رشته مامایی عبارت است از مراقبت از زنان در دوران بارداری، زایمان و دوره پس از زایمان و همچنین مراقبت از نوزاد. این اقدامات شامل پیشگیری از مشکلات بهداشتی در دوران بارداری، تشخیص شرایط غیر طبیعی، ارائه کمک های پزشکی در صورت لزوم و اجرای اقدامات اضطراری در صورت عدم وجود کمک پزشکی است.
ماما از یک لغت انگلیسی قدیمی به معنای “همراه زن” گرفته شده است، و از آنجایی که زنان در طول تاریخ همراهان سنتی هنگام تولد بوده اند، ماماها از زمان آغاز تولد، وجود داشته اند. در متون یونان و روم باستان و همچنین در انجیل نیز به ماماها اشاره شده است. در گذشته مهارت های مامایی به صورت سینه به سینه از نسلی به نسل بعد منتقل می شد.
معرفی گروه مشاوره دکتر یعقوبی و بیوگرافی دکتر سید محمد یعقوبی
در ایران قدیم قابله یا ماما به زنی گفته می‌شد که به‌صورت تجربی در کار زایمان زنان مهارت داشته و در به دنیا آوردن نوزاد به آن ها کمک می‌کرد. قابله‌ها در سایر مسائل مربوط به بیماری‌های زنان مانند سقط جنین و نازایی نیز مشارکت داشتند. تا پیش از فراگیرشدن پزشکی نوین و ظهور ماماها در ایران، یعنی تا اوایل دوره پهلوی اول، قابله‌ها به‌طور تقریبی تمامی‌امور مربوط به زایمان را برعهده داشتند؛ اما قدمت رشته مامایی در ایران به شکل آموزش عالی و آکادمیک، به سال ۱۲۹۷ شمسی برمی‌گردد.
یک ماما یک متخصص حرفه ای است که در هنگام زایمان و پس از تولد نوزادان به زنان کمک می کند. ماماها می توانند زایمان را در مراکز زایمان یا در خانه انجام دهند. زنانی که ماماها را انتخاب می کنند معمولا مداخله پزشکی کمی لازم داشته و در دوران بارداری عوارضی نداشته اند. از آنجا که تولد دوقلوها پیچیده تر از به دنیا آوردن یک نوزاد است، بسیاری از پزشکان توصیه نمی کنند که در این شرایط از ماما کمک گرفته شود مگر اینکه تحت نظارت مستقیم پزشک باشد.
مانند یک پزشک ، مامای شما می تواند مراقبت های قبل، حین یا بعد از بارداری شما را انجام دهد. ماما وظایفی همچون:
چگونگی همکاری ماما با تیم بارداری
ماماها با متخصص زنان در ارتباط بوده و در صورت لزوم از او مشاوره می گیرد. اگر مشکلی در دوران بارداری ایجاد شود، ممکن است ماما فرد را به پزشک ارجاع دهد. همچنین ممکن است مامای شما با یک یا چند مامای دیگر همکاری کند.
انتظار می رود بازار کار مامایی تا سال ٢٠٢٦ تا ٣١ درصد افزایش یابد، که رقمی بسیار بیشتر از سایر حرفه هاست. در آمریکا ماماهای سطح متوسط سالانه درآمدی در حدود ٨٧،٤١٥ دلار کسب می کنند، در حالی که ماماهای باتجربه تر ١٠٥،٢٣٧ دلار درآمد دارند.
در ایران یک ماما می‌تواند در مراکز بهداشتی و طرح پزشک خانواده، بیمارستان ها، زایشگاه ها، درمانگاه ها به عنوان مربی خدمات بهداشتی، مربی بهداشت مدارس، کارشناس بهداشت خانواده مشغول به کار شود.
