مخزن پلی اتیلن، یکی از پرکاربردترین تانکرهای موجود در صنعت هستند. این نوع مخازن به خاطر ویژگی‌های خاصشان، برای نگهداری مایعات و سیالات مختلف بسیار مناسب هستند. ماده‌ی اولیه این مخزن نوعی پلیمر به نام پلی اتیلن است و دلیل نام‌گذاری آن نیز همین است. این نوع مخازن کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارند و استفاده فراوانی از آن می‌شود. با ما همراه باشید تا با انواع مختلف مخزن پلی اتیلن و کاربردهای آن آشنا شوید.
انواع مخزن پلی اتیلن، تانکرهایی از جنس پلیمر با نام پلی اتیلن هستند که در انواع و حجم‌های مختلف تولید می‌شوند. به دلیل مزایای متعددی که این تانکرها دارند، به عنوان یک راه حل ایده‌آل برای ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل آب و دیگر سیالات در صنایع مختلف به شمار می‌روند.
این مخازن به نام‌های مخزن پلیمری، پلی اتیلنی و پلاستیکی نیز شناخته می‌شوند. به دلیل برتری‌های ویژه‌ای که نسبت به مخازن فلزی دارند، کاربرد فراوانی در صنایع مختلف پیدا کرده‌اند. کاربرد اولیه و اصلی این مخازن، نگهداری، ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل آب و سایر سیالاتی خواهد بود که با آن سازگاری دارند. از مخازن پلی اتیلن در صنایع ساختمان، کشاورزی و شیمیایی استفاده فراوانی صورت می‌گیرد.
انواع مخزن پلی اتیلن با توجه به نیازهای مشتریان و محل نصب آن به شکل‌های مختلفی ساخته می‌شود. این مخازن به شکل‌های استوانه افقی یا خوابیده، استوانه عمودی یا ایستاده، مکعبی، زیرپله‌ای، مخروطی و کروی ساخته می‌شوند. در ادامه به معرفی هرکدام از این نوع مخازن می‌پردازیم.
این نوع از مخازن در ظرفیت‌های 70 تا 5000 لیتر ساخته می‌شوند. همچنین در انواع تک‌لایه، سه لایه و چهار لایه تولید می‌شوند و در بازار به فروش می‌رسند. این نوع مخزن به خاطر ساختار و شکل ظاهری خود، فشار حاصل از وزن مواد ذخیره شده در داخل تانکر را در سطح وسیع‌تری نسبت به دیگر مخازن پخش می‌کند. به همین علت در صورت نیاز به نصب این مخزن در پشت بام، انتخاب مناسب تری است.
مخزن پلی اتیلن عمودی یا ایستاده در ظرفیت‌های مختلف از 100 تا 20000 لیتر و در دو نوع تک لایه و سه لایه تولید و عرضه می‌شود. این تانکرها به صورت یکپارچه تولید شده و به دلیل قیمت مناسب‌تر و استحکام بیشتر در مقایسه با مخازن هم حجم (مانند افقی، مکعبی، زیرپله و…)، انتخابی ایده‌آل برای استفاده در فضاهای باز هستند. با این حال، نصب مخزن عمودی بر روی پشت بام به جز در شرایطی که سطح محل نصب تقویت شده باشد، توصیه نمی‌شود.
این نوع مخازن که کتابی یا منبع آسان‌رو نیز نامیده می‌شوند مناسب مکان‌های با فضای کم و محدود هستند. ابعاد این نوع مخازن به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند از مکان‌های باریک و تنگ مانند درها عبور داده شود. این نوع مخازن در گنجایش‌های 230، 800، 1000 و 2000 لیتری تولید می‌شود. این تانکرها به دلیل استفاده از مواد اولیه گران‌قیمت در طراحی خود، قیمت گران‌تری دارند و فقط در صورت کمبود فضا از آن تانکرها استفاده می‌شود.
همان‌طور که از نام مخازن زیرپله‌ای پیداست، این محصول برای نصب در زیرپله‌های ساختمان‌ها طراحی و تولید شده است. در اکثر موارد، زیرپله‌های ساختمان‌ها هیچ‌گونه کاربری ندارند، در نتیجه نصب مخزن آب ساختمان در این فضا می‌تواند بسیار مناسب باشد.
مخزن زیرپله‌ای پلی اتیلنی در حال حاضر در دو حجم 500 لیتر و 1000 لیتر تولید و عرضه می‌شود. یکی از مشکلات مخازن قدیمی زیرپله‌ای در گذشته، تغییر شکل جزئی (شکم آوردن تانکر پس از آبگیری) در طولانی مدت بود. به همین دلیل، در طراحی جدید این مخازن از لوله تقویت کننده داخلی استفاده شده تا این مشکل برطرف شود.
قسمت زیرین این نوع مخزن پلی اتیلن به شکل قیف است که امکان تخلیه کامل مایعات را فراهم می‌آورند. این مخازن در گنجایش‌های 200، 500، 1500 و 2000 لیتر و به دو صورت تک لایه و سه لایه تولید می‌شوند. نام دیگر این نوع مخازن ته قیفی، قیفی و زوک است.
این نوع مخازن بهترین گزینه برای نگهدار سیالات تحت فشار یا ذخیره‌سازی و مدیریت منابع آبی در اماکن دارای فشار پایین است. این نوع مخازن در مقایسه با دیگر تانکرها فشارهای ناشی از سیالاتی که در نگهداری آن گاز تولید می‌کنند، عملکرد بهتری نشان می‌دهند. این نوع مخزن در صنعت کشاورزی برای نگهداری علف‌کش‌ها، کودهای مایع و آفت‌کش‌ها کاربرد زیادی دارد. همچنین از این نوع مخازن می‌توان برای نگهداری آب نیز استفاده کرد.
مخازن پلی اتیلن در انواع تک لایه، سه لایه، چهار لایه و چهارلایه فوم دار تولید می‌شوند. مخازن تک لایه برای نگهداری مایعاتی به جز آب استفاده می‌شوند. این نوع مخازن بر خلاف باور عموم، دارای مقاومت بیشتری نسبت به مخازن چند لایه هستند.
مخازن پلی اتیلن سه لایه، یک لایه مشکی در میان خود دارند که مانع عبور نور می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که جلبک داخل تانکر رشد نکند و تغییر طعم و بویی درون آن صورت نگیرد. مخازن چهار لایه به صورت سفارشی تولید می‌شوند و کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مخازن سه لایه و چهار لایه برای ذخیره‌سازی آب استفاده می‌شود.
مخازن پلی اتیلن چهار لایه فوم دار نیز به صورت سفارشی تولید می‌شوند. تفاوت این نوع مخزن با نوع چهار لایه معمولی در استفاده از پودر فوم در میان لایه‌های آن است. این کار باعث جلوگیری از انتقال حرارت می‌شود و تنها تفاوت آن با مدل معمولی همین موضوع است.
عمده کاربرد مخزن پلی اتیلن، ذخیره‌سازی آب در ساختمان‌های شهری است. فشار آب پایین موجب رو آوردن مردم به استفاده از تانکرهای آب می‌شود. لازم به ذکر است که حجم این مخزن طبق قانون باید 150 لیتر به ازای هر نفر باشد. همچنین از این نوع تانکر برای نگهداری سموم کشاورزی، ذخیره‌سازی سوخت و برخی مواد شیمیایی سازگار با پلی اتیلن و نگهداری از مواد و مایعات در صنایع غذایی استفاده می‌گردد.
