آیا برجستگیهای مشکوکی در ناحیه تناسلیتان ظاهر شده و نمیدانید زگیل هستند یا فقط یک جوش بیخطر؟ تشخیص درست این دو مورد بسیار مهم است، چرا که زگیل تناسلی میتواند نشانهای از ویروس HPV باشد. در این مقاله، با تفاوتهای ظاهری و علائم کلیدی زگیل تناسلی و جوش آشنا میشوید تا بتوانید با آگاهی بیشتر برای سلامت جنسیتان تصمیم بگیرید.
انواع جوش های تناسلی در زنان
انواع رایج جوش هایی که ممکن است در ناحیه تناسلی زنان ایجاد شوند عبارتند از:
فولیکولیت
در فولیکولیت، جوش های چرکی در محل رویش موها (فولیکول های مو) به وجود می آیند. این جوش ها اغلب سبب بروز قرمزی، التهاب و گاهی تورم در ناحیه تناسلی می شوند. در صورت ساییده شدن یا خاراندن این ضایعات، احتمال ترکیدن آن ها و در نتیجه ایجاد درد و افزایش خطر عفونت وجود دارد.
علل بروز فولیکولیت می تواند شامل موارد زیر باشد:
رعایت نکردن بهداشت فردی یا شستشوی نامناسب این ناحیه؛
استفاده بیش از حد یا غیر اصولی از مواد شوینده قوی یا محصولات شستشوی مخصوص بانوان؛
پوشیدن لباس زیر تنگ به مدت طولانی؛
روش های نامناسب شیو یا از بین بردن موهای زائد.
تبخال تناسلی
تبخال تناسلی معمولاً با تاول های کوچک و دردناک در ناحیه تناسلی بروز می یابد. این ضایعات ابتدا به صورت نقاط ریز قرمز یا صورتی و جدا از هم بر سطح پوست ظاهر شده و معمولاً حاوی مایع هستند. با گذشت زمان، این تاول ها به شکل خوشه ای (شبیه به دانه های انگور) کنار یکدیگر تجمع پیدا می کنند. ترکیدن این ضایعات اغلب منجر به درد، خارش و ناراحتی شدیدی شده، که زندگی روزمره فرد را به طور محسوسی تحت تأثیر قرار می دهد.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی از شایع ترین ضایعات پوستی این ناحیه بوده و در اثر ابتلا به ویروس HPV به وجود می آید. این ضایعات اکثراً چندین ماه پس از تماس با ویروس، به شکل برآمدگی های کوچک و قرمز در پوست پدیدار شده و به مرور، به توده هایی با سطوح نامنظم و ظاهری شبیه گل کلم تبدیل می گردند.
عدم درمان زگیل تناسلی می تواند زمینه را برای بروز عفونت و حتی سرطان دهانه رحم فراهم کند! مؤثرترین شیوه برای پیشگیری از این بیماری، دریافت واکسن HPV است.
حساسیت های شیمیایی
تماس پوست حساس ناحیه تناسلی با برخی مواد شیمیایی مانند صابون، شامپو بدن، نرم کننده های لباس، محصولات بهداشتی بانوان یا نوارهای بهداشتی می تواند موجب تحریک و بروز جوش، لکه های قرمز و خارش شود. این نوع حساسیت ها عمدتاً ناشی از ترکیبات خشن و محرک موجود در این محصولات می باشد.
سایر علل
علاوه بر موارد ذکر شده، تغییرات هورمونی در دوره های مختلف زندگی نیز می توانند فعالیت غدد چربی را افزایش داده و موجب انسداد منافذ پوست و در نتیجه، ایجاد جوش در ناحیه تناسلی شوند.
انواع جوش تناسلی در مردان
جوش ها می توانند روی سر آلت، بدنه، کیسه بیضه یا پوست ختنه گاه مشاهده شوند. از شایع ترین انواع جوش تناسلی در مردان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
زگیل تناسلی
علت ابتلا به این بیماری خطرناک (که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود)، ویروس HPV است. زگیل تناسلی با سرعت زیادی گسترش پیدا کرده و درمان آن دشوار می باشد. عدم درمان این بیماری، ممکن است منجر به سرطان آلت تناسلی یا سرطان مقعد گردد.
