عوامل مؤثر بر هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین
مقدمه
تاورکرین‌ها یکی از مهم‌ترین جرثقیل‌ها در صنعت ساختمان‌سازی است که در دنیای امروز، استفاده نکردن از آن در هنگام ساخت و ساز ساختمان، غیرممکن به نظر می‌رسد. تاور کرین (Tower Crane) که به معنای جرثقیل برجی است، برای جابه‌جایی مصالح ساختمانی عظیم و سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. موارد استفاده از تاورکرین‌ها در ساخت و سازهای ساختمان‌های تجاری، مسکونی و یا اداری، در نیروگاه‌ها و صنایع و کارخانه‌ها، پل‌سازی و سدسازی است. در این مقاله قصد داریم در ارتباط با هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین صحبت کنیم. پس اگر شما هم علاقه‌مندید بدانید هزینه تعمیر و نگهداری این جرثقیل‌های عظیم چقدر است، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
تاورکرین چیست؟
تاورکرین یا جرثقیل برجی است که در صنعت ساخت و ساز و عمران کاربرد دارد. این سازه هیدرولیکی برای جابه‌جایی مصالح سنگین و انتقال بارهای با وزن تنی در ارتفاعات استفاده می‌شود. تاورکرین می‌تواند در محل اتصال، به صورت ۳۶۰ درجه بچرخد و اجسام را انتقال دهد. جابه‌جایی توسط این جرثقیل معمولاً به صورت عمودی است، ولی می‌توان از آن برای جابه‌جایی افقی نیز در سطح پروژه استفاده کرد. اصلی‌ترین کاربرد تاورکرین‌ها، جابه‌جا کردن مصالح و حتی تجهیزات کارگاهی و ماشین‌آلات است. بیشتر مصالحی که با این جرثقیل‌ها جابه‌جای می‌شوند، بلوک‌های بتنی، آهن‌آلات و ژنراتورها هستند.
اجزای تشکیل‌دهنده جرثقیل برجی یا تاورکرین
تاورکرین‌ها دارای بخش‌ها و قطعات مختلفی هستند که این بخش‌ها برای استفاده، مونتاژ می‌شوند. همچنین برای نگهداری و یا سرویس‌دهی، هر کدام از آن‌ها به صورت جداگانه بررسی می‌شوند و در صورت وجود مشکل، تعمیر می‌شوند. این قطعات از قرار زیر است:
پایه جرثقیل که همان تکیه‌گاه است
دکل یا برج که همان تاور در نام تاورکرین است
بازوی تاورکرین
بازوی ضد وزن
کابین
هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین یعنی چه؟
به منظور افزایش طول عمر و کارکرد بهتر تاورکرین‌ها، قطعاتی که در تولید آن به کار رفته‌اند، به طور منظم چک و بررسی می‌شوند. انجام این کار موجب می‌شود خللی در نحوه عملکرد و کارایی تاورکرین‌ها ایجاد نشده و این جرثقیل‌های عظیم، به‌خوبی وظایف خود را انجام دهند. اگر این تعمیرات و نگهداری به صورت مرتب انجام نشوند، ممکن است آسیب‌های مالی یا جانی جبران‌ناپذیری رخ دهد. برای تعمیر و نگهداری تاورکرین‌ها، باید طبق برنامه‌ای منظم انجام شود تا هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین نیز کاهش پیدا کند. این کار ممکن است سالانه، ماهیانه، هفتگی و یا حتی روزانه باشد که البته بستگی به نوع تاورکرین دارد. لازم به ذکر است اگر موارد ذکر شده در زیر رخ دهد، باید فوراً تاورکرین بررسی و تعمیر شود.
توجه نکردن به نکات ایمنی در ارتباط با مونتاژ کردن تاورکرین
کم تجربه بودن اپراتور
عدم بررسی و تعمیر به‌موقع
شیوه‌های مدیریت تعمیر و سرویس تاورکرین‌ها
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، بهتر است برای تعمیر و نگهداری تاورکرین‌ها، برنامه‌ریزی منظمی انجام گیرد تا به‌صورت مرتب قطعات بررسی و تعمیر شوند. در غیر این صورت ممکن است خطراتی برای کارگران یا خود دستگاه ایجاد شود. تعمیر و سرویس تاورکرین‌ها ممکن است به دو صورت از پیش برنامه‌ریزی نشده و تعمیر و سرویس برنامه‌ریزی‌شده یا پیشگیرانه باشد که در ادامه به این دو می‌پردازیم.
