موفق‌ترین محصولات متعلق به شرکت‌هایی است که خدماتشان را به احساسات و کارهای روزمره کاربران پیوند می‌زنند. مثلا بیشترین استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام یا توئیتر بر حسب عادتی که برای آن‌ها ایجاد شده است شکل می‌گیرد. برای بسیاری از محصولات، داشتن عادت کاربران برای استفاده شرط بقای آن محصول است. و این عادت‌ها خود به خود به وجود نمی‌آیند بلکه توسط شرکت‌ها ساخته می‌شوند تا کاربران را روزانه درگیر خود کنند.
از نظر نیرایال نویسنده کتاب قلاب شرکت‌ها برای ساخت عادت از یک فرایند چهار مرحله‌ای به نام چرخه قلاب استفاده می‌کنند و با استفاده متوالی از آن کاربران را به استفاده مکرر از محصول خود وا می‌دارند، بدون اینکه به تبلیغات پرهزینه یا گسترده نیازی داشته باشند. برای دانستن هرچه بیشتر درباره چرخه قلاب و اجزای تشکیل دهنده ان تا انتهای این متن همراه من باشید.
این چرخه از چهار مرحله محرک، اقدام، پاداش متنوع و سرمایه‌گذاری شکل گرفته است.
مرحله اول این چرخه یا همان محرک فعال‌کننده رفتار کاربر است که مانند یک جرقه برای روشن کردن آتش عمل می‌کند. اصولا برای شروع چرخه قلاب از یک محرک خارجی مانند ایمیل، پیام و یا وبسایت برای رساندن اطلاعات به کاربر استفاده می‌کنیم و از او درخواست یک اقدام داریم. با ادامه و طی کردن چندباره قلاب، کم کم این محرک به یک محرک درونی تبدیل می‌شود و رفتار خودکار بعدی کاربران شروع به شکل گرفتن می‌کند و عادت جدید بخشی از کارهای روزمره‌شان می‌شود.
مثال: محرک بیرونی می‌تواند مواردی مثل پیام‌هایی تبلیغاتی در ایمیل، پیامک یا حتی اعلان برنامه‌های دیگر باشد که به شما انگیزه استفاده از محصول را می‌دهند.
محرک درونی اصولا با یک انگیزه یا حس درونی امیخته است مثل زمانی که شما در وقت استراحت یا بیکاری خود در اینستاگرام صرف می‌کنید، این حس بدون اینکه خودتان متوجه بشوید تبدیل به یک عادت شده و بدون نیاز به محرک بیرونی انتخاب شما این است زمانی را در اینستگرام صرف کنید.
مرحله بعدی مرحله اقدام است در این مرحله کاربر برای رسیدن به یک پاداش عملی را انجام می‌دهد. این عمل حتی می‌تواند کلیک روی بنر و یا باز کردن صفحه وبسایت شما باشد همچنین باید به‌گونه ای باشد که اقدام برای آن اسان تر از تفکر درباره آن باشد.
مرحله سوم از قلاب پاداش متنوعی است که به کاربر داده می‌شود. پاداش هایی که وظیفه آن‌ها وابسته کردن ذهن و ایجاد اشتیاق کاربر را به دنبال دارد. این پاداش‌ها باید متنوع و متغیر بوده و پاسخی به نیازهای کاربر باشد.
مثال: پاداش می‌تواند برای همبستگی با سایر افراد باشد، مثل عضویت در گروه‌های ورزشی و یا مذهبی باشد.و یا برای دستیابی به منافع مادی و اطلاعات باشد مانند عضویت در کانال‌های اخبار و یا کانال‌های اموزشی باشد.
آخرین مرحله مدل قلاب جایی است که کاربر چیزی مثل زمان، داده، انرژی، سرمایه اجتماعی و یا پول را صرف محصول می‌کند. سرمایه گذاری متضمن اقدامی است که باعث می‌شود خدمت عرضه شده در دفعه بعدی ارتقا پیدا کند. مثل دعوت از دوستان، رفع ایرادات برنامه و یا حتی وارد کردن اطلاعات خود همه از سرمایه‌هایی است که کاربر در اختیار شما قرار می‌دهد.
چرخه قلاب بیش از هرچیزی برای ساخت تغییرات رفتاری عمیق می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد و باید به گونه ای طراحی گردد که هرچه کاربران بیشتر به آن‌ها بر بخورند بیشتر دلبسته‌ی محصول شما شوند. گیمیفیکیشن یکی از فضاهای مورد استفاده چرخه قلاب است که امروزه بیشتر از هر زمان شاهد استفاده آن هستیم.
منبع: کتاب قلاب اثر نیرایال
