این روزها همواره دربارهی ارز دیجیتال ، بیت کوین و ماینینگ میشنویم. شاید خیلی از ما بدانیم که بیت کوین ها ارز دیجیتال هستند و ماینرها بیت کوین استخراج میکنند. اما ماهیت این ارزهای دیجیتال چیست؟ چطور کار میکند؟ سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتال چگونه است و در پروسه «استخراج ارز دیجیتال» دقیقا چه اتفاقی میافتد؟
ارزهای دیجیتال یا رمزارز ها نیز نوعی از پول های اینترنتی هستند. یعنی درست مانند ریال و درهم و دلار واحدهای ارزشمند و قابل مبادله اند. با این تفاوت که زیر نظر بانک مرکزی هیچ دولتی نیستند و برای آنها سکه ضرب نمیشود و اسکناس چاپ نمیشود. یعنی به صورت نامتمرکز و در بستر اینترنت توسط مردم کنترل میشود و به همین دلیل تورمی را تجربه نمیکند. رایج ترین و آشناترین ارزهای دیجیتال عبارتند از: بیت کوین، ریپل، اتریوم، تتر، پولکادوت، لایت کوین، استلار و ...
در خلاصهترین تعریف میتوان گفت که بیت کوین یک سیستم ذخیره و انتقال ایمن دیجیتال پول است که با استفاده از یک کلید خصوصی برای هر شخص قابل مدیریت است. بیت کوین علاوه بر ایفای نقش پول یعنی قابلیت خرج کردن میتواند نقش دارایی برای سرمایه گذاری را نیز داشته باشد که در حال حاضر بیشتر از نقش دوم بیت کوین استفاده میشود.
درواقع بیت کوین هیچ ماهیت خارجی و فیزیکی ندارد و نوعی برنامه کامپیوتری حاوی یک سری کد و دستورالعمل است . رایانه هایی که این برنامه را داشته باشند، به شبکه وارد میشوند. در این شبکه مجموعهای از رایانهها کد بیت کوین را اجرا و بلاکچین آن را ذخیره میکنند.
ارزش گذاری بیت کوین
ارزش گذاری بیت کوین بر اساس تصمیم هیچ شخص یا گروهی انجام نشده و تحت تاثیر دوعامل عرضه و تقاضا انجام میشود. همچنین این ارز دارای یک ارزش بنیادین نیز هست که مقدار آن با توجه به وضعیت شبکهاش و هزینهای که ماینرها برای استخراج یک واحد از آن صرف میکنند، به دست میآید. با وجود شیوههای ارزشگذاری مختلف، در نهایت قیمت بیت کوین توسط عرضهای که میتواند از سوی استخراجکنندگان باشد و یا تقاضایی که از سوی سرمایهگذاران شکل گرفته است، تعیین میشود.
ارزهای دیجیتال نسبت به اسکناسهای کاغذی و شکل سنتی پول تفاوتهایی دارند که به شرح زیر است:
نیمه ناشناس بودن تراکنشها: هنگامی که برای افتتاح حساب به بانک میروید اطلاعات شخصی و هویتی خود را ارائه میکنید، در حالی که برای ساخت کیف پول بیت کوین شما نیازی به ارائه اطلاعات هویتی ندارید و امنیت این ارز تنها با کدها تامین میشود.
امنیت بالای تراکنش ها: بیتکوین در پرداختهای خود از الگوریتم و پروتکلهای پیچیده رمزنگاری استفاده میکند؛ این یعنی دور زدن آن یا دستکاری حسابها در شبکه بیتکوین عملاً غیرممکن است.
تراکنشهای بی واسطه: هیچ سازوکار مخفی در بیت کوین وجود ندارد. قوانین مربوط به بیت کوین کدهای برنامه نویسی قابل مشاهده برای همگان هستند. تمامی افراد دارای کیف پول میتوانند با بررسی تاریخچه تراکنشها از تقلب کردن سایرین و دوبار خرج کردن یک پول جلوگیری کنند.
کنترل این ارز در اختیار هیچ دولت و حکومتی نیست: این استقلال از بانکداری و دولت و سیاست باعث میشود اطمینان حفظ پول و سرمایه شما بسیار بالا برود. زیرا هر زمانی که اراده کنید، می توانید ارز دیجیتال خود را به پول های رسمی تبدیل کرده و از آن استفاده نمایید. البته بایستی بسیار به نوسانات این ارز توجه کنید چرا که علی رغم تمام مزایا نوسانات این ارز بسیار بالاست. با نصب اپلیکیشن ارزینه از کافه بازار و مایکت میتوانید قیمت لحظهای تمامی ارزهای دیجیتال را در اختیار داشته باشید.
پردازش ساده وسریع: انتقال اعتبار در سیستم ارز دیجیتال خصوصا بیت کوین بسیار سریع است و اگر فردی در امریکای لاتین هم بخواهد به شما مبالغی اعتبار انتقال دهد، بیش از چند دقیقه وقت نخواهد گرفت.
نقدشوندگی بالا: بازار بیت کوین یک بازار دائمی و فعال است. و دارندگان کیف پول میتوانند در هر ساعتی از شبانه روز داراییهای دیجیتال خود را به ارزهای رایج دنیا تبدیل کنند.
قبل از این که به سراغ پروسه استخراج بیت کوین برویم لازم است با چند مفهوم در حوزه ارز دیجیتال آشنا شویم:
رمز ارزها الگوهای مختلفی برای اجرای تراکنشها اتخاذ میکنند. تراکنشهای بیت کوین در مدل «الگوریتم اجماع» یا سازوکار توافق جمعی انجام میشوند. به این صورت که درخواست تراکنش از سوی یکی از نودها به شبکه ارسال میشود، درخواست تراکنش به شبکهای از نودها منتقل میشود و نودها وضعیت کاربر را با استفاده از الگوریتمهای مختلف میسنجند. پس از تایید تراکنش، این تراکنش به همراه سایر تراکنشها در یک بلاک به صورت غیرقابل بازگشت به بلاک چین اضافه میشود. به این معنا که پس از انجام تراکنش در صورت رخداد هر گونه اشتباه امکان باز پسگیری بیت کوین وجود نخواهد داشت.
ماینینگ یا استخراج ارز دیجیتال پروسهای است که در آن الگوریتمهای ریاضی حل میشوند. عملیات استخراج یا ماین کردن در حال حاضر به دلیل پیچیده تر شدن الگوریتمها دیگر با رایانهها و یا با یکی از دستگاههای معمول قابل انجام نبوده و نیاز به دستگاههای ماینر قوی دارد که تامین برق و دستگاههای خنک کننده این ماینرها هزینه بالایی دارد. هریک از الگوریتمهایی که ماینرها حل میکنند بلاک گفته میشود. پس از حل الگوریتمها توسط مجموعه ماینرها که اصطلاحا استخر نامیده میشوند، مقداری بیت کوین به عنوان پاداش بین اعضای بلاک تقسیم میشود. به این ترتیب پروسهی ماینینگ یا استخراج انجام میشود.