هیومیک اسید و نقش آن در کشاورزی و باغداری

هیومیک اسید و نقش آن در کشاورزی و باغداری

هیومیک اسید یکی از ترکیبات اصلی هوموس است که از تجزیه مواد آلی در خاک به‌وجود می‌آید. این ترکیب به‌صورت طبیعی در خاک، گیاهان و زغال سنگ یافت می‌شود. هیومیک اسید ترکیبی از اسیدهايی است كه به طور طبیعی در چرخه حیات در خاک، اقیانوس و رودها وجود دارند.

مزایای استفاده هیومیک اسید در کشاورزی و باغداری

• افزایش جذب مواد مغذی: این ترکیب به افزایش جذب مواد مغذی توسط گیاهان کمک می‌کند.
• بهبود ساختار خاک: این ترکیب ساختار خاک را بهبود می‌بخشد و باعث افزایش توانایی خاک در نگهداری آب و هوا می‌شود.
• تحریک رشد گیاهان: هیومیک اسید رشد ریشه‌ها و گیاهان را تحریک می‌کند و باعث افزایش تولید محصولات می‌شود.
• کاهش تنش‌های محیطی: این ترکیب به گیاهان کمک می‌کند تا بهتر با تنش‌های محیطی مانند خشکی و شوری خاک مقابله کنند.
• افزایش محصول: مصرف این ترکیب باعث افزایش کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی می‌شود.
• بهبود سلامت خاک: این ترکیب به بهبود سلامت و ساختار خاک کمک می‌کند.
• افزایش مقاومت گیاهان: گیاهان مقاوم‌تر و پایدارتر در برابر بیماری‌ها و تنش‌های محیطی می‌شوند.

اثرات هیومیک  بر رشد گیاهان

• افزایش فعالیت میکروبی در خاک: هیومیک اسید موجب افزایش تعداد و فعالیت میکروب‌های مفید در خاک می‌شود که به تجزیه مواد آلی و افزایش دسترسی گیاهان به عناصر غذایی کمک می‌کند.
• کاهش نیاز به کودهای شیمیایی: با استفاده از هیومیک اسید، نیاز به مصرف کودهای شیمیایی کاهش می‌یابد، چرا که این ماده به بهبود جذب و مصرف مؤثرتر مواد مغذی کمک می‌کند.
• تحریک تولید هورمون‌های گیاهی: هیومیک اسید تولید هورمون‌های رشد گیاهی مانند اکسین‌ها و سیتوکینین‌ها را تحریک می‌کند که موجب افزایش رشد و توسعه گیاهان می‌شود.
• حفظ تنوع زیستی خاک: هیومیک اسید با افزایش فعالیت و تنوع میکروبی در خاک، به حفظ و افزایش تنوع زیستی خاک کمک می‌کند.
• کاهش آلودگی خاک و آب: با کاهش مصرف کودهای شیمیایی و بهبود جذب عناصر غذایی، هیومیک اسید می‌تواند آلودگی خاک و منابع آبی را کاهش دهد.
• سایر مزایا:
• این کود علاوه بر مواد معدنی، عنصر آهن را برای رشد گیاه تامین می کند که یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاه است.
• این کود نفوذپذیری خاک را بالا می برد تا ریشه‌ها به راحتی در دل خاک جای بگیرند و از مواد مغذی آن تغذیه کنند.
• اسید هیومیک بسیار به صرفه بوده و با هزینه های مناسب بهترین کارایی و کیفیت را به کشاورزان ارائه می کند.
• باعث افزایش رطوبت خاک شده و ریشه گیاه را در هر شرایطی حفظ و نگهداری میکند.
• کود  اسید هیومیک ترشح نیترات را کم کرده و شرایط خاک را بهبود می بخشد.

هیومیک اسید مناسب برای چه خاک‌هایی است

به‌طور کلی برای همه نوع خاک‌ها مناسب است، اما در خاک‌های فقیر و کم‌مواد مغذی تأثیر بیشتری دارد. همچنین در خاک‌های شنی و آهکی که دارای توانایی کمی در نگهداری آب هستند، هیومیک اسید مفیدتر است.

