سیستم های مدیریتی از جمله مدیریت نگهداری و تعمیرات برای مدیریت صحیح اطلاعات و فعالیت های خود نیاز به شاخص ها و معیارهایی جهت سنجش عملکرد خود دارند. در این مسیر بایستی وضعیت اقدامات و مسیر حرکتی سازمان خود را ببینند و در مسیر بهبود اقدامات حرکت نمایند. فعالیت های متعدد در حوزه نگهداری و تعمیرات و اجرای این فعالیت ها توسط واحد های مختلف از جمله: واحد برنامه ریزی نت، واحد مکانیکی، برق، ابزار دقیق و سایر بخش های تعمیراتی در سازمان سبب شده که همسو بودن با اهداف کلان سازمان در واحد برنامه ریزی نت دشوار باشد و نیازمند معیارها و شاخص هایی جهت سنجش هم راستایی واحد برنامه ریزی نت با استراتژی کلی سازمان باشد. اهمیت نگهداری و تعمیرات در واحد های فعال برای آماده نگهداشتن ماشین آلات و تجهیزات خط تولید و کاهش خرابی های منجر به توقف نمایان میشود. افزایش کیفیت فعالیت های نت در سازمان ارتباط مستقیمی با افزایش ارزش آفرینی و تولید در واحدهای فعال دارد.
شاخص های مختلف جهت اندازه گیری جنبه های متعدد برنامه نگهداری و تعمیرات پیش بینی شده‌اند، چندین شاخص در کنار هم جهت تجزیه و تحلیل بکار گرفته می‌شوند. این شاخص ها را در ازریابی هر واحد تعمیراتی باید بصورت مجزا استفاده کرد تا در مقایسه مقادیر به دست آمده، تصویر روشنی از روند تعمیرات در هر واحد در اختیار مدیر نت سازمان قرار بگیرد.
شاخص های کلیدی عملکرد که در ارزیابی فعالیت های نگهداری و تعمیرات مورد استفاده قرار می‌گیرند و به عنوان راهنمای جامع در مورد عملکرد واحد برنامه ریزی نت استفاده نمود.
در واقع OEE مخفف عبارت (Overall Equipment Effectiveness) است و از مهمترین و بهترین شاخص های اندازه گیری در حوزه نت می‌باشد. این شاخص نیاز به بهبود در مسیر حرکت را نمایش می‌دهد، تحلیل عملکرد دستگاه یا قطعه ای از دستگاه در تجهیزات تولیدی در مقایسه با عملکرد ایده آل آن در طول تولید می‌باشد. OEE را از ابزارهای ناب در تولید می‌دانند که بطور دقیق روش تفکر، برنامه ریزی و اجرا را مشخص نموده و ضررهایی که قابلیت تبدیل شدن به ارزش دارند را درکنار پتانسیل واقعی سازمان را شناسایی می‌کند. بهینه سازی اثر بخشی کلی تجهیز می‌تواند منجر به کاهش هزینه ها، بهبود کیفیت، افزایش ظرفیت و اثربخشی در خط تولید را بهبود ببخشد.
زمان در همه حوزه ها از جمله نگهداری و تعمیرات از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین دلیل شاخص متوسط زمان بین تعمیر MTTR در محبث نگهداری و تعمیرات بعنوتن یک شاخص ارزشمند و رایج شناخته میشود. میانگین زمان بین تعمیر روشی است که به کمک آن می‌توانسرعت واکنش به یک خرابی در تجهیزات ماشین آلات را اندازه گیری نمود. زمان لازم برای تکمیل وظیفه تعمیراتی در بخش نت سازمان را شاخص MTTR ارائه می‌نماید. در واقع شاخص میانگین زمان تعمیر MTTR از لحظه تشخیص خرابی تا لحظه بازگشت تجهیز به خط تولید را انازه گیری می‌کند. به وسیله تحلیل MTTR دریچه ای برای بهبود فرآیند نگهداری و تعمیرات و افزایش بهره وری سازمان بازگشایی میشود.
اتخاذ تصمیمات داده محور و آگاهانه و بهره‌برداری حداکثری از منابع سازمان در نتیجه استفاده از اطلاعات مربوط به شاخص MTTR امکان پذیر می‌باشد. بدین ترتیب داده های مفیدی از میزان سلامت دارایی های یک واحد فعال را در اختیارتان قرار می‌دهد.
