حماسه ای از رنگ و مفهوم
نگاهی به انیمیشن دریای عمیق
جهان انیمیشن ها قابلیت های بی شماری را به جهان خیال هدیه کرده است.
انیمیشن و کارتون ها قالب از پیش تعیین شده جهان تصویر در سینما و تئاتر را می شکنند و از آن فرار می کنند.
کارتون ها نقش مهمی در خاطره نسل ها دارند و هر نسلی خاطراتی متنوع از کارتون ها را در ذهنش به یادگار دارد که گاهی از آنها یاد می کند.
برای هم نسلان من پلنگ صورتی و تام جری تا سندباد و چوبین ، فوتبالیستها تا میتی کومان ، از هاچ زنبور عسل تا مهاجران و بی خانمان گستره عظیمی است از رنگ و تصویر و داستان
دلخوشی ما دیدن چند باره رابین هود و روباهی به نام هوک بود در مناسبت های شاد تلویزیونی که تنها ۲ کانال داشت.
ویدئو با همه اضطراب بودنش در هر خانه دریچه تازه ای برای ما گشود ، پری دریایی ، زیبای خفته ، دیو و دلبر ، دیدن سیندرلا با آوازهایش و نسخه کامل رابین هود و ترانه هایش.
این مقدمه را گفتم تا به این برسم که کارتون ها بخش عظیمی از کودکی ما را ساخت ، ما را با جهان داستان هایی متفاوت آشنا کرد و شاید دریچه ای شد به متفاوت دیدن.
از کارتون های نسل های بعدی کم و بیش خبر دارم و اصلا کارتون های آدم آهنی ها و بنتن ها برایم زیبا و دل انگیز نیست اما در این سالها با رشد تکنولوژی تصویر دیجیتال برخی آثار انیمیشن عجیب به دل می نشیند و حال آدم را دگرگون می کند.
اگر به انیمه های ژاپنی علاقه داشته باشید می دانید جهان داستان در ژاپن چه جهان عجیب و غریبی است.
در انیمه ها همه چیز پیدا می شود، از ترس و ارواح تا خیال و تصور و هر نگاهی که بتواند قالب و چهارچوبی را بشکند و به مخاطب غافلگیری را هدیه کند.
قلعه متحرک هاول یکی از این داستان های غریب و ماندگاری است که عامدانه برای نوجوانان و بزرگسالان طراحی شده است.
انیمیشنی ساده همانند آثار قدیمی نقاشی های متحرک که اگرچه در تصاویر ساده است در داستان عمیق و پر از کنش های دراماتیک و تاثیرگذار است.
حالا انیمیشن تازه تولید چین به نام دریای عمیق به بازار آمده که تحولی بزرگ است در ایجاد تعادل میان داستان های پر رمز و راز انیمه در کنار امکانات جدید و تکنولوژی که توانسته این اثر را تبدیل به یک اثر هنری همانند نقاشی های دالی و ون گوک کند.
دریای عمیق Deep Sea 2023 انیمیشنی ماجراجویی، درام، خانوادگی و فانتزی به کارگردانی شیائوپنگ تیان محصول کشور چین است که در سال 2023 میلادی تولید و منتشر شده است.
انیمیشنی که هم روایتگر داستانی پر فراز و نشیب است ، هم رویکردی جامعه شناختی و روان شناختی نسبت به زندگی کودکان و نوجوانان و شییوع افسردگی در جهان معاصر دارد و هم اینکه آنچنان از رنگ و نور و تصویر بهره برده که گاهی فراموش می کنیم این تصاویر زائیده ذهن مولف و قدرت انیماتورها با استفاده از کامپیوتر های جدید و نرم افزارهای نقاشی متحرک است.
دریای عمیق ماجرای دختری است که پس از ترک کردن مادرش دچار افسردگی است و از طرف پدر و خانواده جدید او درک نمی شود، گویی کسی او را نمی فهمد و با او همراه نمی شود و در نهایت سفری تفریحی به اقیانوس جهان واقعیت و توهم را یکی می کند تا مخاطب هم همچون قهرمان در این جهان پر رمز و راز غرق شود.
در هنگام تماشای دریای عمیق اصلی ترین سئوال در ذهن مخاطب این است که چگونه نویسنده و کارگردان این ایده را به مرحله ظهور رسانده اند؟ چطور به این انفجار رنگ و تصاویر اندیشیده اند و مهم تر اینکه اصولا چطور توانسته اند تصویر ذهنی خود را با انیماتورها برای اجرایی کردن آن به اشتراک بگذارند؟
دریای عمیق از چند منظر قابل بررسی است نخست اینکه روایت داستانی اش را بر ارتباطی قرار داده است که می تواند برای هر مخاطبی در هر نقطه جهان ملموس و قابل درک باشد.
دوم آنکه قدرت تکنولوژی های تازه در انیمیشن را هوشمندانه دریافته و تلاش کرده بهترین تصاویر را در دل داستانش آنهم در اعماق دریا تصویر کند به نحوی که هر سکانس و هر پلان آن با مخاطب از طریق رنگ و خطوط حرف می زند و تاثیری ناخودآگاه بر روان او برجای می گذارد.
سوم آنکه تعادل خود میان جهان انیمه ها و کارتون های والت دیزنی را حفظ کرده است، داستانش را در فضای بومی خودش روایت می کند اما از قابلیت های کارتونی جهانی هم بهره میبرد ضمن اینکه در اکثر لحظات ادای دینی دارد به دنیای نقاشی های سورئالیستی و آبستره و حتی در نما بندی هم از عناصر سینمایی کلاسیک بهره برده است.
نکته آخر آنکه به اهمیت موسیقی به عنوان عنصری کاربردی و مفهومی پی برده و در لحظات مختلف شنوایی مخاطب را با موسیقی هایی ترکیبی که هم در لحظه موفق است و هم ترکیبی از موسیقی امروز با ریتم بومی دارد می نوازد و تاثیرگذاری را دو چندان می کند.
به زعم نگارنده دریای عمیق نمونه موفقی است برای الگویی که سالهاست اکثر کشورها از جمله خود ما به دنبال آن هستیم ، استفاده از فضای انیمیشن برای روایت داستان های بومی ، ملی و اسطوره ای هر کشور با استفاده از ابزار و نگاهی جهانی به نحوی که هم مخاطب اثر در گوشه گوشه جهان بتواند با آن ارتباط مستقیم برقرار کند و هم اینکه بتواند بخشی از ادبیات ، روایات و تاریخ هر منطقه و حتی فرهنگ هر اقلیم را به جهان عرضه کند.
دریای عمیق اثری قابل توجه است که قطعا مخاطبان بسیاری را در آینده به خود جلب خواهد کرد و قطعا هر مخاطبی در زمان تماشای آن با اثر همراه می شود.
دیدنش را از دست ندهید.
نوید جعفری
منتشر شده در سینما سینما
https://cinemacinema.ir/?p=188498
