این‌روزها با توجه به گسترش چشم‌گیر آموزش عالی در کشورمان ،به خصوص تحصیلات تکمیلی، بسیاری از دانشجویان این مقاطع را می‌بینیم که برای نوشتن پایان‌نامه کارشناسی ارشد سردرگم هستند. دقیقاً نقطه‌ی آغاز کار را نمی‌دانند و همین موضوع موجب نگرانی های زیادی در آنها شده است.
یکی از اهداف نگارش پایان‌نامه کارشناسی ارشد، این است که در این دوره دانشجو با اصول اولیه پژوهش و کار علمی آشنا بشود. بتواند منابع و مراجع را به‌طور صحیح و منظم جمع آوری کند و در مورد مناسب از آنها استفاده نماید. تعاریف اولیه و سیر تاریخی مسئله خود را بشناسد و آنها را فهرست نماید. موضوع مورد علاقه خود را تا حدی بشناسد و در انجام مقالات پژوهشی مهارت کسب کند.
همانطور که می دانید آخرین مرحله بعد از اتمام همه ی درس ها در کارشناسی ارشد ، روبرو شدن با چالش پایان نامه است. ولی این آخرین مرحله، احتمالا سخت ترین مرحله نیز هست. شما باید به پایان نامه کارشناسی ارشد جور دیگری نگاه کنید و حتما برای انجام آن نیاز به کمک خواهید داشت.همیشه در ذهن خودتان روز دفاع از پایان نامه را تصور کنید. برای رسیدن و با موفقیت گذراندن آن روز لازم است تا مراحل زیر را به درستی طی کنید.
اول باید یک موضوع خوب برای پایان نامه انتخاب کنید. انتخاب موضوع مناسب برای انجام پایان نامه ارشد که به آن علاقه دارید، بسیار اهمیت دارد. چرا که پروسه انجام آن برای شما فارغ از مبحث دریافت نمره، لذت بخش خواهد بود. در نتیجه انتخاب موضوع پایان نامه ارشد به کیفیت نهایی انجام کار از این منظر نیز وابسته است. توجه داشته باشید که مراحل انجام پایان نامه ارشد و متن نگارش شده آن باید در عین خلاصه بودن کامل و جامع باشد و کلیه مباحث مربوطه را پوشش دهد. دامنه تحقیق در مورد پایان نامه ارشد می بایست یک ساله الی شش ماهه به اتمام برسد.
موضوع مورد نظرتان می تواند یک نظریه، مولف یا بازه ی زمانی خاص باشد. سپس می توانید به این مسئله فکر کنید که روند تحقیق تان چگونه پیش برود. در حقیقت با فکر کردن به علاقه مندی های آکادمیک تان می توانید این موضوع را به خوبی پیش ببرید.در صورت وجود مشکل در این زمینه درس های دوره کارشناسی تان را مرور کنید و ببینید آیا موضوع خاصی وجود دارد که به آن علاقه مند باشید؟ یا خیر.موضوع پایان نامه رشته های مختلف نباید تکراری باشد.موضوع پایان نامه با تخصص مشاوره استاد راهنما و مشاور انتخابی شما باید یکسان باشد.همچنین باید در حوزه تخصصی تحصیلی شما باشد.لازم به ذکر است که ۲ نمره از کل نمره پایان نامه رشته های مختلف مرتبط با ارائه مقاله است. پس نگارش مقاله می بایست از مرحله شروع پیشنهاد موضوع آغاز شود، تا فرصت و امکان استخراج آن به آسانی وجود داشته باشد. جالب است بدانید که، توجه به اولویت های تحقیقاتی سازمان های دیگر در مورد انتخاب موضوع پایان نامه به شما کمک هزینه های لازم را برای پیشبرد آن خواهد داد.
همانطور که در قسمت بالا مقاله اشاره شد، توجه به تخصص استاد راهنما برای مراحل انجام پایان نامه رشته های مختلف بسیار اهمیت دارد. شما برای دریافت راهنمایی های بیشتر برای انجام پروپوزال می توانید مشورت های لازم را از ایشان دریافت کنید.
