چرا هیچ سنجشی ضعیف تر از کنکور وجود نداره

دانشمند Goodhart قانونی داره که می گه:

When a measure becomes a target, it ceases to be a good measure.

وقتی که یک روش سنجش تبدیل به هدف می شه، دیگر سنجش مناسبی نیست.

چون وقتی افراد متوجه بشن که چی داره اندازه گیری می شه، مردم مطابق اون رفتار می کنن و نتایج فرق خواهد کرد. مثلا در این رابطه برای «تست زدن» درس می خونن.

جای دیگه ای هم از این ... ها بوده؟

بله (نسخه کامل تر را بخوانید)، تا ۵ ـ ۶ سال قبل توی آمریکا هم چیزی «شبیه» به این بوده. برای افزایش کیفیت تحصیلی در مدارس آمریکا و اینکه همه از کیفیت بالا برخوردار باشن هر سال تحصیلی حداقل یکبار باید از مواردی که توی اون سال درس داده می شد به صورت ایالتی امتحان بدن.

بعد درصد های سال قبل رو با بعدی مقایسه می کردن و بر اساس اون بودجه ای که به ایالت ها و مدرسه ها تخصیص پیدا می کرد رو تا حدودی تنظیم می کردن و حقوق معلم ها هم تو مدارسی که دانش آموز ها بهتر تست می زدن بیشتر بود. ( نه اینکه رشته افراد با این آزمون مشخص بشه)

مشکلاتی که داشت:

• بعضی درس ها چون در آزمون نبود، کیفیت تحصیل افت قابل ملاحظه ای داشت. مثلا بعضی مدارس زمان این درس ها رو به درس های اصلی ( مثل ریاضی) که در آزمون میومد اختصاص می دادن که درصد بره بالا
• معلم ها وقت قابل توجهی رو برای تست زدن قرار می دادن ( تمرکز روی فهم دروس نبود)
• دانش آموزانی که درصد بالایی نمی زدن برای اینکه درصد کل مدرسه رو پایین نیارن از مدارس اصلی اخراج می شدن ( و یا می رفتن تو مدارس ضعیف تر یا اصلا دیگه ادامه نمی دادن)
• طراحان سوال بعضی ایالت ها سوال های «خیلی آسون» طرح می کردن که نشون بدن دارن پیشرفت می کنن ( سوال ها رو هر سال اسون تر می کردن تا درصد ها بالاتر بره)

با توجه به مشکلاتی که داشت سال ۲۰۱۵ لغو شد و اصلاحات جدی انجام شد ( مثلا اینکه تنها معیار این تست زدن نباشه و ...)

حالا تو ایران

در کشوری که نرخ بیکاری بسیار بالا هست، اقتصاد بسیار ضعیف تری نسبت به آمریکا داره و اختلاف حقوق در رشته های متفاوت بسیار هست و اگر پسر باشی سربازی اجباری ۲ ساله هست. ( چیزی که فقط در چند کشور معدود و عقب افتاده وجود داره)

اومدن توپ رو انداختن سمت دانش آموز ها که سنجش ما «هیچ مشکلی» نداره و بالاخره برای همه یکسان هست.

قانون بالا می گه اگر سنجش درست هم باشه مشکل پیدا می کنه اون وقت این سنجش عیب دار ... .( یک مثال کمی اغراق شده: هرکی بیشتر بپره می ره پزشکی؛ مثل آزمونی که برای پزشکی باید عربی یا زیست جانوران امتحان داده بشه) آزمونی که ۱ ٪ هم خطا داشته باشه رتبه شما تقریبا به اندازه ظرفیت پزشکی «کل کشور» جا به جا می شه؛ قطعا این آزمون صلاحیت تعیین رشته و آینده هیچ فردی رو نداره.

راهکار ( شما هم می تونید نظر بدید)

تعداد دانشگاه های «با کیفیت» پزشکی رو زیاد کنن (مثل دانشگاه های آلمان - فرانسه - آمریکا و ...؛ که فوق العاده با کیفیت و البته به تعداد مناسب برای تقاضای کشورشون)؛ کاری برای رفع مشکل انجام ندادن و تعداد پزشکان متخصص به نسبت جمعیت ( تو آمار های WHO هست؛ سرچ کنید) کم مونده و این حالت رانت مانند باعث درآمد فوق نجومی شده و هزینه سلامت مردم افزایش پیدا کرده.

مشکل رفع می شه؟

احتمالا نه! یا خیلی طول می کشه. مواردی چون سرمایه مافیا کنکور، پزشک یا داروساز بودن بسیاری از افرادی که باید تصمیم بگیرن و به وجود اومدن تعارض منافع ( بین حقوق نجومی تصمیم بگیران و تغییر آینده سالانه ~ یک میلیون دانش آموز) بعید هست.