حاشیه سود به طور کلی شامل نسبت سود به فروش شرکت است. برای محاسبه حاشیه سودهای مختلف، انواع این سودها بر فروش خالص تقسیم می‌شوند.
از حاشیه سود خالص در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود. تغییرات حاشیه سود خالص میتواند نشان دهنده تغییرات سود هر سهم باشد و سرمایه‌گذاران می‌توانند میزان تغییرات سهام در دوره‌های مختلف را محاسبه کرده و زمان مناسب خرید را تشخیص دهند. منظور از سود خالص، سودی است که هزینه ها از آن کسر شده و حاشیه سود خالص، درصد درآمد پس از کسر هزینه‌های تولید است. مقدار حاشیه سود خالص از فرمول زیر محاسبه می‌شود:
حاشیه سود خالص= فروش / سود خالص
چنان که پیشتر اشاره کردیم تغییرات حاشیه سود خالص میتواند نشان دهنده تغییرات سود هر سهم بوده و سرمایه‌گذاران را درپیش بینی گزارشات دوره ای میزان تغییرات و اقدام به خرید سهم در قیمت های مناسب راهنمایی کند. باید توجه داشته باشید که راه قابل اطمینان برای تحلیل و بررسی حاشیه سود خالص و ناخالص شرکت‌ها، استفاده از گزارش عملکرد دوره ای شرکت است. چرا که امکان دارد شرکت‌ها،تمایل داشته باشند حاشیه‌ی سود خالص یا ناخالص خود را کمتر نشان دهند، اما در بررسی گزارش میان دوره ای حاشیه سود خالص، یا ناخالص شرکت به طور دقیق و صحیح اعلام می‌شود.
حاشیـه سود پایین میتواند نشانگر این باشد که سوددهی شرکت چندان ایمن نیست. اگر شرکتی با حاشیه سود پایین، کاهشی در فروش تجربه کند، حاشیـه سود آن حتی بیشتر کاهش خواهد یافت که به حاشیه سودی بسیار پایین، خنثی و یا حتی منفی برسد.
در بررسی حاشیه سود ناخالص باید به این نکته توجه کرد که اگر افزایش این نسبت به دلیل افزایش فروش باشد دلیل آن نیز مشخص شود. ممکن است فروش شرکتی افزایش یابد ولی این فروش از محل افزایش نرخ ها باشد و مقدار فروش شرکت نسبت به گذشته کاهش یافته باشد. اگر این اتفاق بیفتد می‌توان انتظار داشت که در دوره آینده حاشیه سود ناخالص شرکت به دلیل مشکلات فروش کاهش می یابد.
در صورت های مالی شرکت ها منظور از سود خالص، رقمی است که بعد از کسر هزینه ها از سود به دست می‌آید. برای تقسیم سود نقدی در مجامع از سودخالص استفاده می‌شود؛ یعنی تعیین می‌شود چه قسمتی از سود خالص، بین سهامداران شرکت توزیع شود. حاشیه سود خالص شرکت نیز از تقسیم سود خالص بر مبلغ فروش شرکت به دست می آید. درصد حاشیه سود خالص شرکت درواقع نشان می دهد که از هر ۱ تومان فروش شرکت چقدر از آن به سود خالص تبدیل شده است. به طور مثال اگر حاشیه سود خالص شرکت ۱۸ درصد باشد،بدین معناست که از هر ۱۰۰ تومان فروش شرکت ۱۸ تومان، به سود خالص تبدیل شده است. شرکت‌ها از دو روش افزایش مبلغ فروش شرکت و کاهش هزینه های شرکت اقدام به افزایش سود خالص می‌کنند.
سود یا درآمد عملیاتی با درنظر گرفتن سود ناخالص و کسر تمام هزینه‌های متغیر تولید مانند دستمزدها، اجاره، هزینه آب و برق و مواد خام به دست می‌آید. حاشیه سود عملیاتی از سود عملیاتی یک شرکت تقسیم بر فروش خالص آن محاسبه می‌شود. سود عملیاتی اغلب در انتهای اظهارنامه‌های درآمد بیان می شود.
حاشیه سود عملیاتی یا بازده فروش برای ارزیابی چگونگی مدیریت شرکت و میزان ریسک‌پذیری آن کاربرد ویژه‌ای دارد. این مفهوم نسبت درآمدی که برای پوشش هزینه‌های غیرعملیاتی، مانند پرداخت بهره، در دسترس است را نشان می‌دهد و به همین دلیل همواره مورد توجه سرمایه‌گذاران و وام‌دهندگان به شرکت قرار دارد.
گاهی مدیران شرکت‌ها از حاشیه سود عملیاتی، برای انتخاب پروژه‌هایی که جمع کل درآمد را افزایش دهد، استفاده می‌کنند. اما در این بین، نحوه تخصیص هزینه‌های سربار نیز میتواند فاکتوری پیچیده و تعیین‌کننده باشد.
مدنظر داشته باشید که تنها برای شرکت‌هایی که در صنایع مشابه فعالیت دارند و در بهترین حالت مدل‌های تجاری و فروش سالانه مشابه دارند، می‌توانیم از حاشیه سود عملیاتی استفاده کنیم. چرا که شرکت‌ها در صنایع مختلف با مدل‌های تجاری کاملا متفاوت حاشیه سود عملیاتی بسیار متفاوتی دارند، بنابراین از مقایسه آنها نتیجه‌ی عقلانی حاصل نمی‌شود.
تمام شاخص های مالی در تحلیل های مالی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. هر دو شاخص حاشیه سود برای اندازه گیری تولید درآمد توسط مدیریت شرکت به کار گرفته می شوند. بهتر است که حاشیه سود شرکت در چند دوره با شرکت های مشابه مقایسه شود.
پیشنهاد می کنیم بجای عضو شدن در کانالهای تلگرامی، تحلیلگران منتخب را در بخش پیامهای اپلیکیشن نمادبان دنبال کنید تا فقط تحلیلهای مربوط به نمادهای بورسی خودتان را ببینید. همچنین اگر سبدگردان هستید و یا نیاز دارید سبدهای مختلف تشکیل دهید نیز می توانید اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید. شما می‌توانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید.