تعمیر و سرویس از پیش برنامه‌ریزی نشده
این حالت اغلب زمانی رخ می‌دهد که تاورکرین به صورت مداوم بررسی و تعمیر نشده باشند. این‌طور مواقع ممکن است در کار دستگاه مشکلی ایجاد شود که به طور فوری باید تاورکرین تعمیر و سرویس شود؛ بنابراین تعمیر و سرویس از پیش برنامه‌ریزی نشده تاورکرین به زمانی اطلاق می‌شود که خطایی در کار دستگاه ایجاد شده و نیاز فوری به تعمیر و سرویس دارد.
تعمیر و سرویس برنامه‌ریزی شده یا پیشگیرانه
تعمیر و سرویس برنامه‌ریزی شده تاورکرین بهترین شیوه مدیریت تعمیر است. در این شیوه به طور منظم و در فواصل مشخص شده از قبل، قطعات تاورکرین بررسی شده و از رخ دادن حوادث ناگوار مالی یا جانی جلوگیری می‌شود. فواصل بازرسی تاورکرین بستگی به نوع جرثقیل و نحوه استفاده از آن دارد که ممکن است در فواصل روزانه، هفتگی، ماهیانه و یا سالانه باشد. بهترین فواصل بازرسی در دفترچه راهنمای تاورکرین مربوطه نوشته شده است. بررسی منظم هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین را نیز به نسبت زمان وقوع مشکل به دلیل عدم بازرسی‌های منظم، کاهش می‌دهد.
فواصل خدمات نگهداری و تأثیر آن بر هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین
رعایت مسائل ایمنی تاورکرین در هنگام مونتاژ و خدمات سرویس منظم، به نوعی مصداق ضرب‌المثل «پیشگیری بهتر از درمان» است. یکی از مزایای خدمات نگهداری و بازرسی منظم این است که در وقت و هزینه صاحب آن صرفه‌جویی می‌شود. زیرا با این کار، قطعات مورد نیاز به تعمیر در مقیاس‌های کوچک تعمیر و سرویس می‌شوند که اگر بررسی و تعمیر به صورت منظم انجام نشود، هزینه تعمیر و نگهداری تاورکرین بیشتر شده و زمان بیشتری برای تعمیر آن لازم است. در ادامه در ارتباط با فواصل سرویس و نگهداری مختلف، توضیح مختصری می‌دهیم.
سرویس و نگهداری روزانه تاورکرین‌ها
هرکدام از تاورکرین‌ها بهتر است روزانه مطابق با چک‌لیستی بررسی شوند. این امر کمک می‌کند تا مشکلات قطعات زودتر شناخته شده و تعمیر شوند. با بررسی‌های روزانه، امکان بروز تعمیرات ناگهانی و فوری کاهش پیدا می‌کند و همه چیز منظم پیش می‌رود.
سرویس و نگهداری ماهانه تاورکرین‌ها
تاورکرین‌ها بهتر است به صورت ماهانه نیز بازرسی شوند، با این تفاوت که این بازرسی توسط یک تکنسین باتجربه انجام می‌شود و بررسی صفر تا صدی است. ازآنجایی‌که همه قطعات به کار رفته در تاوری کرین‌ها بسیار حساس هستند، انجام این سرویس و نگهداری ماهانه تاورکرین تأثیر بسزایی در ایمنی و کارایی دستگاه دارد.
بازرسی و نگهداری سالانه تاورکرین
به‌منظور افزایش عمر تاورکرین، سرویس سالانه نیز بهتر است صورت گیرد. این بازرسی توسط فردی با صلاحیت انجام می‌گیرد تا سلامت و ایمنی تجهیزات دستگاه را با قوانین LOLER تطابق دهد. لازم به ذکر است اگر از دستگاه تاورکرین کم استفاده می‌شود یا جرثقیل در حد نو است، می‌توان به‌جای بازرسی سالانه برای آن بازرسی و سرویس ۱۰ ساله انجام داد. البته که سرویس و نگهداری روزانه و سالانه برای آن‌ها به منظور کاهش هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین باید انجام شود.
تعمیرات اساسی و پایه‌ای ۱۰ساله
تاورکرین هر ۱۰سال به تعمیرات اساسی و پایه‌ای احتیاج دارد تا بتواند باز هم کارایی داشته باشد. تعمیرات ۱۰ ساله را افراد متخصص انجام می‌دهند. در این تعمیرات، وضعیت فعلی تاورکرین بررسی می‌شود و به دنبال آن هر ایرادی که ممکن است به تعمیر نیاز داشته باشد، شناخته شده و تعمیر می‌شود. همچنین، دستگاه دوباره مونتاژ شده و کارایی آن بررسی می‌شود.