از مزایای تانکرهای پلی اتیلن می‌توان به نصب آسان، مقاومت بالا در برابر ضربه، سرما، گرما، زلزله و شرایط آب و هوایی مختلف، طول عمر بالا، ساختار یکپارچه بدون درز و شکاف، عدم تغییر در رنگ، بو و طعم آب، بهداشت، حمل‌ونقل آسان، قابلیت طراحی در ابعاد دلخواه، مقاومت در برابر نور آفتاب و اشعۀ ماورای بنفش و خوردگی اشاره کرد. از معایب این نوع مخازن نیز می‌توان به آسیب دیدن بدنه در اثر ضربه یا برخورد با اجسام تیز و گرم شدن مایعات داخل مخازن تیره رنگ اشاره کرد.
با وجود مقاوم بودن مخازن پلی اتیلنی در برابر اکثر مواد شیمیایی و آفت‌کش‌ها، برای نگهداری سوخت‌هایی مانند بنزین مناسب نیستند؛ زیرا بنزین پلاستیک را سست و شکننده می‌کند. فقط انواع خاصی از پلی‌اتیلن که در ایران به آسانی در دسترس نیستند و یا قیمت تمام شده محصول را به شدت بالا می‌برند، برای نگهداری بنزین مناسب هستند. به همین دلیل، برای نگهداری طولانی مدت مواد سوختی، استفاده از مخازن فلزی استاندارد و محافظت شده طبق استانداردهای شرکت نفت توصیه می‌شود.
از مخزن پلی اتیلن ساخته شده تحت استانداردهای ASTM D1988 با رتبه‌بندی 1.9 می‌توان برای نگهداری سوخت‌های زیستی خالص مانند B-100استفاده کرد. همچنین، تانکرهای پلی اتیلن با درجه وزن مخصوص 1.9 و بالاتر برای ذخیره و نگهداری روغن‌های نفتی مناسب هستند، اما باید به خاطر داشت که روغن‌ها نیز به‌مرورزمان پلاستیک را نرم می‌کنند.
برای نصب مخازن افقی و عمودی مکانی را انتخاب کنید که دسترسی به مخزن آسان باشد، سطح آن صاف و مسطح باشد، در معرض مواد شیمیایی نباشد و در صورت نشتی، کمترین آسیب را به محیط زیست و افراد وارد کند. همچنین محل نصب باید دارای تهویه مناسب و در باشد. به علاوه در محل قرار گیری آن کف‌شور نیز وجود داشته باشد تا در صورت نشت مایعات، بتوان آن را راحت تخلیه کرد. در مورد مخازن افقی که در پشت نیسان یا کامیون یا سایر کشنده‌ها نصب می‌شوند، قرارگیری درست پایه‌های آن را بررسی کنید تا احتمال سرخوردن یا لقی آن کاهش یابد.
باید بدانید که اولاً اتصال مستقیم پمپ آب به شبکه آب شهری غیر قانونی است و از انجام آن باید پرهیز کرد. علت این قانون این است که در اوج مصرف، آب کافی در لوله‌ها وجود ندارد و پمپ، هوای داخل لوله‌ها و آب را می‌مکد. این مسئله موجب آب‌بهای چندبرابری، خرابی و اختلال در عملکرد پمپ و هزینه برق بیشتر می‌گردد. همچنین در صورت مشاهده، با جریمه و قطع آب مواجه خواهید شد.
تا حد امکان سعی کنید پمپ و مخزن پلی اتیلن حاوی آب را نزدیک به هم نصب کنید تا پمپ بهترین عملکرد را از خود نشان دهد. همچنین قطر لوله رابط بین مخزن و پمپ باید برابر یا بیشتر از قطر ورودی پمپ باشد تا از پدیده کاویتاسیون جلوگیری شود. لازم به ذکر است به دلیل جریان دائمی آب در مخزن، همیشه آب تازه می‌ماند.
مخازن از جنس پلی اتیلن، گزینه‌ای ایده‌آل برای نگهداری و ذخیره مایعات مختلف هستند. این مخازن در شکل‌ها و طرح‌‌های متفاوتی تولید می‌شوند تا به نیازهای مختلف مصرف‌کنندگان پاسخ دهند. شما می‌توانید باتوجه‌به نیاز خود هرکدام از این مخازن را برای خود تهیه نمایید.
