سردرد تنشی (Tension Headaches) شایعترین فرم سردرد است. تخمین زده میشود که چیزی حدود ۳۰ تا ۷۸ درصد افراد گاهوبیگاه دچار چنین سردردهایی میشوند. بسیاری از انواع سردردهای تنشی خفیف هستند ولی بعضی از انواع آنها که روزانه اتفاق میافتند میتوانند ناتوانکننده باشند. هرچند که در هر سنی دیده میشوند ولی معمولاً در بالغین و سالهای انتهایی نوجوانی بروز میکنند، . تمایل به بروز ارثی داشته و کمی در خانمها بیشتر از آقایان دیده میشوند.
سردرد تنشی میتواند از ۳۰ دقیقه تا ۷ روز به طول بیانجامد. اغلب این سردردها ازنظر شدت خفیف تا متوسط و مبهم هستند که با فعالیت معمول بدتر نمیشوند. حتی بسیاری از افراد دچار آن قادر به انجام امور روزانه خود بهطور عادی هستند. این سردردها میتوانند موجب حساس شدن به نور یا صدا شوند ولی معمولاً هردوی آنها همزمان اتفاق نمیافتد.
برخلاف سردردهای میگرنی که معمولاً یکطرفه و ضربان دار هستند. دردهای ثابت سردردهای تنشی میتوانند در همه مناطق سر بروز کنند و در نواحی پوست سر، شقیقهها، پشت گردن و گاهی اوقات شانهها شدیدتر هستند.
سردردهای تنشی از انقباض و سفتی عضلات گردن، شانه و ناحیه سر حادث میشوند که معمولاً اضطراب، استرس، افسردگی، یا ضربه به سر زمینهساز آنها است.
بعضی از افراد دچار سردردهای تنشی، نقاط حساسی بهخصوص در ناحیه پشت گردن یا شانهها دارند که به آنها نقاط ماشهای (trigger points) گفته میشود. تزریق بیحسکننده های موضعی در این نقاط میتواند باعث برطرف شدن درد شود و به پیشگیری از بازگشت این سردردها کمک کند.
اگر بهطور مکرر دچار سردرد تنشی میشوید، میتوانید با روشهای ریلکسیشن از بروز آنها پیشگیری کنید. این روشها برای کاهش فشار در ناحیه عضلات گردن و شانههای شماست. استفاده از گرمای مرطوب نیز همانند انجام تمرینات ورزشی کششی و تقویتکننده عضلات، کمککننده است. بیوفیدبک نیز میتواند سودمند باشد.
گذشته از همه اینها، بهترین گزینه، تلاش شما برای ممانعت از بروز استرس و خستگی و همچنین داشتن خواب کافی است. اگر علت سردرد شما ناشی از سرماست، سعی کنید گرم بمانید. هنگامیکه مشغول کار با کامپیوتر یا کارهایی هستید که نیازمند تمرکز زیاد است، نرمش گردن و شانههایتان بهصورت مکرر میتواند به کاهش سردرد ناشی از تنش، کمک کند.
برخی از داروها در پیشگیری از بروز سردردهای تنشی مکرر توصیه میشوند این داروها عبارتاند از:
سردردهای تنشی غیر مکرر بهوسیله آسپرین و سایر داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی نظیر ایبوپروفن درمان میشوند. در مورداستفاده از این داروها برای بیش از سه روز در هفته مراقب باشید چون میتوانند موجب سردرد واکنشی (Rebound Headaches) شوند یعنی بهمحض قطع دارو برمیگردند.
به خاطر داشته باشید که استفاده بیشازحد از استامینوفن برای کبد مضر است و استفاده مکرر از آسپرین و ایبوپروفن میتواند موجب تحریک معده و آسیب به کلیهها شود.
اگر دچار سردردهای تنشی طولانیمدت یا مکرر هستید روشهای پیشگیری ذکرشده در بالا توصیه میشود.
سردردهای تنشی اغلب به ماساژ درمانی و تکنیکهای کاهش استرس نظیر تمرینات تنفسی و مدیتیشن و همچنین تمریناتی که موجب تقویت عضلات گردن و شانه میشوند، بهخوبی جواب میدهند. آموزشهای بیوفیدبک در رابطه با کاهش فشار روی شانهها، گردن و پوست سر بهاندازه تمرینات بدنی میتواند مفید باشد.
ممنوعیت استفاده از کافئین نیز مؤثر است. چون کافئین باعث افزایش تنش و اضطراب میشود. قابلتوجه است که بسیاری از مشکلات عضلانی اسکلتی در قسمت فوقانی ستون فقرات و گردن هم باعث سردرد میشوند که بسیار شبیه سردردهای تنشی هستند بنابراین مشورت با دکترتان در این رابطه توصیه میشود.