میزان و زمان مصرف هیومیک اسید

• میزان مصرف: میزان مصرف هیومیک اسید بستگی به نوع محصول، شرایط خاک و محیط دارد. معمولاً بین ۲ تا ۴ لیتر در هکتار استفاده می‌شود.
• زمان مصرف: بهترین زمان مصرف هیومیک در مراحل ابتدایی رشد گیاهان است. این ترکیب می‌تواند به‌صورت محلول پاشی روی گیاهان یا تزریق به خاک استفاده شود.
• اختلاط با کودهای دیگر: هیومیک اسید می‌تواند با کودهای ارگانیک و شیمیایی مخلوط شود و به‌عنوان یک افزودنی مفید برای بهبود کارایی کودها عمل کند.
• پایش pH خاک: پیش از استفاده از هیومیک اسید، بهتر است pH خاک اندازه‌گیری شود. هیومیک اسید معمولاً در خاک‌هایی با pH بین 5.5 تا 7.5 بهترین عملکرد را دارد.
• روش‌های مصرف: می‌توان هیومیک اسید را به‌صورت مایع، پودری یا گرانول تهیه و استفاده کرد. محلول‌پاشی بر روی گیاهان و تزریق به خاک از روش‌های متداول مصرف آن است.
• حوه استفاده از کود هیومیک مایعکودهای هیومیک مایع به دلیل ویژگی‌های خاص خود، قابلیت استفاده در انواع سیستم‌های آبیاری را دارند و می‌توانند به بهبود کارایی و افزایش بهره‌وری گیاهان کمک کنند.• سیستم آبیاری تحت فشار: یکی از روش‌های کارآمد برای استفاده از کود اسید هیومیک مایع، استفاده در سیستم‌های آبیاری تحت فشار مانند آبیاری قطره‌ای و بارانی است. این روش باعث توزیع یکنواخت کود در سطح خاک و ریشه‌های گیاه می‌شود و به جذب بهتر مواد مغذی کمک می‌کند.• آبیاری غرقابی: استفاده از کود اسید هیومیک مایع همراه با آبیاری غرقابی نیز امکان‌پذیر است. این روش به ویژه در کشت‌های سنتی و مناطقی که از روش آبیاری غرقابی استفاده می‌شود، موثر است. در این روش، کود به طور مستقیم به خاک و ریشه‌ها می‌رسد و تأثیر سریع‌تری بر رشد گیاهان دارد.چرا باید اسید هیومیک را به خاک خود اضافه کنم؟
  متأسفانه بسیاری از فعالیتهای انسانی باعث تخریب و آلودگی خاکها شده و اکوسیستم های خاک (مواد آلی) را کاهش داده و برخی خاکها را برای محیط زیست و سلامت انسان مضر ساخته. فرسایش، یکی از بزرگترین دلایل تخریب خاک است. استفاده مداوم از کودهای  شیمیایی محتوای هوموس خاک را کاهش می دهد. برای ترمیم خاک ، کودهای آلی باید جایگزین شوند. و هوموس فرسوده باید از منبعی نظیر این کود های آلی جایگزین شود ، زیرا تشکیل طبیعی آن سالها طول می کشد.بدون مقدار کافی هوموس ، فعالیت بیولوژیکی خاک و گیاهان وابسته به آن به طور چشمگیری کاهش می یابد. خاکهای سالم دارای مواد آلی در محدوده 2-6 درصد هستند. اما بسیاری از محیط های کشاورزی از خاک با سطوح بسیار پایین تری از مواد آلی استفاده می کنند.

نتیجه‌گیری

استفاده از این ترکیب در کشاورزی و باغداری می‌تواند بهبود قابل‌توجهی در رشد و تولید گیاهان، بهبود ساختار و سلامت خاک، و کاهش نیاز به مصرف کودهای شیمیایی به‌همراه داشته باشد. این ماده ارگانیک نه‌تنها به افزایش کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی کمک می‌کند، بلکه اثرات مثبتی بر محیط زیست نیز دارد و در نهایت محصول سالم تری در سبد غذایی شما عزیزان خواهد بود. امیدواریم این مقاله کمک کوچکی در راستای بهینه سازی خاک و آب و محصولات سرزمین مان ایران عزیز باشد.

منبع : سایت نهالستون