بسیار میشنویم که شرکتها مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی میشوند. اما گرهی معاملاتی چیست و چه شرکتهایی مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی میشوند؟ نمادبان در این مطلب به بررسی هر آنچه باید دربارهی گره معاملاتی بدانید، میپردازد.
با توجه به محدودیتی که برای دامنه مجاز نوسان قیمت، در بازاربورس وجود دارد، احتمال ایجاد صف خرید یا فروشهای سنگین برای نمادهای معاملاتی با حجم نقدینگی پایین وجود دارد. بروز این امر، کند شدن روند معاملات این نمادها را در پی دارد. در این شرایط با توجه به پایین بودن حجم معاملات و حجم مبنا، قیمت پایانی نسبت به روز قبل تغییر محسوسی نخواهد داشت. درصورتیکه شرایط توضیح دادهشده، در چند روز معاملاتی ادامه پیدا کند و نماد روی صفهای خرید یا فروش قفل باشد، گره معاملاتی اتفاق افتاده است. و این نماد مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی خواهد شد.
نمادها تحت شرایط زیر دچار گره معاملاتی میشوند:
نکته:مقررات گره معاملاتی در مورد سهام شرکتهایی با تعداد سهام کمتر از ۱۵۰ میلیون سهم با تشخیص مدیرعامل بورس میتواند اعمال نشود. نکته۲: رفع گره معاملاتی ویژه نمادهایی است که فقط در بورس معامله میشوند و نمادهای فرابورسی به دلیل حجم مبنای یک، شامل رفع گره معاملاتی نمیشوند.
سایت «TSETMC» و همچنین سایت رسمی اطلاع رسانی بورس، اقدام به انتشار نام نمادهایی که قرار است در روز معاملاتی بعد رفع گره معاملاتی شوند، میکنند. برخی از شرکتها ممکن است برخلاف قوانینی که در قسمت قبل ذکر کردیم، مشمول رفع گره معاملاتی نشوند. در چنین شرایطی ناظر بازار با توجه به نسبت P/E سهم، در نظر گرفتن معاملات مشکوک و حجم صف ساختگی سهم ممکن است از مشمول کردن نماد جلوگیری کند.
ماده واحده: در صورت قرار گرفتن شرکتهایی با سرمایه کمتر از ۱۵۰ (یکصد و پنجاه) میلیارد ریال در گره معاملاتی، رفع گره و عدم اعمال حجم مبنا با پیشنهاد مدیریت بازار بورس تهران همراه با ذکر دلایل مربوطه و تأیید مدیرعامل شرکت بورس صورت میپذیرد.
نمادهای معاملاتی که بر اساس اعلام سازمان بورس مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی میشوند، در ابتدای روز معاملاتی بعد و در مرحله گشایش با دو برابر دامنه نوسان روزانه قیمت عادی آن نماد بازگشایی شده و سپس در حراج پیوسته، معاملات در دامنه نوسان روزانه قیمت انجام میشوند. قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمت کشفشده از طریق حراج ناپیوسته است.
بازگشایی نماد معاملاتی از طریق حراج ناپیوسته در بازه ۳۰ دقیقهای با اعمال یک مرحله پیش گشایش، شروع و با اجرای حراج ناپیوسته پایان مییابد. پسازاین مرحله، معاملات از طریق حراج پیوسته در زمان باقیمانده تا پایان جلسه معاملاتی و در دامنه نوسان مجاز روزانه قیمت انجام میشود. قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمت کشفشده از طریق حراج ناپیوسته است.
تبصره ۱: درصورتیکه در دورۀ حراج ناپیوسته معاملهای صورت نپذیرد یا معاملات انجامشده در دوره حراج ناپیوسته توسط بورس تأیید نگردد، به تشخیص بورس و پس از اطلاعرسانی، حراج ناپیوسته موضوع این ماده برای یکبار دیگر در همان جلسه معاملاتی یا در ۹۰ دقیقه ابتدایی جلسه معاملاتی بعد قابل تکرار است. به هر ترتیب در صورت عدم کشف قیمت، آخرین قیمت پایانی نماد معاملاتی، قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته خواهد بود.
تبصره ۲: در خصوص قیمتگذاری حق تقدم سهام برای اولین بار پس از افزایش سرمایه و در زمان عرضه حق تقدم استفادهنشده در صورت عدم کشف قیمت پس از دو نوبت حراج ناپیوسته، حراج ناپیوسته تا کشف قیمت تکرار میشود. در زمان عرضهی حق تقدم استفادهنشده، مدتزمان حراج ناپیوسته از شروع عملیات حراج آغاز و تا پایان جلسهی معاملاتی ادامه خواهد داشت.
تبصره ۳: در تمامی مواد این دستورالعمل، حراج ناپیوسته بدون محدودیت دامنه نوسان صورت میگیرد، مگر اینکه نوع محدودیت بهصورت صریح بیان شده باشد.
شما میتوانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از گزیده اخبار بورس ایران، مشاهده آخرین اطلاعات نمادهای بورسیتان، و همچنین استفاده از سبد مجازی حرفهای جهت رصد بازدهی سرمایهتان و تشکیل سبدهای مختلف اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید.