در مقالات پیش به معرفی مهم‌ترین مفاهیم بورس پرداختیم و با EPS و DPS در حد ابتدایی آشنایی پیدا کردیم. از آنجایی که این دو مفهوم بسیار کاربردی هستند در این مطلب به طور کامل با مفهوم و کاربرد EPS و DPS می‌پردازیم:
واژه‌ی اختصاری EPS خلاصه‌ای از عبارت Earning Per Share به معنای درآمد هر سهم است. می‌توان گفت در تمامی تحلیل‌های مربوط به وضعیت سهام یک شرکت، از EPS استفاده می‌شود. این مفهوم به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد.در واقع eps یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید.
سود هر سهم یا EPS = تعداد سهام / سود کل
به مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد، درآمد پیش بینی شده هر سهم یا EPS پیش بینی شده گفته می‌شود. طبق قانون بورس شرکتها موظف هستند که هرسال پیش از شروع سال مالی جدید، یک پیش‌بینی برای این سال مالی به بورس ارائه کنند. در این پیش بینی با توجه به عملکرد گذشته‌ی شرکت و نیز نظر مدیرات و کارشناسان شرکت، برای این سال، eps نیز پیش بینی می‌کنند. این مفهوم، پیش بینی است که هنوز محقق نشده است و در واقع همان سودی است که در سایت tsetmc روبروی EPS مشاهده می‌کنید.
همانطور که گفته شد، صورت های مالی شرکت ها باید به صورت دوره ای ارائه شوند. مقدار EPS در یکی از این صورت ها بنام صورت سود و زیان گزارش می شود. در هر دوره با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی و قوانین و مقررات، ممکن است سود محقق شده شرکت ها در فصول مختلف دستخوش تغییراتی شود. به سود هر سهم که در هر دوره از سال مالی بر اساس تغییرات جدید بدست می آید، EPS تعدیل شده می گویند.
در اینجا با توجه به این که شرکت یک یا چند فصل از سال مالی خود را پشت سر گذاشته است، بخشی از داده هایی که برای محاسبه EPS تعدیل شده استفاده می شود، هم اکنون در دسترس هستند. پس می توان از داده های واقعی و داده های برآورد شده در کنار هم استفاده کرد.
هر چه به انتهای سال مالی شرکت نزدیک تر شویم، مقدار EPS تعدیل شده به سود تحقق یافته هر سهم نزدیک تر خواهد شد زیرا داده های واقعی بیشتری از عملکرد شرکت در دسترس است و برآورد EPS آسان تر خواهد بود.
سودی که یک شرکت توانسته بعد از گذشت یکسال مالی بدست بیاورد، EPS محقق شده آن است. حسابداران و مدیران شرکت بعد از پایان سال مالی شرکت عملکرد واقعی شرکت را بررسی می کنند، بعد از محاسبه درآمدها و هزینه های شرکت، مبلغی را به عنوان سود خالص و نهایی شرکت اعلام می کنند که این سود همان EPS تحقق یافته است. بنابراین می توان گفت EPS پیش بینی شده سودی است که شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند در انتهای آن سال به آن سود برسد و EPS تحقق یافته میزان سودی است که شرکت بعد از پایان سال مالی خود به آن می رسد.
واژه‌ی DPS در واقع اختصاری از عبارت Dividend Per Share بوده و به آن بخشی از EPS گفته می شود که بین سهام داران توزیع می شود. سود نقدی یا DPS در واقع زیر مجموعه ای از EPS است و معمولا مقدار آن از EPS کمتر است. مقدار دقیق DPS در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص می شود. مقدار DPS در شرکت های مختلف با توجه به سیاست‌های داخلی شرکتها متفاوت است. ممکن است شرکتی بخش عمده ای از EPS خود را بین سهام داران توزیع کند اما شرکت دیگری DPS کمی به سهامداران تخصیص دهد و عمده EPS خود را در قالب سود انباشته برای پروژه های پیش رو مانند طرح های توسعه یا سرمایه گذاری و غیره صرف کند.
وجه مشترک تمام شرکت ها در توزیع DPS این است که معمولا هیچ شرکتی تمام EPS خود را بین سهام داران توزیع نمی کند و مقداری از آن را برای نیاز های پیش بینی نشده خود در آینده نگه می دارد. گاهی اوقات شرکت علاوه بر DPS سال مالی جاری، بخشی از سود انباشته سال گذشته را نیز بین سهامداران توزیع می کند. در اینجا ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. شاید دریافت سود بیشتر برای سهامدار جذاب بنظر برسد اما باید توجه داشت که دریافت DPS بالاتر در این حالت معمولا نشانه خوبی نیست. زیرا سود انباشته ای که از سال گذشته توزیع می شود همان سودی است که برای انجام پروژه ای نزد شرکت باقی مانده است. پس این مورد می تواند نشانه ای از بی نظمی در برنامه های شرکت باشد.
هر شرکت شرایط و زمان دریافت DPS خود را در اطلاعیه ای منتشر می کند و سهامداران موظفند در مهلت تعیین شده نسبت به دریافت سود نقدی سهام خود اقدام کنند. این اطلاعیه ها را می توانید در قالب “گزارش پرداخت سود” در سایت codal.ir مشاهده کنید.
شما می‌توانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از گزیده اخبار بورس ایران، مشاهده آخرین اطلاعات نمادهای بورسی‌تان، و همچنین استفاده از سبد مجازی حرفه‌ای جهت رصد بازدهی سرمایه‌تان و تشکیل سبدهای مختلف اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید.