همچنین فارغ التحصیلان رشته مامایی بر اساس قوانین حاضر در صورت داشتن مدرک کارشناسی می‌توانند برای دایر کردن مطلب جهت ارائه خدمات بهداشتی و درمانی اقدام نمایند. فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد نیز می‌توانند به عنوان سرپرست و مدیر بخش های مختلف درمانی و سوپروایزر آموزشی در بیمارستان ها و یا در پست های مدیریتی و ستادی در مراکز بهداشتی ـ درمانی شروع به فعالیت نمایند.
نام دانشگاهجنسیت پذیرشظرفیت دانشگاه علوم پزشکی ارومیهزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی اصفهانزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی ایرانزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی اردبیلزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی ایلامزن۱۵دانشگاه علوم پزشکی بابلزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی بمزن۱۰دانشگاه علوم پزشکی بندر عباسزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی بوشهرزن۲۱دانشگاه علوم پزشکی بیرجندزن۱۵دانشگاه علوم پزشکی تبریززن۱۹دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریهزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی تهرانزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور – اهواززن۳۰دانشگاه علوم پزشکی جیرفتزن۱۳دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی – بجنوردزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی رفسنجانزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی زابلزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی زاهدانزن۸دانشگاه علوم پزشکی زنجانزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی سبزوارزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی شاهرودزن۱۵دانشگاه علوم پزشکی شاهرودزن۱۵دانشگاه علوم پزشکی شهرکردزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – تهرانزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی شیراززن۱۵دانشگاه علوم پزشکی قزوینزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی کاشانزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی قمزن۱۵دانشگاه علوم پزشکی کردستان – سنندجزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاهزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاهزن۵دانشگاه علوم پزشکی گلستان – گرگانزن۱۵دانشگاه علوم پزشکی گیلان – رشت (محل تحصیل دانشکده پرستاری و مامایی لنگرود)زن۲۰دانشگاه علوم پزشکی گنابادزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی مشهدزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی لرستان – خرم آبادزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی مازندران – ساریزن۲۵دانشگاه علوم پزشکی مازندران – ساریزن۷دانشگاه علوم پزشکی همدانزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی یاسوجزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی یزدزن۲۵دانشکده علوم پزشکی ایرانشهرزن۲۵دانشکده علوم پزشکی شوشترزن۲۰دانشگاه علوم پزشکی شاهرودزن۵دانشگاه علوم پزشکی زاهدانزن۱۲دانشگاه علوم پزشکی بمزن۱۰دانشگاه علوم پزشکی جیرفتزن۷دانشگاه علوم پزشکی تبریززن
در صورت تمایل می توانید برای کسب اطلاعات تکمیلی در رابطه با گرایش ها و انتخاب رشته مامایی با ما در ارتباط باشید.
رشته مامایی از زیر مجموعه های گروه علوم پزشکی و بهداشت است. طول دوره تحصیل در رشته مامایی در مقطع کارشناسی ٤ سال است و این رشته در این مقطع در مجموع ١٣٠ واحد درسی را دربرمی گیرد که ٢٠ واحد درسی آن مربوط به دروس عمومی،٢٠ واحد درسی مربوط به دروس علوم پایه، ٧٢ واحد درسی مربوط به دروس تخصصی الزامی،٢ واحد درسی مربوط به دروس تخصصی اختیاری و ١٦واحد درسی هم به دروس کارآموزی درعرصه اختصاص دارد.
