پهنای باند اینترنت معانی فنی مختلفی دارد اما در دنیای وب به طور کلی به حداکثر حجم میانگین انتقال اطلاعات در واحد زمان که برای مثال یک ارتباط اینترنتی می تواند کنترل کند، اشاره دارد. ارتباط اینترنتی که پهنای باند اختصاصی بیشتری دارد، می تواند بطور حجم اطلاعات بیشتری، برای مثال یک فایل ویدئویی را بسیار سریع تر از اینترنتی با پهنای باند اختصاصی کم تر بارگذاری کند.
واحد پهنای باند اینترنت به طور معمول بیت بر ثانیه است، مانند ۶۰ مگابیت بر ثانیه (۶۰ Mbps or 60 Mb/s). این واحد نشان می دهد که سرعت انتقال داده ها برابر با ۶۰ میلیون بیت در هر ثانیه است.
در ابتدایی ترین تعریف، پهنای باند میزان ترافیک و داده ای را که می تواند بین سایت ، کاربران و اینترنت ADSL پرسرعت شما منتقل شود ، توصیف می کند. شرکت های میزبان وب حداکثر سطح پهنای باند را برای انواع بسته های میزبانی خود ارائه می دهند. هنگام مشاهده یک وبسایت میزبانی، غالبا نشانه های مشخصی برای تشخیص آنهایی که از سه عنصر مهم شبکه، ارتباطات و سیستم بهره میبرند وجود دارد.معمولاً هرچه پهنای باند بیشتری توسط میزبان وب فراهم شود ، این سه عامل سریعتر و بهتر خواهند شد. در عین حال ، باید سعی کنید از پیشنهادات جذاب “پهنای باند نامحدود” خودداری کنید ، زیرا این موارد معمولاً آن چیزی نیستند که به نظر می رسد (بعداً این مورد را بیشتر بررسی میکنیم). علیرغم اینکه “پهنای باند نامحدود” از نظر بسیاری از کاربران بسیار مطلوب است.
پس از کسب اطلاعاتی درباره پهنای باند بهتر است به انواع آن نیز بپردازیم:
ما از پهنای باند اشتراکی در طول روز استفاده میکنیم. در منزل، محل کار ، کافه و…. بطور کل از این سرویس در منازل ، دفتر کوچک و مکانهایی که نیاز آنچنان قوی به اینترنت نداشته باشند، استفاده میشود. این سرویس با قابلیت اتصال چند کاربر همزمان امکان استفاده اینترنت بطور اشتراکی را فراهم میکند. لازم به ذکر است که افت و نوسانات سرعت در این مدل پهنای باند زیاد است و برای تجارتهای بزرگ پیشنهاد نمیشود. علاوه بر آن ترافیک مصرفی شما محدود است. به این معنی که حجم دانلودهای شما در آخر ماه محاسبه میشود و شما موظف به پرداخت آن هستید.
همناطور که از نامش پیداست این سرویس بطور اختصاصی و مختص به یک سازمان یا مجموعه انجام میگیرد. شرکتهایی با تجارتهای بزرگ که نیاز مبرم به اینترنت دارند از پهنای باند اختصاصی استفاده میکنند. با استفاده از این سرویس دیگر با نوسان سرعت همراه نیستید. این مدل از پهنای باند صرفا برای بیزینس و شرکتهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد و برای مصارف خانگی یا محل کاری با فضای کوچک پیشنهاد نمیشود.
بیشتر بخوانید: مزایای پهنای باند اختصاصی(Dedicated Bandwidth) چیست؟
تا زمانیکه قصد انجام فعالیتهای سنگین در حوزه وب مانند بازیهای آنلاین یا استفاده از سختافزارهایی که به اینترنت نیاز دارند، را نداشته باشید، به اهمیت پهنای باند پی نمیبرید.در حقیقت دانستن اینکه پهنای باند چیست و چطور بر شبکه مورد استفاده شما تاثیر می گذارد این امکان را به شما می دهد که هر وقت احساس نیاز کردید تنظیمات پهنای باند خود را برای افزایش سرعت ارتباط ارتقا دهید.
ممکن است به خاطر افت ناگهانی سرعت اینترنت نسبت به روزهای دیگر درباره پهنای باند کنجکاو شده باشید و به تهیه پهنای باندی با سرعت بیشتر فکر کرده اید. یا شاید قصد خرید یک کنسول بازی برای بازی های آنلاین و یا تماشای فیلم به صورت آنلاین با تلویزیون را دارید و به این فکر می کنید که آیا اینترنت شما پاسخگوی نیازتان خواهد بود یا تاثیری منفی بر دیگر کاربران شبکه شما نخواهد گذاشت. برای اکثر افراد این دو مورد اصلی ترین دلیل نگرانی درباره پهنای باند سرویس اینترنت مورد مصرفشان است.
