خبر شهید شدن دو محیط بان در استان زنجان (مهدی مجلل و میکاییل هاشمی) دل هر انسانی را به درد آورد و بار دیگر مظلومیت محیط زیست و محیط بانان ایران را یادآور شد.
در سال های گذشته حدود ۱۶۰ محیط‌بان و جنگل‌بان (نیروهای محافظ محیط زیست و منابع طبیعی) از دست رفتند که بیش از ۱۲۰ تن از آنان فقط در درگیری مستقیم با شکارچیان جان خود را از دست دادند و تعدادی هم در آتش سوزی جنگل و حوادث دیگر از میان ما رفتند. ۳۰۰ محیط بان هم در درگیری ها معلول و جانباز شدند.
به راستی، چرا باید چنین شود؟ کدام کشور را سراغ داریم که اینچنین تیشه به ریشه خود بزند؟ چرا باید هم وطنی خون هم وطن دیگر خود را اینچنین بی رحمانه بریزد؟ آن هم انسان پاک باخته ای که از حقوق نسل های آینده این سرزمین دفاع می کند!
چند نکته مهم در این زمینه به ذهنم می رسد، کوتاه وار می گویم:
- ضعف قوانین پشتیبانی کننده از نیروهای نگهبان محیط زیست؛
- ایجاد محدودیت های مالی (بودجه ای) و سازمانی (نیروی انسانی) برای سازمان حفاظت از محیط زیست؛
- بها ندادن به نهادهای مردمی (سمن ها) و مشارکت ندادن آنها در مدیریت و حفاظت از محیط و حتی فشار آوردن و محدود کردن فعالیت آنها؛
- دوری و فاصله گرفتن دولت و حاکمیت از مردم و تکیه بر اجرای برنامه توسط سازمان های دولتی، به جای جلب مشارکت و رضایت مردم؛
- تکیه بر اقتصاد مبتنی بر استخراج و بهره برداری از مواد خام و منابع طبیعی به جای اقتصاد و تولید دانش بنیان؛
- اولویت نداشتن محیط زیست و حتی بی اعتقادی و قربانی کردن آن برای دیگر بخش های اقتصاد به ویژه بخش مسکن و ساخت و ساز؛
- ضعف آموزش و فرهنگ سازی (رسمی و غیررسمی) در جامعه در زمینه محیط زیست و ارزش های آن؛ ...
پ. ن. ۱: سازمان حفاظت محیط‌زیست حدود ۷۰۰۰ نیرو دارد که ۳۵۰۰ تن از آنان محیط بان هستند. با توجه به گستردگی وسعت کشور و مناطق چهارگانه حفاظتی، در حدود یک دوازدهم استاندارد جهانی محیط بان داریم.
پ. ن. ۲: تاکنون بیش از ۵٪ نیروهای محیط بانی در راه حفاظت از محیط زیست و حیات وحش کشور شهید شدند. ?
