این دسته از عوامل موثر بر قیمت سهام، از کنترل شرکتها خارج بوده و بیشتر تحت تاثیر سیاستهای کشوری یا بین المللی قرار دارد.
یکی از مهمترین عواملی که آرامش روانی سرمایهگذاران را تامین میکند ثبات وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور است. ثبات و آرامش اوضاع اقتصادی و سیاسی زمینه ساز تداوم رشد و فعالیت واحدهای اقتصادی و در نتیجه سرمایهگذاران اطمینان پیدا میکنند که میتوانند سهام رو به رشد و سوددهی را خریداری نمایند.
نرخ تورم مستقیما در افزایش و کاهش قیمت سهام شرکتها تاثیرگذار است. با بالارفتن نرخ تورم، اگر شرکتهای بورسی، قیمت محصولات خود را بیشتر از نرخ افزایش در هزینههای عملیاتی و نرخ تورم افزایش دهند. در این حالت نرخ رشد سود، از نرخ تورم پیشی میگیرد و قیمت چنین سهامی در آینده افزایش خواهد یافت. اما درصورتی که نرخ افزایش قیمت محصولات شرکتی کمتر از نرخ افزایش در هزینهی آن باشد، نرخ رشد سود، کمتر از نرخ تورم شده و باعث کاهش قیمت سهم این شرکت در بازار سرمایه خواهدشد.
میزان بودجهای که دولت به طور سالیانه در اختیار صنایع مختلف قرار میدهد درواقع نمایانگر میزان اهمیت و توجه دولت به آن صنایع بوده و رونق احتمالی آن را بر سرمایهگذاران آشکار میکند. رونق صنایع منجربه سود شرکتهای وابسته به آن و افزایش قسمت سهام آنها میشود.
تغییرات نرخ ارز بیشک تاثیر بسزایی در افزایش و کاهش قیمت سهام دارد. شرکتهایی که فروش محصول آن ها در حوزهی کشورهای خارجی نیز فعال است با افزایش نرخ ارز سودآوری بیشتری خواهند داشت و شرکتهایی که مواد اولیه مورد نیازشان از خارج کشور تامین میشود، درصورت افزایش نرخ ارز با افزایش هزینه و کاهش سود مواجه خواهند شد. این سوددهی وابسته به نرخ ارز در افزایش و کاهش قیمت سهام این شرکتها نیز تاثیرگذار است. بنابراین دنبال کردن نحوه مخارج و درآمدهای ارزی شرکتها برای سرمایهگذاران ضروری خواهد بود.
این دسته از عوامل به وضعیت داخلی خود شرکت بستگی دارند و متاثر از عوامل بیرونی نیستند.
برای سرمایهگذاران مهم است که شرکت مورد نظر بتواند عملکرد مناسبی داشته و سود قابل قبولی را در هر سال به دست میآورد. همه عواملی که تا پیش از این نیز در مورد آنها بحث شد تاثیر خود را ابتدا در سودسازی شرکت و نهایتا در قیمت سهام آن نشان میدهند.
دیگر عامل مهم، تداوم روند سودآوری و چشمانداز مناسب شرکت در آینده است. چرا که از دید سرمایهگذاران، شرکتی که فقط در یک دوره سود خوبی کسب کند، اما نتواند به این روند ادامه دهد، گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری نخواهد بود.
نکته دیگری که بسیار مهم است این است که شرکتها، در سالهای ابتدای فعالیت خود، سودآوری چندان بالایی ندارند و به تدریج، روند سودآوری آنها بهبود می یابد که لازم است سرمایهگذاران با دید بلندمدت، سودآوری شرکت را مورد ارزیابی قرار دهند.
نسبت قیمت سهام به سود سالیانه یا به اختصار P/E در واقع نشان دهندهی دورهی بازگشت سرمایه سهام شرکت است. با تقسیم قیمت هر سهم به سود حاصل از هر سهم عدد P/E به دست میآید و با مقایسه آن برای سهام مختلف میتوان دربارهی خرید و فروش تصمیم گیری کرد؛ چرا که معمولا در شرایط یکسان، هر اندازه نسبت P به E یک شرکت در مقایسه با سایر شرکتهای موجود در آن صنعت کمتر باشد، نشان دهنده با ارزش بودن سهم می باشد.
