در سال 1399، قانون جدیدی درباره حضانت فرزند در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران اتخاذ شد. این قانون که به عنوان "قانون تشکیل وظایف و اختیارات دادگاه‌های خانواده و سازمان بهزیستی کشور در خصوص حقوق حضانت و پرورش فرزندان" شناخته می‌شود، در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۹۹ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
این قانون جدید تلاش دارد تا مفهوم حضانت و پرورش فرزندان را بهبود بخشد و به منظور تأمین منافع بهتر فرزندان و حفظ حقوق آنها، تغییراتی را در قوانین موجود ایجاد کند. قانون جدید شامل بخش‌هایی است که در مورد تعیین حضانت، پرورش، رفتار وظیفه‌شناسانه و تعهدات والدین، انتقال حضانت، حقوق والدین و سایر مسائل مربوط به حضانت فرزندان صحبت می‌کند.
قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران در مورد حق حضانت، تلاش می‌کند تا به منفعت و حقوق کودکان و نیز حقوق و توافقات طرفین در خصوص حضانت توجه کند. این قانون بر اساس اصول اسلامی و فرهنگ جامعه ایران تنظیم شده است.
ماده 1170 قانون مدنی ایران می‌گوید که در تعیین حضانت، منافع و نیازهای کودکان در اولویت قرار دارند و تصمیم باید بر اساس اصول عدالت و منفعت کودکان اتخاذ شود. همچنین، حقوق و توافقات طرفین نیز در نظر گرفته می‌شود، مگر اینکه مغایر با منافع کودکان باشد.
با این حال، تعیین حق حضانت همواره موضوعی پیچیده است و بسته به شرایط و وضعیت هر خانواده ممکن است متغیر باشد. مؤثر بودن قانون در عمل و اجرای منصفانه آن، به عواملی مانند تفسیر قضات و شرایط موجود در هر پرونده بستگی دارد.
ق حضانت در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران براساس اصول و مفاهیم اسلامی و فرهنگ جامعه ایران تنظیم شده است. در این قانون، حضانت مادرانه به عنوان یکی از انواع حضانت تشخیص داده شده است. این نوع حضانت به معنای این است که هنگام جدایی یا طلاق، فرزند به مادر تعلق می‌گیرد و وظیفه پرورش و تربیت او نیز بر عهده مادر قرار می‌گیرد.
با این حال، در مواردی که مادر منافع و توانایی لازم برای مراقبت از فرزند را نداشته باشد یا اگر مصلحت فرزند برقراری حضانت مادرانه نباشد، می‌توان به صورت استثنا، حضانت را به نفع پدر تعیین کرد. در این موارد، قاضی براساس شرایط موجود و با توجه به منافع فرزند، تصمیم می‌گیرد.
بنابراین، می‌توان گفت که قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران برای تعیین حقوق حضانت به منافع و مصلحت فرزند در نظر گرفته شده است و سعی می‌کند تا حضانتی منصفانه و بهترین منافع فرزند را تضمین کند.
قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر حضانت مادرانه، نیز حضانت پدرانه را تنظیم کرده است. در این نوع حضانت، پدر مسئولیت پرورش و تربیت فرزند را بعد از جدایی یا طلاق بر عهده می‌گیرد. این حق حضانت پدرانه بر اساس شرایط و منافع فرزندان و با توجه به مصلحت آنها تعیین می‌شود.
در این نوع حضانت، پدر می‌تواند در صورتی که فرزندان به سن و سال مناسب رسیده باشند و توانایی مراقبت از آنها را داشته باشد، حق حضانت را به خود اختصاص دهد. اما همچنین، مادر نیز می‌تواند در صورت داشتن منافع و توانایی لازم، درخواست حضانت پدرانه را به قاضی مطرح کند.
قاضی در تصمیم‌گیری درباره حضانت پدرانه، براساس شرایط و منافع فرزندان و با توجه به استقلال و سلامت روانی و جسمی آنها تصمیم می‌گیرد. هدف اصلی قانون در تعیین حقوق حضانت پدرانه نیز حفظ منافع و مصلحت فرزندان است.
