⛔️ از قاتل شریف تا مالکیت فردی (قتل آزاده مروتی)
✍ #ناصر_تهمک
(?این نوشته خلاصه‌ای است برای بازاندیشی جدی در خصوص مفاهیم نهادینه شده متکی بر مالکیت فردیِ مردسالار که بستر قتل های ناموسی را پس از چند مرحله استحاله , تحت نام "شرف" فراهم می‌کنند.)
?شرافت مفهومی است فلسفی_اخلاقی , و همین موضوع مجالی شده برای خوانش های متفاوت از آن.
اما مخرج مشترک تمام تعاریف از شرافت , دربرگیرنده‌ی دو زیرمفهومِ دیگر است:
یکم حقیقت , دوم مصلحت.
شرف افراد در جایی که مصلحت و حقیقت در تعارض با یکدیگر اند و شخص مجبور به انتخاب یکی از این دو باشد , مورد آزمون قرار می‌گیرد.
البته که این ظاهر امر است , چرا که در خصوص مفهوم شرفِ مردان در نسبت با زنان , دو مفهوم دیگر نیز چنانکه شرح داده می‌شود تعیین کننده اند:
الف)مالکیت
ب) فردیت
موقعیتی را تصور کنید که فردی قصد دارد عملی شرافتمندانه انجام دهد.
آیا این قصد به مفاهیم اخیر مرتبط است!
به ریشه های مفهوم شرف برمی‌گردیم;
موردکاوی قتل‌های با انگیزه‌ی شرافتمندانه(ناموس‌کشی).
حفظ شرف , دفاع از یک حقیقت است و حقیقت پنداشت شخص یا اشخاص از واقعیت.
در خصوص قتل #مبینا_سوری و یا #آزاده_مروتی واقعیت این است که زنی ارتباطی فراتر از خطوط مجاز نهاد خانواده را (اعم از خانواده‌های بزرگ مانند طایفه یا کوچک‌تر از آن) با مردی دیگر برقرار کرده و این برای اطرافیان "خدشه‌دار شدن شرف‌شان" تصور می‌شود.
اما کدام شرف...!
معمولا اشخاص زمانی اقدام به عملی متصرفانه می‌کنند (در اینجا تصرف بر زیست دیگری) که خود را مالک بدانند.
با این فرض , مالکیت حلقه‌ی اتصال شرافت مردان با مجاز بودن قتل همسران خواهد بود.
?از سویی "رابطه" , مفهومی طرفینی است , اما مردان کمتر در معرض قتل‌های ناموسی اند , چرا که اصولاً فرد تنها مجاز به اقدام در خصوص مال متعلق به خود (در اینجا زن) است و نه دیگران.
البته که تمام این فرایند پیچیده , آگاهانه اتفاق نمی‌افتد و شخصِ تخدیر شده با مفاهیم نهادینه , صرفاً عمل می‌کند.
همچنین ساختار اقتصادی(مالکیت فردی) و ساختار فرهنگی(شرف مردان) در سطح, بر هم تاثیر و تاثر دارند اما در ارتباطی مساوی نیستند , چرا که ساختار اقتصادی (به زعم نگارنده متن) زیربنا و یکی از مولدهای مفاهیم فرهنگی است. بر همین مبنا , این مالکیت فردی مردسالارانه است که توهم شرف مردان را تولید می‌کند.
حال در نظم کنونی , متکی بر مالکیت فردی_مردسالارانه , زنان دیگری‌هایی محسوب می‌شوند که مالک همه چیز خواهند بود جز هویت خودشان.
❗️و در اینجاست که لیبرالیسم مدعی آزادی فردی با دفاع از نهاد خانواده‌ی مردسالار , بدیهی ترین شکل آزادی فردی یعنی حق آزادی بر خود را برای جنس دوم نقض می‌کند.
به یک معنا زنان تا حدی که نظم موجود را متزلزل نکنند فرد هستند و بخش باقی مانده‌ی هویت فردی‌شان متعلق به مردان می‌باشد.
متاسفانه گاهی "نظامِ مبلّغِ مالکیت فردی_مردسالاری" و "توهم ذهنی مردان از شرافت" , در همکاری با هم , موجب حذف فیزیکی زنان می‌شوند.
مصداق بارزی از تبلور بیرونی آن در چند روز اخیر , قتل #مبینا_سوری یا #آزاده_مروتی با انگیزه شرافتمندانه توسط همسرش بود.
نگارنده معتقد است در قتل‌های ناموسی آنچه انگیزه‌ی شخص را می‌سازد , اقدام برای احیای مالکیت از دست رفته‌ی #قاتل_شریف است که با تعریف فلسفی از شرف به معنای حقیقت‌طلبی فرسنگ‌ها فاصله دارد.