عوامل تأثیرگذار بر فواصل سرویس‌ها و طول عمر تاورکرین‌ها
علاوه بر نوع تاورکرین که بر فواصل سرویس‌ها تأثیرگذار است، شرایط محیطی که جرثقیل در آن کار می‌کند نیز بر این موضوع تأثیر می‌گذارد. طول عمر تاورکرین‌ها به این‌که برای چه کاری از آن‌ها استفاده می‌شوند، چند بار از آن‌ها استفاده شده و نگهداری آن‌ها به چه صورت است، بستگی دارد. اگر از تاورکرین در شرایط محیطی زیر استفاده شود، به سرویس‌های بیشتری احتیاج دارد.
آب و هوا
تاورکرین‌هایی که در شرایط آب و هوایی شدید؛ مانند باران مداوم، سرما و یخ‌زدگی، آفتاب شدید و باد و طوفان استفاده می‌شوند، به دلیل شدید بودن شرایط محیطی احتیاج به سرویس‌های بیشتری دارند. در غیر این صورت قطعات آسیب بیشتری می‌بینند و طول عمر دستگاه کمتر می‌شود.
رطوبت
استفاده از تاورکرین در رطوبت موجب می‌شود رطوبت به داخل قطعات دستگاه نفوذ کرده، موجب زنگ‌زدگی یا فرسوده شدن قطعات می‌شود. در این شرایط اگر جرثقیل به طور منظم سرویس نشود، طول عمر دستگاه کاهش می‌یابد و یا هزینه تعمیرات بیشتر می‌شود.
مواد شیمیایی
تاورکرین‌هایی که با مواد شیمیایی در محیط مورد استفاده سر و کار دارند، به دلیلی نفوذ مواد شیمیایی یا برخورد گازهای خورند، در معرض کاهش عمر و ایجاد خلل در کارایی هستند. به همین دلیل انجام ندادن سرویس و خدمات نگهداری موجب بروز آسیب‌های جانی و مالی می‌شود و هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین را پس از ایجاد مشکل، افزایش می‌دهد.
خدمات مربوط به بررسی قطعات تاورکرین
همان‌طور که گفته شد تاورکرین‌ها از قطعات حساسی تشکیل شده‌اند و سلامت و ایمنی این قطعات تأثیر بسزایی در کارایی و عملکرد تاورکرین دارد. خدمات مربوط به بررسی قطعات شامل مواردی می‌شود که در ادامه به اختصار توضیح می‌دهیم.
بررسی بدنه یا استراکچر، قلاب و درام سیم بکسل
قطعات نامبرده از مهم‌ترین قطعات در تاورکرین هستند که باید به طور مرتب بررسی شوند. در صورت وجود هرگونه ایراد در این قطعات، باید در اسرع وقت توسط متخصصین تعمیر شود تا از صدمه زدن به کارگران یا خود جرثقیل جلوگیری شود.
بررسی مربوط به تجهیزات و سیستم‌های کنترل و حفاظتی
بررسی دیگر خدمات مربوط به تجهیزات و سیستم‌های کنترل و حفاظتی است. در صورت وجود مشکل در این تجهیزات، ایمنی دستگاه کاهش پیدا می‌کند. تجهیزات کنترلی و حفاظتی شامل سیستم‌های هشداردهنده، حسگرها، قطع کن بار و موارد دیگر است.
استهلاک تاورکرین
مورد دیگری به‌خوبی توسط تکنسین و متخصصین دارای تجربه باید بررسی شود، استهلاک و سن جرثقیل است. اگر سن تاورکرین و استفاده از آن زیاد باشد، ممکن است آسیب‌پذیرتر باشد، به همین دلیل تاورکرین‌های با کارکرد زیاد باید بیشتر سرویس و نگهداری شوند.
بازرسی و بررسی مسیرهای دسترسی تاورکرین
مورد دیگری که در بررسی خدمات انجام می‌شود، بررسی مسیرهاست که امکان دسترسی به بخش‌های مختلف تاورکرین را برای کارگر فراهم می‌کند. مسیرها شامل پله و نرده‌های حفاظتی هستند و باید از نظر ایمنی بررسی شده تا مطابق استانداردهای ایمنی باشند.
