سرمایه میزان آورده سهامداران است که در اداره‌ی ثبت شرکت ها به ثبت می‌رسد و نباید با دارایی اشتباه گرفته شود. سرمایه‌ای که در شروع فعالیت برای شرکت ها ثبت می‌شود،در طی زمان دچار سود یا ضرر می‌شود و این مقدار سود و ضرر پس از گذشت سالیان دارایی تلقی می‌شود.
گاهی شرکت ها برای تامین مالی و حفظ یا بهبود موقعیت خود در بازار رقابت می بایست سرمایه‌ی خود را افزایش بدهند. می توان گفت که شرکت ها معمولا به دو دلیل عمده اقدام به افزایش سرمایه می کنند: تأمین منابع مالی جدید برای گسترش فعالیت‌های شرکت و اصلاح ساختار مالی و سرمایه‌ی خود. یعنی ممکن است به نقدینگی برای افزایش سرمایه در گردش خود یا توسعه‌ی برخی زیرساخت ها نیاز پیدا کنند. در چنین شرایطی به چهار روش مرسوم دست به افزایش سرمایه می زنند که اینجا با مفهوم آن ها آشنا خواهیم شد.
در این روش شرکت ها ارزش دارایی های ثابت مشهود خود مانند زمین، تجهیزات و املاک را براساس ترازنامه و باتوجه به نرخ تورم به روز می‌کنند. به روز رسانی ارزش این دارایی ها امکان بیشتری برای استفاده از تسهیلات را در اختیار این شرکت‌ها را به دست می‌دهد. در این روش پول جدیدی به شرکت وارد نشده و تنها میزان سرمایه نسبت به زیان از طریق یک عملیات حسابداری افزایش پیدا می‌کند. بنابراین نیازی نیست که به سهامداران مبلغ جدیدی پرداخت شود.
می دانیم که درجلسه مجمع سالانهی شرکت ها میزان درآمد و سود و زیان سالانهی آن‌ها تعیین می‌شود. مطابق قانون تجارت این شرکت‌ها موظف اند درصدی از سود را میان سهامداران خود تقسیم کرده و مقداری را نزد خود نگه‌دارند. به این مبلغی که نزد شرکت‌ها می‌ماند سود انباشته نامیده شده و منبعی برای افزایش سرمایه به حساب می‌آید. در این روش نیز به علت عدم ورود پول جدید، مبلغی به سهامداران سابق پرداخت نمی‌شود، اما سهامداران بدون دریافت هیچگونه فرم و وجه، بسته به میزان سهام خود در شرکت، تعدادی سهام جایزه می گیرند و درصد سهام سرمایه‌داران به قوت خویش باقی می‌ماند.
در این نوع افزایش سرمایه، شرکت به میزان مورد نیاز سهام برای فروش منتشر کرده و از فروش آن تامین مالی را صورت می‌دهد. اولویت فروش این سهام به افرادی است که از قبل در این شرکت سرمایه‌گذاری کرده اند، به همین دلیل به آن حق تقدم گفته می‌شود. این شرکت ها در یک فرصت ۳۰ تا ۶۰ روزه مبادرت به فروش سهام حق تقدم خود به سهامداران نموده و پس از گذشت مدت زمانی این حق تقدم به سهام عادی تبدیل خواهد شد. سهامداران به دو روش می‌توانند با این حق تقدم برخورد کنند: حق تقدم را با پرداخت ارزش اسمی (۱۰۰۰ ریال) به سهام عادی تبدیل کرده و یا نسبت به فروش آن اقدام کنند. این حق تقدم‌ها مانند سهام عادی در بورس قابل معامله هستند و با پسوند «ح» قابل تشخیص می‌باشند.
این روش در ایران چندان مرسوم نبوده و تا به حال استفاده‌ای از آن نشده است. افزایش سرمایه به روش صرف سهام درواقع فروش سهام به قیمتی بالاتر از ارزش اسمی و پایین‌تر از آخرین قیمت سهام در بازار است. در افزایش سرمایه از محل صرف سهام، سهامداران به ازای هر حق تقدم ارزش اسمی 1000 ریال را به شرکت نپرداخته بلکه ماحصل جمع آخرین قیمت سهم+ارزش اسمی تقسیم بر دو را می پردازند. برای مثال اگر سهمی امروز با قیمت ۱۲۰۰ تومان داد و ستد شود، مبلغ فروش آن در روش صرف سهام ۷۵۰ تومان خواهد بود.
شما می‌توانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از گزیده اخبار بورس ایران، مشاهده آخرین اطلاعات نمادهای بورسی‌تان، و همچنین استفاده از سبد مجازی حرفه‌ای جهت رصد بازدهی سرمایه‌تان و تشکیل سبدهای مختلف اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید.
