ارزهای فیات، بدون هیچ ارتباط فیزیکی‌ای، فقط به عنوان تکه‌های کاغذی یا سکه‌ها وجود دارند. این واحدهای پولی همواره اساس تبادلات اقتصادی، تجاری، خرید و فروش و سرمایه‌گذاری در سطح جهانی استفاده می‌شوند، جایگزین استانداردهای طلا و پول کالایی شده‌اند. با وجود اینکه این ارزها مورد استفاده گسترده قرار گرفته‌اند، اما یکی از مشکلات اساسی آنها قابلیت چاپ بی‌محدود است که منجر به تولید غیرقابل کنترل و افزایش پدیده تورم می‌شود.
تاریخچه ارز فیات
در قرن هفتم میلادی، چین از اولین کشورها بود که از پول کاغذی به عنوان وسیلهٔ مبادله استفاده کرد. در قرن یازدهم، حکومت چین عرضه پول کاغذی را به صورت انحصاری در اختیار داشت. این نوع پول در شکل کاغذی برای اولین بار در امپراتوری سوئد در قرن پانزدهم میلادی مورد استفاده قرار گرفت و به این ترتیب، پول کاغذی یا اسکناس به دنیای غرب وارد شد.
پس از جنگ جهانی اول در قرن بیستم، دولت‌ها و کشورها تعهد کردند که در صورت تقاضای افراد، پول کاغذی خود را با کالاهای موجود در کشور عمدتاً طلا بازخرید کنند. به عبارت دیگر، دولت‌ها در آن دوران تعهد داشتند که اگر کسی پول کاغذی را به دولت ارائه دهد، دولت ملزم به پرداخت معادل طلا بود.
معایب و مزایای ارز فیات چیست؟
مزایا ارز فیات:
در دسترس بودن:
پول‌های کالایی یا ذخایر طلایی که در چارچوب سیستم‌های استاندارد طلا مورد استفاده قرار می‌گیرند، به دلیل حضور فیزیکی و ملموس خود ممکن است در دوره‌های معینی نادر یا کمیاب شوند. به عبارت دیگر، به عنوان کالاهایی که دارای وجود فیزیکی هستند، این پول‌ها ممکن است در زمان و مکان خاصی محدود به دسترس باشند. در مقابل، پول‌های فیات به سادگی و بدون محدودیت تولید می‌شوند.
انعطاف‌پذیری:
در شرایط خاص و در زمان بحران‌های اقتصادی، دولت‌ها و بانک‌های مرکزی می‌توانند بر ارزش پول فیات تأثیر گذار باشند.
قابلیت استفاده بین المللی:
از آنجا که بسیاری از کشورها این ارزها را به عنوان رسمی و اصلی شناخته و فعالیت‌های اقتصادی خود را با آنها انجام می‌دهند، مبادلات بین‌المللی با این پول‌ها به راحتی انجام می‌شود.
ذخیره آسان:
پول‌های کالایی مانند ذخایر طلا و نقره در سیستم‌های استاندارد طلا نیاز به مکانی امن و مطمئن برای حفظ و نگه‌داری دارند. ذخیره‌کردن طلا به عنوان پشتوانه‌ی پول ملی یک کشور نیاز به یک سیستم امنیتی پیچیده دارد. به عبارت دیگر، نگه‌داری و حفظ این ذخایر هزینه و زمان بیشتری را ایجاب می‌کند. در مقابل، پول‌های کاغذی برای نگه‌داری به جا و هزینه‌های کمتری نیاز دارند.
معایب ارز فیات:
تورم:
بسیاری از ارزهای فیات با مشکلات تورم و افتار ارز روبرو هستند. این موضوع می‌تواند منجر به افزایش قیمت‌ها و کاهش ارزش پول ملی شود.
کنترل دولتی:
ارزهای فیات تحت کنترل دولت‌ها و بانک‌های مرکزی قرار دارند. این موضوع می‌تواند به تحریم‌ها، محدودیت‌ها و تصمیمات سیاسی موقت منجر شود.
عدم شفافیت:
برخی از اقتصادها عدم شفافیت در سیاست‌های پولی و مالی دارند، که می‌تواند به عدم اطمینان و نااطمینان در بازارهای مالی منجر شود.
هزینه و زمان معاملات بانکی:
معاملات بانکی ممکن است با هزینه‌ها و زمان بیشتری همراه باشند، به ویژه در مواردی که نیاز به انتقال پول به کشورهای دیگر وجود داشته باشد.
محدودیت در دسترسی:
برخی از ارزهای فیات به دلیل محدودیت‌ها و تحریم‌ها در دسترس برخی افراد و کشورها نیستند.