علائم زگیل تناسلی شامل برجستگی های نرمی است که ممکن است به صورت تکی یا دسته ای (شبیه گل کلم) ظاهر شوند. این جوش ها معمولاً سفید رنگ بوده و با بوی نامطبوع، خارش و ناراحتی همراه اند.
۲-۲ بالانیت (التهاب پوست ختنه گاه)
عدم درمان بالانیت، احتمال ابتلا به ناباروری یا سرطان آلت تناسلی در سال های آتی را افزایش می دهد. علل شایع این بیماری عبارتند از:
ختنه گاه بسیار بلند یا تنگ؛
رعایت نکردن بهداشت فردی؛
تماس با مواد محرک خارجی.
از نشانه های این بیماری می توان به خارش، احساس ناراحتی و بروز جوش های کوچکی اشاره کرد که با پخش شدن و ترکیدن، التهاب زیادی ایجاد خواهند کرد.
هرپس تناسلی
هرپس (تبخال) تناسلی که عامل آن ویروس هرپس سیمپلکس است، ابتدا به صورت جوش های بسیار ریز روی بدنه آلت تناسلی ظاهر می شود. این جوش ها به تدریج به هم نزدیک شده و خوشه هایی از تاول را تشکیل می دهند. ترکیدن این تاول ها باعث خارش، درد و زخم شده و در موارد شدیدتر، ممکن است از تاول های پاره شده مایعی شفاف یا حتی خونی بدبو خارج شود.
سایر علل
ابتلا به عفونت هایی نظیر عفونت های دستگاه ادراری.
مشکلات پوستی: بروز آکنه در ناحیه تناسلی، فولیکولیت، عفونت های قارچی یا اگزمای کیسه بیضه.
ضعف بهداشت فردی یا استفاده از شوینده های نامناسب.
پاپول های مرواریدی آلت تناسلی: در این حالت، برجستگی های کوچک و بی خطری در اطراف سر آلت ایجاد می شوند که بیشتر در مردان ۲۰ تا ۳۰ ساله شایع است.
۳عوارض جوش تناسلی در مردان و زنان
احساس شرم یا خجالت از جوش های تناسلی باعث می شود تا افراد، به جای مراجعه به پزشک، خودسرانه از پمادهای بدون نسخه استفاده نمایند! اگرچه در برخی موارد ممکن است این جوش ها خود به خود بهبود پیدا کنند، اما عدم درمان در اغلب موارد، عوارض جدی تری ایجاد خواهد کرد:
تأثیر منفی بر روابط جنسی: وجود جوش تناسلی ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس، کم شدن تمایل جنسی و بروز اختلال در روابط زناشویی شود.
افزایش خطر ابتلا به عفونت ها و بیماری های مقاربتی.
موارد پیشرفته می توانند سلامت باروری را تحت تأثیر قرار داده و حتی منجر به ناباروری یا سرطان شوند.درمان جوش های تناسلی
استفاده از دارو: در موارد خفیف، معمولاً تجویز داروهای ضد التهاب و همچنین کرم های موضعی جهت کاهش التهاب و تسریع روند ترمیم پوست در دستور کار قرار می گیرد. افرادی که سابقه حساسیت دارویی دارند، باید حتماً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارند.
فتودینامیک (ALA-PDT): در این روش درمانی، پزشک به کمک تابش نور با فرکانس بالا، زگیل های تناسلی ناشی از ویروس HPV را از بین می برد. در واقع، فتودینامیک روند پیشرفت ویروس را مهار کرده و به حذف کامل آن کمک می کند.
اکسیژن درمانی: این شیوه معمولاً در موارد شدید یا عود کننده جوش های تناسلی استفاده می شود. با نفوذ اکسیژن به بافت های عمیق ناحیه تناسلی، عوامل بیماری زا مانند باکتری و قارچ را از بین رفته و احتمال التهاب و عود بیماری نیز کاهش می یابد.
باید توجه داشت که بسیاری از جوش های تناسلی می توانند نشانه ای جدی از مشکلات خطرناک تری از جمله بیماری های مقاربتی یا حتی سرطان باشند و در صورت بی توجهی، آسیب های قابل توجهی به سلامت فرد و حتی باروری او وارد کنند. بنابراین مراجعه زودهنگام به پزشک و آغاز درمان تخصصی، از بروز عوارض بعدی جلوگیری خواهد کرد.
دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی
