مقدمه
مکتب امام حسین (ع) و واقعه عاشورا، چنان تأثیر عمیقی بر جان و روح مردم دیار ایران دارد تا آنجا که هر تتبع جامعه‌شناختی درباره جامعه ایرانی، بدون در نظر گرفتن آن، کمتر رنگی از واقعیت خواهد داشت. رفتار مردم ایران در بزنگاه‌های تاریخ معاصر، چون انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی، تحریمها، و زمان حاضر، در کنار عوامل دیگر، تحت تأثیر واقعه عاشورا بوده است.
استعاره مقاومت؛ رمز تاب آوری ملت ایران
کلر بري یر در کتاب "ایران؛ روح یک جهان بی روح" طی مشاهدات خود از واقعیت هاي شکل دهنده به انقلاب اسلامی ایران، به این نتیجه می رسد که «در ایران همواره سخن از حسین"ع" است. حسین یک شاهد -شهید-است که با رنج خود علیه بدي ظهور کرد و مرگ اش با شکوه‌تر از زندگی فاتح‌اش بود. مردمی که با دست خالی تظاهرات می‌کردند نیز شاهد بودند»
در زمان دفاع مقدس نیز رزمندگان تحت تأثیر حضرت سیدالشهدا (ع)، حماسه های ماندگاری در تاریخ ایران خلق کردند، و به اسطوره‌هایی تبدیل شدند که در هویت ایران ماندگار و مؤثر شدند.
در این راستا، شعار مرگ بر آمریکا هم ایده بزرگ و حرف نو جمهوری اسلامی ایران برآمده از استعاره مقاومت است که ج.ا.ا به عنوان یک جهان‌بینی برای مقاومت در برابر دنیای تک قطبی عرضه کرد، گرچه هنوز نتوانسته است ساختارسازی و نهادسازی متناسب با آن را ایجاد کند.
به طور کلی آن چیزی که باعث شده، مردم ایران بعد از 40 سال با وجود همه فشارها مقاومت کنند و تاب آوری داشته باشد، استعاره عاشورا و مقاومت در ذهنیت ما ایرانی ها بوده است، اینکه می‌تواند تعداد پیروان حسین (ع) کم باشد ولی در برابر دشمنان بی شمار پیروز باشد.
معمای محبوبیت حاج قاسم
حاج قاسم اسطوره‌ی مقاومت در اعماق ذهن ایرانی‌ها در عصر حاضر است. بیش از ۷۰ درصد از ایرانیان به ایشان اقبال دارند و در نظر سنجی‌ها هیچ شخصیت سیاسی به این اندازه مورد اقبال مردم نیست.راز محبوبیت حاج قاسم باید در آیه شریفه «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا» دید، حاج قاسم رزقش را از چهار رکن ایمان: صبر، جهاد، عدل و یقین برداشت و خداوند او را محبوب مردم ایران گرداند.
از طرفی دیگر آن چیزی که ناخودآگاه یک ایرانی تمنا و آرزوی آن را داشته است، چیزی شبیه حاج قاسم بوده است. آن چیزی که برای ما ایرانیان یک معما بوده این است که یک ابرمرد و قهرمان ایرانی چگونه می‌تواند باشد، چگونه یک ایرانی می‌تواند قدرتمند و شجاع امّا مهربان و باگذشت؛ مستحکم و پرصلابت اما متواضع؛ فرمانده و مدبر اما مردمی و با اخلاص باشد؟ مردم ایران پاسخ به این سوالات را در شخصیت حاج قاسم پیدا کردند. مردم با حاج قاسم به یک قصه مشترک رسیدند و قاسم سلیمانی قهرمان داستان مردم ایران شد.
حاج قاسم و آینده ایران
حاج قاسم را باید به ساحت های دیگر اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و علم و فناوری بسط داد و نباید حاج قاسم و مکتب ایشان در حصار فعالیت‌های نظامی باقی بماند. در عین آنکه حاج قاسم تکرار نشدنی است، ولی راه و مسیر حاج قاسم قابل دسترسی است. باید اندیشمندان فکر کنند چگونه مکتب حاج قاسم را حفظ و تکثیر و به نسل های بعد منتقل کنیم؟ چطور در دی ان ای ملت ایران آن را نهادینه سازیم؟ و از همه مهمتر چطور راه او را ادامه دهیم؟
