کالای متروکه به کالاهایی گفته می‌شود که صاحب آن کالا به هر دلیلی جهت ترخیص بار خود به گمرک مراجعه نکرده است. و یا صاحب کالا در فرستادن مدارک و اسناد مرتبط تاخیر داشته است. و یا دلیل دیگری که ممکن است وجود داشته باشد، این است که به علت نبود مجوزهای مورد نیاز، کالا به حالت متروکه در آمده باشد. البته دلایل دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد مثلا محموله را واردکننده اظهار نکرده باشد و یا به دلیل اشتباهی در اقدامات حمل کننده، وارد کننده یا صادرکننده (تاجر) کالا صورت گرفته باشد و به هر نحو و دلیلی ترخیص کالا از گمرک انجام صورت نگرفته و به مدت 30 روز از زمان ورود آن کالا می‌گذرد.
در صنعت حمل و نقل، ملاحظات و حساسیت های بیشتری نسبت به انبار کردن محموله ها و کالاها وجود دارد. هر محموله یا کالایی که در مرحله ارسال متوقف می‌شود، هزینه به بار می‌آورد. به همین دلیل حاملان کالا نمی خواهند که کانتینر ها مدت زمان زیادی در انبار گمرک نگه داشته شوند. میزان خسارت وارد شده به حاملان بارها، به دلیل دیرکرد در تخلیه بار بیشتر از خود هزینه ها می‌شود.
کالاهای وارداتی به دلایل زیادی امکان دارد به کالای متروکه (Abandoned goods) تبدیل شوند. برای نمونه:
طبق ماده 34 قانون گمرکی، بالافاصله بعد از اعلام متروکه شدن کالا و قرار گرفتن کالا در لیست مربوطه، در قبض انبار، فروش و تاریخ متروکه شدن کالا ثبت میشوند.
طبق ماده 33 در قانون امور گمرکی، مسئول انجام فروش کالای متروکه (Abandoned goods) به عهده سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی است.
نکته! تمام پول به دست آمده از فروش کالای متروکه به گمرک تعلق نمی‌گیرد.
در صورتی که مالک کالا تا 2 سال بعد از متروکه شدن کالای خود با تحویل اسناد و مدارک لازمه مالکیت خود را اثبات کند، گمرک بعد از کسر کردن هزینه‌های مربوطه (تعرفه های گمرکی)، مبلغ باقی مانده از فروش کالا را به مالک کالا پرداخت می‌کند. که این هزینه شامل مواردی می‌شود که عبارتند از:
سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی به عنوان مسئول فروش کالای متروکه و کالای ضبطی در گمرک، مسئولیت فروش بار را بر عهده خواهد داشت.
اگر مالک کالا مشخص نباشد، در روزنامه های کثیرالانتشار، ابلاغ می‌شود.
طبق تبصره 1 ماده 24 قانون امور گمرکی، اگر امکانات لازم برای نگهداری کالاهای فاسد شدنی در گمرکی که قرار است بارها را تحویل بگیرد، موجود نباشد، کالا باید بالافاصله ترخیص شود. و با مسئولیت مالک کالا و تحت نظارت گمرک به انبار مناسب انتقال یابد. در غیر اینصورت تحویل گیرنده کالا در برابر فاسد شدن کالا هیچ مسئولیتی ندارد و قوانین و مقررات کالای متروکه را بر کالای مدنظر اعمال می‌کند.
انبار های گمرکی چندین نوع هستند که برای نگهداری از کالاهای وارداتی و صادراتی، تاسیس شده اند. این انبارها عبارتند از: انبار های مسقف، غیر مسقفف محوطه ای
این انبارها توسط مرجع تحویل گیرندهی کالا اداره می شوند. مرجع تحویل گیرنده کالا طبق ماده ۱قانون امور گمرکی یک شخص حقوقی می باشد که مسئولیت تحویل و نگهداری کالای ترخیص نشده را برعهده دارد.
در ادارات گمرک زمینی کالاهای وارداتی کشور با توجه به تاریخ اظهارنامه و قبض انبار و بارنامه حداکثر تا 10 روز از پرداخت حق انبارداری معاف می‌باشند. ادارات گمرک هوایی در هر حالت به مدت 2 روز معاف از پرداخت حق انبارداری می‌باشند. مشاهده ادامه مطلب ...
