اسهال یک اختلال گوارشی بوده که در اثر عوامل مختلفی پدید می آید. در این مطلب از کلینیک نشیمنگاه، سعی داریم با معرفی این بیماری، راه های پیشگیری، اسهال کودکان و اطفال و انواع آن را مطالعه نماییم. همچنین علت و علائم آن را بررسی و انواع روشهای درمان اسهال آبکی از جمله قرص اسهال، درمان گیاهی و درمان خانگی اسهال را معرفی نماییم.
اسهال با نام انگلیسی Diarrhea نوعی بیماری یا اختلال دستگاه گوارش است که در آن مدفوع شل و آبکی می شود. همه افراد حداقل یکبار در طول زندگی خود به اسهال آبکی دچار شده و آن را تجربه می کنند. این بیماری اگر ناشی از مشکلات جدی چون عفونت یا انگل نباشد، به صورت موقت بوده و درمان آن با تجویز قرص اسهال یا داروی مناسب آن توسط پزشک امکان پذیر است. اما در صورت مداوم بودن، این بیماری دارای عوارضی چون بروز بیماری های مقعدی می شود که درمان آنها بسیار دشوار بوده و نیاز مند انجام لیزر یا جراحی می باشد. بنابراین درمان اسهال را کاملا جدی بگیرید.
اسهال آبکی به طور کلی دارای علائم دردناکی می باشد که ممکن است به طور کلی سلامتی و تمامی فعالیت های روزانه یک فرد را مختل کند. به طور عمده بروز اسهال شدید با علائمی چون شل شدن مدفوع همراه است اما این بیماری علائم دیگری چون موارد زیر همراه است که در ادامه برخی از آنهارا نام خواهیم نمود:
این علائم برای افراد مبتلا به ضعف عضلات مقعد یا بیماران مبتلا به گشادی مقعد بسیار زجر آور بوده و گاها موجب نشت مدفوع در آنها می شود.
به طور کلی این بیماری دارای انواع مختلفی چون حاد، مزمن، اسمزی، حرکتی و اگزوداتیو بوده که در همه آنها فرد بیمار شل شدن مدفوع را تجربه می نماید. علت اسهال طولانی مدت در بزرگسالان و نوع، آنها را از یکدیگر متمایز نموده و تفاوت ایجاد می کند.
یکی از انواع این بیماری نوع حاد آن است که ناشی از وجود باکتری و عفونت بوده و با تجویز داروهایی چون آنتی بیوتیک توسط پزشک قابل درمان است. در صورت عدم درمان پس از گذشت 8 ساعت مراجعه به پزشک متخصص یک امر ضروری می باشد چرا که بدن در حالت شل بودن مدفوع، مقدار زیادی آب از دست می دهد که همین موضوع خطر کم آبی بدن را به همراه می آورد. بنابراین درمان اسهال آبکی در افراد بسیار مهم بوده و بیمار می بایست سریعا تحت درمان قرار گیرد.
مزمن دیگر نوع این بیماری است که در زمان طولانی تری (تا 4 هفته) مشاهده می شود. علت این بیماری می تواند ناشی از بیماری دیگری چون کرون یا سندرم روده تحریک پذیر باشد و درد شدیدی برای فرد به همراه آورد. درمان اسهال مزمن کمی پیچیده تر بوده و نیازمند بررسی بیماری های زمینه ای است.
در نوع ترشحی این بیماری ، آب بدن به طور غیر طبیعی وارد روده ها می شوند که همین موضوع سبب شل شدن مدفوع می شود. علاوه بر آن عفونت ها و مصرف برخی داروها میتواند سبب بروز این بیماری شوند. به طور کلی روده کوچک برای هضم و جذب مواد مغذی موجود در مواد غذایی آب زیادی از خود ترشح میکند که در روده بزرگ جذب می شود. جذب نا به هنگام این آب روده را وادار به ترشح ماده ای سمی کرده که سبب عفونت ها و باکتری ها می شوند.
برخی از مواردی که سبب اسهال ترشحی می شوند عبارت اند از:
مشکلات تیروئیدی، مغزی، بیماری های کرون و روده تحریک پذیر می توانند از عاملان اصلی این بیماری بوده و سبب بروز اسهال حرکتی باشند. اسهال حرکتی به نوعی از اسهال گفته می شود که مواد غذایی که فرد مصرف کرده است در معرض اپتیلیوم قرار بگیرد، و بنا بر هر دلیل این ماده بیش از مقدار نیاز در روده باقی بماند، اهسال به وجود می اید.
اگزوداتیو نوع دیگر این بیماری است که همراه با دفع چرک و خون در مدفوع بوده و ناشی از بیماری هایی چون کرون، روده تحریک پذیر و التهابات آن باشد. این نوع از این بیماری به اسهال خونی نیز شناخته می شود که بسیار خطرناک است.
کشیدگی آب روده و عدم هضم و جذب غذایی که خورده اید سبب بروز این بیماری می شود. البته بهتر است بدانید اسهال اسمزی به نوعی از این اختلال گفته می شود که یک ماده غذایی مانند آب نبات های رژیمی سبب کشیدگی آب روده شود. علاوه بر این عدم جذب لاکتوز و کربوهیدرات ها و نگه داری این ماده درون روده می تواند سبب بروز آب بیشتر و گاز در روده شده و اسهال را پدید آورند. پرهیز از مصرف لبنیات می تواند در بهبود این بیماری برایتان مناسب باشد.
در برخی موارد درمان اسهال توسط بکارگیری روشهای درمان خانگی امکان تا حدودی پذیر است. اما وجود بیماریهای زمینه ای نمی توانند بهبودی این عارضه در خانه را به همراه داشته باشن و نیازمند معاینه پزشک هستند. دارو، قرص ضد اسهال و شربت برای درمان اسهال کودکان از داروهایی هستند که پزشکان معمولا برای درمان اسهال از آنها استفاده می نمایند. خوردن برخی مواد غذایی نیز می تواند سبب کاهش علائم آن شده و یا اگر بیماری ناشی از وجود انگل یا ویروس نباشد، می تواند سبب از بین رفتن اسهال شود.
درمان اسهال با قرص و دارو از دیگر روشهای درمان این بیماری است که امروزه افراد از آن استفاده می نمایند. برخی از دارو های درمان اسهال عبارت اند از:
نحوه مصرف قرص اسهال برای بزرگسالان روزی دو عدد و پس از هر وعده غذا می باشد؛ در صورت عدم بهبودی وجود اختلال گوارشی یا دیگر بیماری ها وجود اشته و حتما به متخصص مراجعه نمایید. البته این نکته را به خاطر داشته باشید مصرف هرگونه دارو بدون دستور و تجویز پزشک دارای عوارض می باشد.
