احتمالاً با کلمه پر سروصدای وب 3 یا Web 3.0 یا web3 مواجه شدهاید. برخی کاربران معتقدند آینده اینترنت از آن این فناوری است.
این نوع از اینترنت نسل جدیدی از اینترنت یا همان شبکه گسترده جهانی بر پایه بلاکچین است و مفاهیم غیرمتمرکز بودن و اقتصاد مبتنی بر توکن را نیز شامل میشود. در حقیقت افراد مطرحکننده این فناوری قول دادهاند اینترنت ایجادشده بر پایه آن کمتر به شرکتهایی مثل فیسبوک و گوگل و یا بطور کلی کمپانی خاصی وابسته باشد و بیشتر متکی به شبکههای غیرمتمرکز باشد.
هدف اصلی از ایجاد این نسل از اینترنت این است که بهجای اینکه ارائه سرویس اینترنت تنها در انحصار چند شرکت بزرگ معدود باشد، غیرمتمرکز باشد.
Web3 بر فناوری بلاکچین و همچنین هوش مصنوعی تکیه میکند تا با بهرهمندی از این فناوریها اینترنت از انحصار شرکتهای بزرگ فناوری خارج شود و در اختیار مردم عادی قرار بگیرد.
فناوری اصلی مورد استفاده برای ایجاد Web3 فناوری بلاکچین است که همان فناوری زیر بنایی رمزارز و رمز غیرقابلمعاوضه یا توکن غیرقابل معاوضه (NFT) محسوب میشود. در برخی موارد واژه وب3 برای هر چیزی که با حوزه رمزنگاری در ارتباط است، استفاده میشود.
افرادی که میخواهند این نسخه از اینترنت را توسعه دهند، قصد دارند از حافظههای غیرمتمرکز برای ذخیره دادهها استفاده کنند؛ بنابراین بهجای اینکه دادهها مانند زمان کنونی در چند سرور ذخیره و نگهداری شوند، در سراسر فضای اینترنت توزیع میشود. نحوه انتقال دادهها در یک دفتر کل دیجیتالی که بلاکچین نام دارد، ثبت میشود. چنین فرآیندی جریان انتقال دادهها را بسیار شفاف و از هرگونه سوءاستفاده جلوگیری میکند.
عدم نیاز به نهاد مرکزی کنترل کننده: با حذف نهادهای کنترل کننده، امکان کنترل اطلاعات کاربران و یا سانسور آنها وجود نخواهد داشت.
حفظ مالکیت اطلاعات کاربران: با توجه به اینکه اطلاعات کاربران دارای امنیت رمزنگاری است، امکان استفاده از آنها توسط بازاریابان و تبلیغات کنندگان وجود نخواهد داشت. در واقع، کنترل کامل اطلاعات در اختیار خود کاربران خواهد بود و مطابق با صلاحدید خود میتوانند آنها را به اشتراک بگذارند.
اجرای برنامهها بر روی تمام دستگاهها: در حال حاضر بسیاری از برنامهها قابلیت اجرا روی تمام سیستم عاملها را ندارند، در حالی که نسل سوم وب، به برنامهها این امکان را خواهد داد تا بدون توجه به نوع دستگاه و هیچگونه هزینه اضافهای، روی سخت افزارهای مختلف اجرا شوند.
رفع نیاز کاربران در سریعترین زمان ممکن: با اتصال محصولات بیشتر به اینترنت، مجموعه بزرگی از دادهها جمع آوری میشوند. این دادهها برای تجزیه و تحلیل در اختیار الگوریتمها قرار میگیرند، تا اطلاعات دقیقتری برای رفع نیاز کاربران فراهم کنند.
افزایش امنیت: از آنجایی که اطلاعات به صورت غیر متمرکز هستند و در یکجا نگهداری نمیشوند، هکرها برای برای هک و سرقت اطلاعات، باید کل شبکه را از کار بیاندازند که عملا امکان پذیر نیست.
یکی از معایب وب 3، عدم امکان ناشناس باقی ماندن کاربران آن است. همانطور که گفتیم، این نسخه از اینترنت سیستم بسیار شفافی دارد و کاربرانش همیشه شناسایی میشوند. به بیان ساده در سیستم Web 3 هیچ چیز پنهانی نیست و مسلماً بسیاری از کاربران وضوح و شفافیت کامل را دوست ندارند!
البته Web 3 عیب بزرگ دیگری هم دارد که میتوان گفت بزرگترین عیب آن در تمام زمینهها محسوب میشود و آن هم تئوری بودن آن است. درواقع این نسخه کاملاً ایدئال از اینترنت، در حال حاضر تنها روی کاغذ مطرح شده است. اگرچه ایجاد اینترنتی کاملاً غیرمتمرکز که اصلاً تحت کنترل شرکتهای بزرگی مثل گوگل و متا نباشد، ایده واقعاً جذابی است؛ اما همانطور که قبلاً گفتیم هنوز هیچ یک از فناوریهای لازم برای توسعه وب 3، بهصورت کامل و کافی توسعه داده نشدهاند.