سایتها و برنامههای زیادی در سیسیتم عاملهای مختلف برای آزمودن سرعت اینترنت وجود دارد که با استفاده از آنها قادر به پی بردن به مقدار پهنای باند مصرفی خود هستید. سایتهای تست سرعت اینترنت زیادی وجود دارند که می توانید از آنها استفاده کنید اما همیشه بهترین گزینه نیستند. در زیر به معرفی چند وبسایت تست سرعت اینترنت میپردازیم:
میزان مصرفی پهنای باند شما بسته به استفاده شما از اینترنت متغیر است. مسلما هرچه پهنای باند بیشتری تهیه کنید راندمان کار شما بالاتر میرود. ناگفته نماند که هنگام خرید این سرویس باید به بودجه مورد نظر خود توجه کنید.
اگر استفاده شما از اینترنت به فعالیت های روزمره در شبکه های اجتماعی و تماشای چند مورد ویدئو محدود می شود، یک سرویس با سرعت بالا و پهنای باند کم یا متوسط هم برای شما مناسب خواهد بود.
اگر چند تلویزیون در حال تماشای فیلم آنلاین هستند، چند کامپیوتر، تبلت و دستگاه های دیگر نیز به همان شبکه اینترنت متصل هستند، هرچه پهنای باند اینترنت بیشتری داشته باشید نگرانی کم تری از افت سرعت خواهید داشت. برای درک بهتر این موضوع به مثال زیر توجه کنید:
نسبت داده ها با پهنای باند مانند آب است با اندازه لوله ها پهنای باند اینترنت بسیار شبیه به لوله کشی است!
به عبارت دیگر، هرچه پهنای باند اینترنت افزایش می یابد، میزان داده هایی که توانایی جاری شدن و انتقال در واحد زمان را دارند افزایش می یابد، درست مانند قطر لوله ها که هرچه بیشتر باشد مایعات و آب بیشتری می توانند در آن جاری شوند و انتقال یابند.
فرض کنیم شما در حال تماشای یک فیلم آنلاین هستید، شخصی دیگر نیز در حال انجام بازی های چند کاربره و کاربران دیگر هم در حال دانلود فایل در همان شبکه و یا در حال تماشای فیلمی در شبکه اجتماعی مانند اینستاگرام هستند. احتمال زیادی وجود دارد که همگی احساس کنند که سرعت اینترنت کمی کند شده و کیفیت آن پایین آمده است. که کاملا به پهنای باند اینترنت شما بستگی خواهد داشت.
برگردیم به موضوع لوله کشی، فرض کنیم لوله ورودی آب یک ساختمان هیچ تغییری نکند اما شیرها و دوشهای جدیدی اضافه شوند و هم زمان باز شوند (دیتای مورد استفاده دستگاههای مختلف بیشتر می شود)، فشار آب در هر نقطه (سرعت اینترنت در هر دستگاه) کاهش خواهد یافت، چرا که تنها مقدار مشخصی آب برای این ساختمان (شبکه) در دسترس است.
در نظر داشته باشید که پهنای باند می تواند در واحدهای مختلفی بیان شود و با راه های مختلفی میتوان کنترل پهنای باند را انجام داد ، بایت( bytes) ، کیلوبایت (kilobytes) ، مگابایت( Megabytes) ، گیگابایت( gigabytes) ، غیره. شرکت مورد نظر در فروش پهنای باند ممکن است از یکی از این واحدها استفاده کند، سایتی که با آن فیلم های خود را مشاهده می کنید نیز از یکی دیگر.
به همین دلیل بهتر است ارتباط این واحدها با هم و نحوه تبدیل آن به یکدیگر را آشنا بود تا هزینهای اضافی برای اینترنت خود پرداخت نکنید. برای اینکار ابتدا باید بدانید که هر بایت مساوی با ۸ بیت است. پس هنگام تبدیل مگابایت به مگابیت عدد مورد نظر را به ۸ تقسیم کنید و هنگام تبدیل مگابیت به مگابایت ضرب. همچنین میتوانید از سایتهای تبدیل واحد نیز استفاده کنید.
برخی نرم افزارها به شما این امکان را می دهند که پهنای باند خود را برای هر برنامه محدود کنید و در مواقعی که می خواهید برنامه ای به فعالیت خود ادامه دهد اما نیازی نیست که سرعت بالایی در اختیار داشته باشد، انتخاب خوبی خواهد بود. این محدودیت عمدی پهنای باند با عنوان کنترل پهنای باند شناخته می شود.
برخی نرم افزارهای مدیریت دانلود، سرویس های بکاپ گیری آنلاین، برخی فضاهای ابری، اکثر تورنت ها و بیشتر مودم ها قابلیت کنترل پهنای باند دارند. اینها همگی سرویس ها و برنامه هایی هستند که برای کار با پهنای باند بسیار زیاد ساخته شده اند پس منطقی خواهد بود که گزینه کنترل پهنای باند داشته باشند.
برای مثال فرض کنیم قصد دانلود یک فایل حجیم ۱۰ گیگاباتی داریم، به جای دانلود کردن این فایل با تمام سرعت و استفاده از تمام ظرفیت پهنای باند، می توانید با استفاده از یک نرم افزار مدیریت دانلود و انتخاب گزینه کنترل پهنای باند و تنظیم آن بر روی تنها ۱۰ درصد از کل ظرفیت، با وجود بالا بردن زمان دانلود، پهنای باند بیشتری را آزاد بگذارید تا بتوانید فعالیت های دیگر مانند تماشای آنلاین فیلم را بدون مشکلی داشته باشید.موضوع دیگری که مشابه با کنترل پهنای باند است، انسداد پهنای باند نام دارد. انسداد پهنای باند زمانی رخ می دهد که شرکت ارائه دهنده اینترنت (ISP) پهنای باند را کاهش و یا افزایش می دهد. این یک اقدام واکنشی است که در شبکههای ارتباطی برای تنظیم ترافیک شبکه و به حداقل رساندن تراکم پهنای باند استفاده میشود.
کارایی اینترنت شما با فاکتورهای زیادی ارزیابی می شود که پهنای باند یکی از آنها است. فاکتورهای دیگری مانند تاخیر (Latency) ، اختلاف در زمان رسیدن داده ها به مقصد (jitter) و اتلاف بسته (packet loss) نیز در تعیین کیفیت شبکه مورد استفاده شما دخیل هستند.
ده سال پیش ، احتمالا شما از یک اتصال DSL با سرعت ۱.۵ مگابیت (MB) در ثانیه استفاده میکردید. حال اگر کلمه “سرعت” را با “پهنای باند” جایگزین کنید مفهوم قابل درک میشود. حداکثر “پهنای باند” مجاز شما برای انتقال داده ها بین شبکه و رایانه شما فقط ۱.۵ مگابیت در ثانیه بود.
مشکل اتصال بسیار کم سرعت DSL زمینه را برای پیدایش پهنای باند وسیع تر آماده کرد. به بیان دیگر ظرفیت انتقال مقادیر زیادی از داده ها با سرعت بالاتر از طریق اتصال کابل مسی را فراهم کرد. کابل فیبر نوری که هم اکنون در حال جایگزین شدن کابل مسی است ، یک استاندارد بسیار بالا از نظر سرعت انتقال اطلاعات مهیا میکند و ما را از دنیای سرعت مگابیت به دنیای سرعت گیگابایت (۱۰۰۰ مگابایت برابر با ۱ گیگابایت) منتقل می کند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع اتصال اینترنت پهن باند
می توانید اتصال DSL را با یک سرور مشترک مقایسه کنید. به خودی خود ، اتصال یا سرور بسیار قدرتمند است ولی وقتی توسط ده ها یا صدها نفر به اشتراک گذاشته می شود ، شروع به افت سرعت را به وضوح میتوان لمس کرد. شما هنوز هم می توانید این تجربه را در یک کافی نت یا کتابخانه داشته باشید. این ارتباط به طور قابل ملاحظه ای در اوایل صبح وقتی که شما تنها کاربر هستید پرسرعت است اما در میانه ی روز وقتی که تعداد کاربران زیاد میشود، به طور واضحی سرعت کاهش می یابد.
بیایید از قیاس دیگری برای روشن تر شدن پهنای باند استفاده کنیم . در این مثال ، پهنای باند تعداد میزها در یک رستوران و ترافیک وب ، تعداد غذا هاست. ریاضیات ساده است: هرچه میزهای بیشتری در رستوران وجود داشته باشد ، مشتریان بیشتری در آن واحد می توانند در آنجا غذا بخورند.