منظور از نقد شوندگی سهام این است که با چه سرعتی می توان یک سهم را به قیمت واقعی خود در بازار فروخت. تعداد معاملات خرید و فروش بالای سهام یک شرکت، نشانی از قابلیت نقدشوندگی بالای آن سهام میباشد.
بخشی از سهام شرکت که در اختیار عموم مردم و سهامداران خرد قرار دارد، سهام شناور نام دارد. هرچه سهام شناور یک شرکت بیشتر شود، تعداد معاملات سهام و نقدشوندگی آن نیز افزایش می یابد. بالا بودن سهام شناور شرکت به معنای واقعی بودن قیمت سهام، کاهش احتمال دستکاری در قیمت سهام، کاهش ریسک معاملات میباشد.
اطلاعات مربوط به عملکرد شرکتها در صورتهای مالی اساسی بخصوص ترازنامه قید میشود. سهامداران با بررسی صورتهای مالی شرکت، می توانند شناخت کاملی از وضعیت مالی شرکت و دارایی و بدهی آن به دست بیاورند و ارزشمندی سهام شرکتها را مقایسه کنند.
سهامداران عمدهی شرکتها به طور معمول شرکتهای حقوقی با منافع خاص هستند. وجود سهامداران عمدهی خوش سابقه با امکان حمایت در مواقع ضروری، نقطه قوت بزرگی برای سهام آن شرکت محسوب می شود و میتواند باعث افزایش سود و کاهش ضررهای احتمالی در سرمایهگذاری بشود اما به معنای حمایت آنان از سهم نیست و باید عملکرد گذشته سهامداران عمده در این خصوص مورد بررسی قرار گیرد.
واضح است که قیمت سهام وابسته به وضعیت صنعتی است که سهام در آن طبقه بندی میشود. به این معنا که اگر اتفاق نامطلوبی برای صنعت مربوطه رخ بدهد، تقاضا برای سهام شرکتهای آن صنعت کاهش یافته و قیمت آن کاهش مییابد. عوامل صنعتی تاثیرگذار بر قیمت سهام عبارتند از:
بین حجم سرمایهگذاری در یک صنعت و سوددهی آن ارتباط مستقیمی برقرار است. حجم بالای سرمایهگذاری حاکی از آيندهی مناسب سهام آن است. اطلاعات سرمایهگذاری کلان بهتر در سهام شرکتها کمک کند.
نوعی که شرکتها محصولات خود را قیمتگذاری میکنند در تصمیمگیری سرمایهگذاران تاثیر دارد. روشهای مختلفی برای قیمتگذاری وجود دارد، به طور مثال برای محصولات شرکتهای دارویی و غذایی قیمت مصوب تعیین میشود و قیمت محصولات صادراتی مانند فلزات و پتروشیمی با نرخ های جهانی تنظیم میشود. قیمت خودروهای تولید داخل نیز با نظارت مستقیم دولت و در راستای تنظیم بازار تعیین میشود. این مساله منجربه تغییر قیمت سهام شرکتهای بورسی شده و نیاز است سرمایهگذاران با تصمیمات دولت آشنایی داشته و در زمان مناسب نسبت به خرید و فروش سهام این شرکتها اقدام کنند.
میزان تقاضا برای دستهای از محصولات در برهههای مختلف بالا بوده و منجر به ارزشمندی و سودآوری سهام این شرکتها میشود. به این صورت که اگر بازار فلزات به دلایلی خواهان زیادی داشته باشد و شرکتهای تولید کننده با تقاضای بالا مواجه شوند، شرکتهای مرتبط با آن رونق گرفته و سهام آن رو به رشد میرود. برعکس این قضیه برای عرضهی بالا و تقاضای پایین صادق است. این امر لزوم آگاهی از میزان عرضه و تقاضای محصولات شرکتها برای سهامداران را به خوبی روشن میکند.
شما میتوانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از گزیده اخبار بورس ایران، مشاهده آخرین اطلاعات نمادهای بورسیتان، و همچنین استفاده از سبد مجازی حرفهای جهت رصد بازدهی سرمایهتان و تشکیل سبدهای مختلف اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید.