شهید سید مرتضی آوینی در 21 شهریور 1326 در شهرری در خانوادهای مذهبی متولد شد. شهید آوینی، مستندساز، کارگردان، عکاس، روزنامه نگار، نویسنده و نظریه پرداز بود.
تحصیلات وی در رشته معماری در دانشگاه تهران بود و مدرک کارشناسی ارشد معماری را از دانشگاه تهران اخذ کرد. آوینی فعالیت هنری خود را به عنوان کارگردان فیلم های مستند آغاز کرد و از فیلمسازان برجسته جنگی به شمار می رفت. او بیش از 80 فیلم درباره جنگ ایران و عراق ساخت.
به گفته اگنس دیویکتور، آوینی روش های جدید فیلمبرداری را ابداع کرد و جنبه باطنی جنگ ایران و عراق را بر اساس اندیشه عرفانی شیعه به تصویر کشید. مشهورترین اثر وی مجموعه مستند روایت فتح است که در طول جنگ ایران و عراق فیلمبرداری شد.
آوینی به عنوان پیرو خمینی شناخته می شد. فیلمسازی او دارای هدف ایدئولوژیک بود. او بیش از 80 فیلم در مورد جنگ ایران و عراق ساخت. در طول جنگ و به ویژه در خرمشهر ، شهید آوینی تصمیم گرفت وقایع را ضبط کرده و فیلم های تبلیغاتی بسازد.
به گفته دیویکتور، آوینی یک رویکرد سینمایی اصلی ایجاد کرد که نه کاملاً واقع گرایانه بود و نه جلالی. در عوض، آوینی سعی کرد هم جنبه های قابل مشاهده (عملیات نظامی) و هم جنبه های باطنی (درونی یا اخلاقی) نبرد را به تصویر بکشد. او اینها را با فلسفه عرفان شیعه پوشاند و بیننده را دعوت کرد تا در رویداد یک مکان شخصی بسازد. آوینی در مورد ماهیت نویسندگی در فیلم های خود می گوید: “البته هر چیزی که نویسنده بنویسد از درون منشا می گیرد؛ همه هنرها به این شکل است. به همین ترتیب، یک فیلم نتیجه الهام فیلمساز است. با این حال ، اگر شخص خود را کاملاً در خدا غرق کند ، خداوند در آثار خود الهام می بخشد و در آنها ظاهر می شود. این هدف من است، نه ادعای من.”
معروفترین اثر شهید آوینی روایت فتح می باشد. روایت فتح یک مستند از هشت سال دفاع مقدس بود که زندگی روزمره سربازان ایرانی را روایت می کرد. این روایت، تجربه منحصر بفردی را به نمایش گذاشت.
آوینی در 20 فروردین 1372 در 45 سالگی در فکه خوزستان در حین فیلمبرداری بر اثر انفجار مین به شهادت رسید.
ایشان به سید شهیدان اهل قلم معروف بود. شهید آوینی فرزندی به نام کوثر آوینی نام دارد.
– روایت فتح
– شش روز در ترکمن صحرا
– سیل خوزستان
– خان گزیده ها
– حقیقت
– با دکتر جهاد در بشاگرد
– هفت قصه از بلوچستان
– با تیپ المهدی در محور رأس البیشه
– شیر مردان خدا! کربوبلا در انتظار است
– شهری در آسمان
– فتح خون
– هر آنکه جز خود
– آئینه جادو
– توسعه و مبانی تمدن غرب
– گنجینه آسمانی
– یک تجربه ماندگار
– فردایی دیگر
– حلزون های خانه به دوش
– رستاخیز جان
– آغازی بر یک پایان
– امام و حیات باطنی انسان
– با من سخن بگو دوکوهه
– مرکز آسمان
– نسیم حیات
– سفر به سرزمین نور
– انفطار صورت
برای آشنایی با نویسندگان و متفکران ایران و جهان به بلاگ سما کتاب رجوع کنید.
شناخت بیشتر درباره شهید آوینی