فیروزه کوبی در ایران، یک هنر و صنعت شناخته شده است. جالب است بدانید بسیاری از افرادی که به فرهنگ شرقی و ایرانی علاقه دارند، علاقه دارند تا کلکسیونی از ظروف مسی فیروزه کوب را جمع آوری کنند.
اگر شما هم از علاقهمندان به ظروف فیروزه کوب هستید؛ توصیه میکنیم که ادامهی این مطلب را مطالعه نمایید. در این مطلب قصد داریم به معرفی سنگ فیروزه و معرفی فیروزه کوبی در ایران بپردازیم. در ادامه به معرفی انواع ظروف فیروزه کوب، تاریخچه سنگ فیروزه و فیروزه کوبی، عوامل موثر بر قسمت فیروزه، نکات مهم برای انتخاب ظرف فیروزه کوب، نحوه نگهداری از آن و همچنین نکات مهم در خرید آثار زیبای این هنر خواهیم پرداخت.
انواع ظروف فیروه کوبی در ایراناز آنجا که هنر فیروزه کوبی یکی از صنایع دستی ایران به شمار میرود، در ساخت آن از ذوق، هنر و فرهنگ ایرانی الهام گرفته شده است. اغلب صنایع فیروزه کوبی در ایران با فلزهای قیمتی نقره، مس و برنج ساخته میشوند و از دوام بالایی برخوردار هستند. تنوع محصولات فیروزه کوب بسیار بالا است که از جمله این محصولات میتوان به سنبلدان، گلدان، شمعدان، قندان، شیرینی خوری، شکلات خوری، آجیل خوری، میوه خوری، سنگاب، تنگ، شربت خوری، کشکول، آینه و… اشاره کرد. اغلب فیروزههای استفاده شده در این ظروف به رنگ آبی و سبز هستند.از آنجا که هر قطعه از سنگ فیروزه طرح مخصوص به خودش را دارد و از طرفی قطعه سنگهای به کار رفته در این هنر متفاوت است، هر ظرف فیروزه کوبی منحصر به فرد است.تاریخچه فیروزه در ایرانفیروزه جز معدود سنگهایی است که از عهد باستان در ایران شناسایی شده است. طبق شواهد بدست آمده از کتیبه داریوش، پادشاه هخامنشی، متوجه میشویم که فیروزه در آن دوران احساسین نامیده میشده است. فیروزه از قدیمالایام اصالت ایرانی داشته است به طوری که پادشاهان هخامنشی آن را به عنوان سنگ آرزوها به پادشاهان سایر ملل هدیه میکردند.در اروپا سنگ فیروزه به سنگ ترکوئیز مشهور است چرا که اقوام ترک ایرانی اولین افرادی بودهاند که سنگ فیروزه را به خارج از کشور به خصوص اروپا صادر کردهاند. در کشور ایتالیا به فیروزه گوهر آبی نیز میگویند.فیروزه در واقع یک فسفات آلومینیوم است که در معادن بسیاری از جمله معادن نیشابور و دامغان وجود دارد.
یکی از دلایل شهرت و محبوبیت ظروف فیروزه کوبی اصفهان ، کیفیت و اصالت این ظروف است که در ساخت آن ها هم از مواد و سنگ فیرزه ی مرغوب استفاده شده است و هم ظرافت و دقت هنرمندان و اساتید این ظروف را زیباتر و مرغوب تر کرده است. یکی از بهترین سنگ های فیروزه دنیا سنگ های استخراج شده از معادن فیروزه نیشابو است.
نکات نگهداری ازمحصولات فیروزه کوبیدر زمان پرداخت و به خصوص در مرحله پایانی تولید ظروف فیروزه بر روی آنها لایههای محافظ از جنس پلیاستر قرار میگیرد که از سنگ فیروزه در مقابل آسیبهای گوناگون محافظت می کند. اما با این حال همواره باید نکات مهم در نگهداری ظروف فیروزه کوبی را رعایت کرد.زیورآلات بیشتر در معرض آسیب قرار دارند. قبل ازاینکه انگشتر فیروزه یا سایر زیورآلات فیروزه کوب را استفاده کنید کرم، عطر و ادکلن و سایر مواد آرایشی را از محل پاک کنید. مواد آرایشی و شیمیایی بیشترین آسیب را به سنگ فیروزه می زند.برای پیشگیری از تغییر رنگ ظروف فیروزه نباید در مجاورت مواد روغنی و شیمیایی مانند مواد آرایشی قرار گیرد.آفتاب هم میتواند موجب تغییر رنگ محصولات فیروزه شود. به همین دلیل زمان گذاشتن محصولات فیروزه در دکور یا ویترین آن ها را در محلی بگذارید که از تابش مستقیم نور خورشید دور باشند.نباید محصولات فیروزه کوب را با مواد شوینده و آب داغ بشویید. برای تمیز کردن آنها از آب ولرم و پاککنندههای ملایم استفاده کنید.از ضربه زدن و یا هر گونه آسیب به بدنه ظروف فیروزه کوب خودداری کنید.