ارائه سابقه تحصیلی و فرم انتخاب موضوع به استاد راهنما از اهمیت ویژه ای برخوردار است.مورد بعدی که در این زمینه به آن توجه نمایید این است که، توجه به آزاد بودن وقت استاد مورد نظر برای پذیرش شما به عنوان دانشجو برای ارائه راهنمایی ها جهت انجام پایان نامه ارشد یا رساله دکتری بسیار مهم است.انتخاب استاد مشاور و همچنین مشاور صنعتی با راهنمایی استاد راهنما می تواند انجام شود؛ به شرطی که بتوانید رضایت وی را جلب نمایید. پس در اصل، چک کردن ظرفیت پذیرش استاد راهنما و استاد مشاور بر عهده دانشجو است؛ اساتید هم باید قبل از امضای فرم درخواست به سقف پذیرش دانشجو خود توجه داشته باشند. در نتیجه بسیاری از اساتید در صورت تکمیل بودن ظرفیت پذیرش باید از ارسال فرم و ارجاع دادن دانشجو به حوزه معاونت پژوهشی اجتناب کنند، تا وقفه خاصی در کار وی پیش نیاید. در صورت عدم رعایت موارد گفته شده عواقب کار بر عهده دانشجو و استادان خواهد بود.در صورتی که اساتید مربوطه برای اولین بار است که با واحد همکاری می کنند، شما به عنوان دانشجو باید تصویر آخرین مدرک تحصیلی تان را به همراه رزومه تحصیلی و پژوهشی برای آنها ارسال کنید. همچنین تصویر کارت ملی، صفحه نخست شناسنامه و صفحه اول دفترچه بیمه، آخرین حکم کارگزینی این اساتید به کارشناس تحصیلات تکمیلی باید تحویل داده شود.پرداخت حق الزحمه اساتید مربوطه، با اعلام شماره حساب بانکی ایشان به امور پژوهشی نیز امر ملزوم بعدی است که باید انجام شود. این قوانین و مقررات از سوی سازمان تامین اجتماعی وضع شده است.
این مرحله نیز با رعایت اصول و نکات ذکر شده در قسمت انتخاب موضوع پایان نامه ارشد به مدیر گروه تخصصی انجام می شود. برای اینکه موضوعی تکراری را انتخاب نکنید، می توانید به پایگاه های مرتبط مراجعه کنید، تا مطمئن شوید که موضوع انتخابی تان یونیک است و یا تا به حال به آن پرداخته نشده است.
در صورتی که مطمئن شدید که چنین موضوعی بهترین گزینه ممکن برای انتخاب است، از نتایج به دست آمده در سایت های مربوطه پرینت بگیرید و آن را به فرم ذکر شده بچسبانید کنید.
پس از تایید شدن موضوع توسط مدیر گروه باید نهایتا تا ۲ هفته به تالیف و آماده سازی پروپوزال مشغول شوید. این کار، همانطور که ذکر شد باید زیر نظر استاد راهنما و استاد مشاور انجام شود و سپس در شورای تخصصی گروه می بایست به مدیر گروه تحویل داده شود.
در اصل، پروپوزال فرم پیشنهاد تحقیق دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد است که زیر نظر استاد راهنما و مشاور برای موضوع پایان نامه رشته های مختلف با ارائه: بیان مسئله، اهداف تحقیق، روش کار، سابقه تحقیق انجام می شود؛ این اطلاعات به صورت جداگانه پر شود. در اصل، تصویب پایان نامه ارشد شما به ارائه این پروپوزال وابسته است.
شما می بایست فرم پیشنهادتان را از سایت دانشگاه دریافت کنید و در آن ثابت کنید که انجام این تحقیق توسط شما، چه لزومی دارد. سپس برای گرفتن تایید اولیه آن را به مدیر گروه ارسال کنید. در نهایت باید آن را به تایید استادان راهنما و مشاور و کمیته بررسی برسانید. برای بررسی پروپوزال در هر نیمسال جلساتی تشکیل می شود. بعد از مطرح شدن طرح پروپوزال ها مواردی از آنها به تصویب می رسند و به شورای تحصیلات تکمیلی ارسال می شوند. هر گونه نقض موجود در این پیش نویس باعث رد شدن آنها خواهد شد. در صورتی که پروپوزال خود را در زمان تعیین شده ارائه ندهید، تبعات آن متوجه شخص شما به عنوان دانشجو خواهد بود.
