل کشور استدلالهای ذیل را دلیل موافقت خود بیان می‌کنند:

* استقلال از زیر ساختهای انحصاری خارجی

* افزایش تاب آوری خدمات فناوری اطلاعات در مقابل تهدیدها و حملات خارجی

* افزایش تداوم کسب و کارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و فضای مجازی

* ایجاد اشتغال مولد در حوزه فضای مجازی

* ایجاد استقلال قضایی در حوزه‌های دعاوی حقوقی فناوری اطلاعات و فضای مجازی

## مخالفان چه می‌گویند

مخالفان طرحهای راه‌اندازی خدمات پایه فناوری اطلاعات در داخل کشور ، بطور اعم به دو موضوع زیر تأکید می‌کنند:

* راه‌اندازی این خدمات، راه را برای قطع دسترسی کاربران به اینترنت جهانی توسط حاکمیت محلی ایران باز می‌کند. `نقض دسترسی آزاد به اطلاعات`

* راه‌اندازی این خدمات، دسترسی حاکمیت محلی ایران به داده‌های کاربران و شنود و جاسوسی از کاربران را باز می‌کند. `نقض حریم خصوصی`

همانطور که مشاهده می‌شود، هر دو دلیل بر اساس `نیت خوانی` حاکمیت استوار شده است و در هیچ سند، مصوبه و قانونی نکات فوق - حتی به کنایه - مطرح نشده است و در اکثر موارد مؤکداً بر `عدم تجسس` و `عدم قطع ارتباط با جهان` صحه گذاشته شده است.

## انتخابها

با **فرض** پذیرفتن نظر مخالفان در خصوص نیت حاکمیت محلی ایران و عدم راه‌اندازی خدمات پایه فناوری اطلاعات در کشور با موارد ذیل مواجه خواهیم شد:

۱- فضای مجازی و خدمات محلیِ داخلی تحت حاکمیت گوگل و...متصل به حاکمیت، قوانین و سرویسهای اطلاعاتی **آمریکا** باشد

۲- فضای مجازی و خدمات محلیِ داخلی تحت حاکمیت شرکتهای داخلی متصل به حاکمیت، قوانین و سرویسهای اطلاعاتی **ایران** باشد

در انتخاب اول؛ این **گوگل** است که تصمیم می‌گیرد:

* مردم ایران حق دارند تاکسی بگیرند یا نه!

* مردم ایران حق دارند اینترنتی خرید کنند یا نه!

* مردم ایران حق دارند به یکدیگر پیام صوتی و تصویری دهند یا نه!

* مردم ایران حق دارند مسیریابی بر خط داشته باشند یا نه!

* مردم ایران حق دارند فلان اپلیکیشن را روی گوشی خود داشته باشند یا نه!

* مردم ایران حق دارند فلان فیلم و سریال را ببینند یا نه!

* مردم ایران حق دارند تراکنش مالی داشته باشند یا نه!

* مردم ایران حق دارند فلان بازی را انجام دهند یا نه!

* دانش آموزان و دانشجویان ایران حق تحصیل بر خط دارند یا نه!

* کسب و کارهای ایرانی حق برگزاری جلسات بر خط دارند یا نه!

* توسعه دهندگان اپلیکیشن‌های ایرانی حق دارند از فلان API استفاده کنند یا نه!

* توسعه دهندگان اپلیکیشن‌های ایرانی حق دارند از فلان خدمات زیرساختی استفاده کنند یا نه!

## نتیجه گیری

با در نظر گرفتن آمارهای زیر نتیجه گیری را به خواننده واگذار می‌کنیم:

بیش از ۵۰ میلیون کاربر ایرانی،

در حدود ۲۵ هزار تیم توسعه دهنده ایرانی،

نزدیک به ۲۵۰ هزار اپلیکیشن ایرانی،

بیش از ۳۱ هزار بازی همراه ایرانی،

پ.ن: بیش از ۸۰ درصد اپلیکیشنها و بازیهای توسعه داده‌شده در حال حاضر به خدمات انحصاری گوگل وابسته هستند!