افزایش عمر دستگاه ها منجر به صعودی شدن شاخص MTTR میشود، این صعود نشان می‌دهد که تعمیر یک دستگاه زمان بیشتری از تیم تعمیر و نگهداری خواهد گرفت. این درست زمانی است که باید تصمیم بگیرید خرابی منجر به تعمیر شود یا تعویض!
اعلام خرابی و دستورکار تا زمان اجرا چه فرایندی را در سازمان شما طی می‌کند؟ پیگیری مستمر زمان اعلام خرابی تا زمان فعالیت مجدد دستگاه به شما کمک می‌کند مشکلات دستورکار سازمانی خود را کشف نمایید و تصمیماتی برای اصلاح آن اتخاذ نمایید. چنانچه شاخص MTTR عدد بالایی را نمایش می‌دهد به این معنی است که از زمان مشاهده خرابی تا زمان شروع مجدد تولید پیوند ضعیفی وجود دارد. از این عدد به عنوان زنگ خطر استفاده نمایید و از بروز ناکارآمدی و مشکلات جلوگیری کنید.
سیر صعودی شاخص MTTR در واحد فعال دلایل متعددی دارد، زمانی که صرف پیدا کردن قطعات مورد نیاز میشود نیز از دلایل افزایش این شاخص می‌باشد. درصورتی که پس از تحلیل داده های شاخص MTTR به این نتیجه رسیدید که وضعیت بهم ریخته و عدم لیبل گذاری درست و کدگذاری اشتباه قطعات دلیل افزایش شاخص MTTR می‌باشد، میتوانید از یک سیستم بهتر برای قطعات یدکی بهره بگیرید.
شاخص های مختلفی در سنجش کیفیت یک محصول استفاده میشود، یکی از شاخص های معتبر در بین صنایع شاخص MTBF (Mean Time Between Failures) می‌باشد. این شاخص متوسط زمان بین خرابی قبلی تا خرابی بعدی یک دستگاه (تجهیز یا ماشین) مکانیکی یا الکتریکی را اندازه گیری می‌نماید. شاخص MTTR کمک می‌کند که بدانید دستگاه شما چه مدت کار می‌کند و تا خرابی بعدی چقدر زمان باقی مانده است.
افزایش خرابی تجهیزات منجر به این موارد میشود: افزایش هزینه و کاهش جریان نقدینگی به طرف موضوعات اساسی. دقیقا یه همین دلیل است که تولیدکنندگان همواره در پی کاهش خرابی ها هستند و بهبود شاخص MTBF امری حیاتی می‌باشد. مواردی که منجر به بهبود شاخص MTBF میشود را در این قسمت ذکر کردیم.
1. بهبود فرآیندهای نگهداری پیشگیرانه
برنامه استاندارد و اجرای کامل برنامه نت پیشگیرانه در افزایش شاخص MTTR نقش بسیار مهمی ایفا می‌نماید. وجود دستوالعمل های نگهداری و تعمیر پیشگیرانه، چک لیست ها و آموزش تکنسین ها تاثیر چشم‌گیری در بهبود شاخص MTBF دارد.
2. تحلیل علل ریشه خرابی (RCA)
شناخت علت خرابی به سازمان ها کمک خواهد کرد که از تکرار آن جلوگیری کنند، یا حداقل اقداماتی انجام دهند که خرابی کم‌تر اتفاق بیافتد. این امکان که شما در کنار حل یک خرابی بتوانید راه حل بلند مدت این خرابی را نیز کشف کنید. به جای تعویض قطعه نو با قطعه معیوب، تحقیق کنید که آیا در بازار جنس با کیفیت بهتری موجود است که جایگزین قطعه فعلی کنیم!! بسیاری از خرابی ها این قابلیت را دارند که با بازدید یا سرویس های دوره ای منظم بصورت کامل رفع گردند و از بروز مجدد آن جلوگیری شود.
3. استفاده از تکنیک پایش بر اساس وضعیت (CBM)
درصورتی که از یک سیستم هشدار هوشمند برای پی‌بردن به مشکلات دستگاه ها قبل از وقوع خرابی استفاده نمایید، توقف ناشی از خاموشی پیشبینی نشده دستگاه ها کاهش و شاخص MTBF را افزایش خواهید داد. درصورت بکار گیری سیستم هشدار هوشمند شما از تکنیک بسیار پرکاربرد نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت (condition-based maintenance) بهره مند شده‌اید. البته اسقرار کامل سیستم نت مبتنی بر وضعیت نیازمند کارگروهی و داده جامع از دستگاه ها می‌باشد.