بررسی کابین جرثقیل تاورکرین
کابین یکی از مهم‌ترین بخش‌های است که در خدمات مربوط به بررسی، از ایمنی و کارایی آن اطمینان حاصل می‌شود. کابین جایی است که اپراتور تاورکرین در آن نشسته و تاورکرین را هدایت می‌کند. کابین اپراتور باید دارای تهویه، شیشه و صندلی مناسب و ارتباط بی‌سیم خوب باشد. بررسی منظم این موارد، هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین را کاهش می‌دهد.
بررسی نرم‌افزاری
سیستم نرم‌افزاری تاورکرین موردی است که برای عملکرد صحیح تاورکرین باید بررسی شود. زیرا تاور کرین‌ها تنها با استفاده از این سیستم قابلیت استفاده دارند. در صورت تشخیص هر نوع مشکل در سیستم نرم‌افزاری به هنگام بررسی‌ها، برای جلوگیری از اتلاف وقت و کاهش هزینه تعمیر و نگهداری تاورکرین، این مشکلات به سرعت باید تعمیر شوند.
نکات قابل توجه در سرویس و نگهداری تاورکرین
ایمنی در هر مرحله از مونتاژکردن، استفاده و تعمیر و نگهداری تاورکرین حرف اول را می‌زند. در ادامه قرار است برخی از نکاتی که در صورت استفاده از تاورکرین و سرویس‌دهی و نگهداری آن باید در نظر داشته باشید را به صورت موردی بیان کنیم. نکات قابل توجه از قرار زیر است:
دسترسی استاندارد و ایمن شده اپراتور به کابین در هنگام ورود و خروج
وجود سیستمی برای قفل خودکار به منظور جلوگیری از ورود به تاورکرین
وجود نشانگرهای مربوط به ظرفیت بار و موارد دیگر برای اپراتور
وجود نور ایمنی، که در شرایط اضطراری کاربرد دارد، در کابین اپراتور
قرار داشتن دستگاه آتش‌نشانی درون کابین اپراتور به منظور جلوگیری از هرگونه وقوع حادثه شدید
وجود اسناد ثبت و بررسی عملکرد تاورکرین و گزارش‌های آن‌ها در کابین اپراتور
بررسی میزان ایمنی تاورکرین در برابر رعد و برق
بررسی سلامت دستگاه‌های نمایشگر ظرفیتی و دستگاه نمایانگر عملکرد بخش‌های مختلف دستگاه
بررسی پیچ‌هایی که برای مونتاژ تاورکرین به کار رفته‌اند
بررسی عدم وجود نشتی در سیستم‌های هیدرولیکی تاورکرین
بررسی سلامت طناب‌های تاورکرین
روش اصولی روغن‌کاری‌های مربوط به طناب اصلی
قرار داشتن دکمه توقف اضطراری در کابین اپراتور
بررسی میزان ایمنی قلاب تاورکرین برای جلوگیری از بروز هرگونه حادثه
وجود بادسنج و بررسی سلامت آن
بررسی سلامت و ایمنی سیستم‌های برقی تاورکرین برای جلوگیری از افزایش هزینه تعمیرات و نگهداری تاورکرین
بررسی عملکرد صحیح و سالم بودن ترمز جرثقیل
ایمن بودن و سالم بودن کابل تغذیه
وجود و سالم بودن سوئیچ کنترلگر برای جلوگیری از جابه‌جایی بار با اندازه بیش از توان
وجود دکمه‌های کنترلگر برای جلوگیری از بالا رفتن بیش از حد و یا لرزش دستگاه
کلام پایانی
تاورکرین‌ها پرکاربردترین جرثقیل در ساختمان‌سازی یا پروژه‌های عمرانی است که برای جابه‌جایی و انتقال مصالح عظیم و یا ماشین‌آلات مورد استفاده قرار می‌گیرد. هزینه تعمیر و نگهداری تاورکرین‌ها اگر به صورت منظم بررسی و نگهداری شوند، کاهش پیدا می‌کند. این نوع جرثقیل‌ها به تعمیرات و نگهداری به صورت منظم نیاز دارند تا طول عمر بیشتری پیدا کنند و کارایی آن‌ها بیشتر شود در این مقاله در ارتباط با تعمیرات و نگهداری تاور کرین و فواصل دوره‌ای برای انجام این کار صحبت کردیم. همچنین تأثیرات شرایط محیطی بر طول عمر تاورکرین‌ها بررسی شد.