دو درس ازدروس مبانی نظری اسلام – ادبیات فارسی – یک درس از دروس اخلاق اسلامی – زبان عمومی – یک درس از دروس انقلاب اسلامی – تربیت بدنی ١و ٢– یک درس ازدروس تاریخ وتمدن اسلامی – یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی
سلول شناسی و بافت شناسی – ایمنی شناسی – بیوشیمی – میکروب شناسی نظری – تشریح ١و ٢– انگل شناسی و قارچ شناسی – میکروب شناسی عملی – فیزیولوژی ١و ٢
آسیب شناسی عمومی و اختصاصی – نوزادان – اصول خدمات بهداشت جامعه – کارآموزی نوزادان – داروشناسی عمومی ١– بیماری های کودکان – داروشناسی ٢– کارآموزی بیماری های کودکان – اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان – نشانه شناسی و معاینات فیزیکی – کارآموزی اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان – کارآموزی نشانه شناسی و معاینات فیزیکی – آمار حیاتی
فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (١) – روان شناسی عمومی، روانشناسی زن و خانواده – فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (٢) – اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری ها (بهداشت ٢) – فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (٣) – زبان انگلیسی تخصصی – فیزیوپاتولوژی و بیماری های جراحی – اصول تغذیه مادر و کودک – کارآموزی بیماری های داخلی و جراحی – تاریخ، اخلاق، قوانین و حقوق در مامایی
ارتباطات، آموزش، بهداشت و مشاوره در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت ٣) -حقوق و پزشکی قانونی در مامایی – بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت ٤ ) – کارآموزی و پزشکی قانونی در مامایی – مدیریت و ارتقاء کیفیت در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت ٥) – جنین شناسی – کارآموزی بهداشت باروری،مادر و کودک و تنظیم خانواده – ژنتیک – اصول روانپزشکی در مامایی – بارداری و زایمان ١ – بارداری طبیعی – اختلالات عملکرد جنسی – کارآموزی بارداری طبیعی
رادیولوژی، سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان – بارداری و زایمان ٢ – زایمان طبیعی، ایمن و فیزیولوژیک و روش های کاهش درد زایمان – اصول مدیریت و کاربرد آن در مامایی – کارآموزی زایمان طبیعی – بیماری های زنان و ناباروری – بارداری و زایمان ٣ – بارداری و زایمان غیر طبیعی – کارآموزی بیماری های زنان – کارآموزی زایمان طبیعی و غیر طبیعی – بارداری و زایمان ٤ – بیماری های داخلی و جراحی در بارداری و زایمان
تغذیه در بیماری های مادر و کودک – درمان های تکمیلی و جایگزینی در مامایی – بی حسی و بیهوشی و احیاء در مامایی – طب سنتی و گیاه درمانی در مامایی – روش تحقیق و طراحی طرح تحقیق – بیولوژی تولید مثل – سیستم های اطلاع رسانی پزشکی(فن آوری اطلاعات در مامایی) – مدیریت اقتصاد بهداشت – رشد و تکامل –
آموزش به بیمار و مراجعه کننده – آمادگی برای زایمان و زایمان فیزیولوژیک – تغذیه قبل، حین و بعد از بارداری – اجرای طرح حل مشکل حرفه ای یا مقاله تحقیقی در مامایی – ترویج تغذیه با شیر مادر – تئوری ها و مدل های مامایی و بهداشتی – مامایی و بهداشت باروری در بحران ها و بلایا – جامعه شناسی و آسیب شناسی اجتماعی زنان – مامایی و بهداشت باروری در سلامت شهری – مامایی مبتنی بر شواهد
کارآموزی در عرصه بارداری طبیعی و غیر طبیعی – کارآموزی در عرصه نوزادان نیازمند مراقبت های ویژه – کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی ١ – کارآموزی در عرصه بیماری های داخلی و جراحی در بارداری – کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی ٢ – کارآموزی در عرصه مدیریت و کاربرد آن در مامایی – کارآموزی در عرصه بیماری های زنان و ناباروری – کارآموزی در عرصه رادیولوژی و سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان – کارآموزی در عرصه بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده
?
رشته مامایی در مقطع کارشناسی به صورت عمومی ارائه می شود.
اما فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی می توانند در مقطع کارشناسی ارشد در رشته هایی نظیر:
تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی، ژورنالیسم پزشکی، برنامه ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی، تاریخ علوم پزشکی، اکولوژی انسانی، آموزش بهداشت، آموزش پزشکی، رشته رفاه اجتماعی، رشته ژنتیک انسانی، رشته زیست فناوری پزشکی، رشته نانوتکنولوژی پزشکی، مدیریت خدمات بهداشت درمانی، رشته کتاب داری و اطلاع رسانی پزشکی، رشته فیزیولوژی، رشته فناوری اطلاعات سلامت، رشته علوم تغذیه، رشته علوم تشریحی، رشته علوم بهداشتی در تغذیه، رشته سلامت سالمندی، رشته آمار زیستی، مشاوره در مامایی، رشته انفورماتیک پزشکی، رشته اقتصاد بهداشت، رشته ارزیابی فناوری سلامت، رشته اپیدمیولوژی، رشته مهندسی پزشکی و رشته مامایی به تحصیلات خود ادامه دهند.
تعداد کل واحدهای درسی در مقطع کارشناسی ارشد رشته مامایی شامل ٣٢ واحد درسی است که ١٦ واحد درسی به دروس اختصاصی اجباری، ١٠ واحد درسی به دروس اختصاصی اختیاری و ٦ واحد هم به پایان نامه اختصاص دارد.
نرخ اشتغال بالا: همان طور که پیش تر گفته شد، انتظار می رود بازار کار مامایی تا سال ٢٠٢٦ تا ٣١ درصد افزایش یابد، که رقمی بسیار بیشتر از سایر حرفه هاست.
درآمد خوب: آمار نشان می دهد که درآمد ماماها در حال افزایش است و درآمد سالانه آن ها در آمریکا در حدود ١٠٣٧٧٠ دلار است.
ارتباط با بیماران:. ماماها دارای ارتباط بسیار بالایی با بیماران خود هستند؛ که این را به عنوان یکی از مهم ترین جنبه های مثبت شغلی خود گزارش کرده اند.
رضایت شغلی بالا:. سطح رضایت شغلی در ماماها بالاست. آن ها مورد احترام سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی قرار گرفته و از همکاری بالایی با پرستاران و پزشکان برخوردار هستند.
استقلال: ماماهای دارای مجوز می توانند با استقلال کامل کار کنند.
محیط کاری متنوع: ماماها می توانند در طیف گسترده ای از محیط های کاری از جمله دفاتر پزشک خصوصی، بیمارستان ها، مراکز سرپایی و کلینیک های زنان فعالیت کنند.
برنامه ریزی و مشاوره انفجاری کنکور سراسری را دریافت کنید.
حجم سنگین کار ماماها و شیفت های شبانه و طولانی ممکن است برای آن ها مشکلات جسمی و روحی فراوانی را به همراه داشته باشد. همچنین همانند تمامی رشته های پزشکی و پیراپزشکی به دلیل دور بودن طولانی مدت از خانواده، ممکن است بر روابط خانوادگی تاثیر منفی بگذارد.
برای تبدیل شدن به یک مامای خوب، شما باید:
• به کمک کردن به دیگران علاقمند باشید
• سخت کوش باشید
• صبور باشید
• مهارت های مدیریت خوبی داشته باشید
• باید این توانایی را داشته باشید که با افراد مختلف به خوبی ارتباط برقرار کنید
• از قدرت عاطفی و روانی خوبی برخوردار باشید
• مهارت های دیداری خوبی داشته باشید
• توانایی به ابتکار عمل داشته باشید
• مسوولیت پذیر باشید
• بتوانید در شرایط استرس زا آرام باشید
• رویکردی بالغانه داشته باشید.
مشاوره، گوش دادن و مهارت های ارتباطی عمومی نیز ضروری است. بسیاری از مادران ، به ویژه مادرانی که فرزند اولشان را باردار هستند، به مشاوره و پشتیبانی نیاز دارند. شما همچنین باید از بستر اجتماعی و فرهنگی که در آن زایمان صورت می گیرد آگاه باشید.
در حالی که مشغول یادگیری مامایی هستید، در جلسات عملی شرکت خواهید کرد؛ که شامل حضور در زایمان های مختلف است. این امر می تواند برای درک این که آیا مامایی واقعا حرفه مناسبی برای شماست یا خیر بسیار مفید باشد.