به زبان اینترنت: هرچه پهنای باند شما بیشتر باشد ، افراد بیشتری می توانند همزمان از سایت شما بازدید کنند و از تجربه کار با وبسایت شما در زمان اوج ترافیک کاملاً لذت ببرند. با این حال به یاد داشته باشید که مدیریت یک رستوران خاص با تعداد کارمندان و مشتریان زیاد دشوار خواهد بود. نحوه عملکرد سایت شما تحت ترافیک بالا برای موفقیت شما بسیار مهم است . اگر سایت شما قادر به کنترل کردن این ترافیک نیست ، فایده استفاده از پهنای باند بالا چیست؟ ممکن است شما بتوانید روزانه ۴۰۰ بازدید را تحت کنترل داشته باشید اما چه اتفاقی می افتد اگر همه آنها به یکباره وارد سایت شما شوند؟
شناخت الگوهای ترافیکی در انتخاب گزینه پهنای باند بسیارمهم است. در حال حاضر صرف وقت برای انجام تحقیقات دقیق در مورد آمار جمعیتی بازدید کننده احتمالی شما ، رویکردی مبتنی بر واقعیت برای تعیین نیازهای پهنای باند شما خواهد بود. وقتی تصمیم بر پرداخت هزینه برای داشتن پهنای باند بیشتر میگیرید، محتمل ترین نتیجه آن اطمینان از ثبات عملکرد وب سایت خود در طول روز برای کلیه بازدید کنندگان است.
این تصور غلط که دانلود اطلاعات فقط درسایت های سرگرمی مشهور مانند YouTube یا iTunes اتفاق میافتد را دور بریزید. تقریباً هر عملی که یک شخص بصورت آنلاین انجام می دهد شامل دانلود مقداری داده است. هرچه طراحی وب شما بزرگتر و پیچیده تر باشد ، از پهنای باند بیشتری استفاده می شود . خوشبختانه ، امروزه روندهای طراحی مدرن وب به سمت طرحهای ساده و مینیمالیستی پیش می روند و این بدان معنی است که سایت شما می تواند بدون صرف بودجه بسیار بالا ، ظاهری مدرن و حرفه ای ارائه دهد.
به طور خلاصه:
پهنای باند اینترنت مقدار معینی است که با توجه به سرویس خریداری شده شما تعیین می شود. در حالیکه یک نفر در حال تماشای ویدئویی آنلاین با بالاترین کیفیت ممکن بدون هیچ گونه مشکل و اصطلاحا لگ است، دقیقا لحظه ای که شروع به دانلود و استفاده های دیگری از اینترنت می کنید، هر کس به اندازه سهم معینی از کل ظرفیت را دریافت می کند.
برای مثال، اگر تست سرعت اینترنت شما سرعت دانلود را ۷.۸۵ Mbps نشان می دهد، یعنی اگر فقط شما از اینترنت استفاده کنید و البته نرم افزارهای دیگری بر روی سیستم در حال استفاده اینترنت نباشند، می توانید یک فایل ۷.۸۵ مگابیتی (معادل ۰.۹۸ مگابایت) را در یک ثانیه دانلود کنید. کمی محاسبات نشان می دهد با این پهنای باند اینترنت ، خواهید توانست که ۶۰ مگابایت اطلاعات را در یک دقیقه دانلود کنید. هم چنین، ۳,۵۲۸ Mb را که معادل ۳.۵ گیگابایت و برابر با یک فیلم کامل با کیفیت DVD است، در یک ساعت دانلود کنید.
حالا به صورت تئوری امکان دانلود ۳.۵ گیگابایت فایل را در یک ساعت دارید، اگر شخص دیگری در شبکه شما قصد دانلود همین فایل را داشته باشد، حالا دو ساعت زمان خواهد برد تا هر دو فایل دانلود شوند. چرا که شبکه محدود به انتقال میزان مشخصی از اطلاعات در واحد زمان است و به اجبار این اطلاعات را بین دو کاربر تقسیم می کند و هر دو به یک میزان از پهنای باند استفاده خواهند کرد.
به صورت فنی، شبکه شما با دو دانلود ۳.۵ گیگابایتی و در مجموع ۷ گیگابایت مواجه است که باید دانلود شود. پهنای باند اینترنت شما نمی تواند تغییر کند چرا که با توجه به سرویس خریداری شده از isp تعیین می شود، پس همان مفهوم لوله کشی می گوید که شبکه شما با سرعت ۷.۸۵ مگابیت بر ثانیه باید دو ساعت زمان صرف دانلود هر دو فایل کند در حالیکه نصف این مقدار را نیز در یک ساعت دریافت می کند.