تصوری که از هوش مصنوعی در بین عموم افراد وجود دارد، داستان‌های علمی تخیلی و ربات‌های نورانی هستند؛ در حالی که علم هوش مصنوعی مربوط به دهه‌ها پیش می‌باشد که به حقیقت پیوسته است. نتایج تحقیقات وسیع محققان در زمینه یادگیری ماشین، نشان می‌دهد که هوش مصنوعی در سال‌های آتی، بسیاری از فعالیت‌های انسانی را، از جمله ترجمه زبان ( تا سال 2024) و انجام جراحی (تا سال 2053)، بهبود می‌بخشد. همچنین محققین معتقد هستند که تا 45 سال آینده، 50% از فعالیت‌های انسانی با استفاده از هوش مصنوعی انجام می‌شود و تا 120 سال آتی امکان اتوماتیک کردن تمام مشاغل انسانی وجود دارد.
یکی از پیشرو ترین افراد در زمینه هوش مصنوعی، جان مک‌کارتی است؛ وی را به عنوان پدر هوش مصنوعی می‌شناسیم. جان مک‌کارتی در سال 1927 در بوستون متولد شد؛ در سال 1951، دکترای ریاضی را از دانشگاه پرینستون دریافت کرد، در سال 1962 استاد تمام دانشگاه استنفورد شد و تا زمان بازنشستگی در آنجا باقی ماند.
در اواسط دهه 1950، جان مک‌کارتی اصطلاح هوش مصنوعی را برای اولین بار به کار برد؛ مک‌کارتی تعریف خود از هوش مصنوعی را در تابستان سال 1956 در کنفرانسی در کالج دارتموت، بیان کرد که آغازگر تحقیقات در حوزه هوش مصنوعی بود. وی هوش مصنوعی را اینگونه تعریف کرد: علم مهندسی ساخت ماشین‌های هوشمند.
مک‌کارتی در سال 1958، زبان برنامه‌نویسی لیسپ (LISP) را به وجود آورد. این زبان، به زبان برنامه‌نویسی استاندارد در هوش مصنوعی تبدیل شد و تا به امروز از آن در رباتیک و بسیاری از خدمات مبتنی بر اینترنت، از تشخیص کارت‌های اعتباری تقلبی گرفته تا برنامه‌ریزی خطوط هوایی، استفاده می‌شود. زبان LISP، راه را برای تکنولوژی تشخیص صدا، مانند سیری برنامه دستیار مجازی در آیفون S4، هموار نمود.
مک‌کارتی، آزمایشگاهی در دانشگاه استنفورد تاسیس و کار خود را بر روی نسخه‌های اولیه ماشین‌هایی با قابلیت رانندگی خودکار، آغاز کرد؛ وی از سال 1965 تا 1980 مسئول آزمایشگاه هوش مصنوعی (SAIL) خود بود. در دهه 60 و70 میلادی، تحقیقاتی در آزمایشگاه SAIL بر روی سیستم هایی که بتوانند مهارت های انسانی را - بینایی، شنوایی، استدلال و حرکت - تقلید کنند، انجام شد؛ در واقع در آن زمان، این آزمایشگاه نقش مهمی در ایجاد اینگونه سیستم‌ها داشت.
یکی دیگر از نوآوری‌های مک‌کارتی، در اوایل دهه 60، سیستم‌های کامپیوتری به اشتراک‌گذاری زمان (Timesharing) در شبکه‌های کامپیوتری بود که به افراد اجازه می‌داد داده‌ها را با اتصال به یک کامپیوتر مرکزی به اشتراک بگذارند؛ این نوآوری، هزینه‌های استفاده از کامپیوتر را بسیار کاهش داد و سهم مهمی در توسعه اینترنت و پیشرو در رایانش ابری (cloud computing) بود. cloud computing یک روش ذخیره‌سازی و پردازش داده‌ها در سرور از راه دور است؛ این سرور از طریق اینترنت قابل دسترس است. در سال 1960 هنگامی که وی بیان کرد که کامپیوتر ممکن است روزی جز خدمات عمومی باشد در واقع مفهوم پایه‌ای cloud computing را بیان نمود.
در دهه 1970، مک‌کارتی مقاله‌ای درباره خرید و فروش از طریق کامپیوتر ارائه داد؛ در واقع در این مقاله مفاهیم اولیه تجارت الکترونیک را پیش‌بینی کرده بود. او مقالاتی در زمینه هوش ربات‌ها ارائه داد و بر روی راه‌های ایجاد سیستم‌هایی برای فهم یا تقلید از رفتار تصمیم‌گیری انسانی، تحقیق نمود.
وی در 24 اکتبر سال 2011 در سن 84 سالگی از دنیا رفت اما از خود میراث با ارزشی در زمینه علم کامپیوتر و هوش مصنوعی به جا گذاشت.
در سال 1971 جایزه A.M. Turing را دریافت نمود؛ در سال 1988 جایزه Kyoto و در سال 1990، مدال ملی علوم – بالاترین جایزه فنی کشور - را دریافت کرد. مک‌کارتی عضو آکادمی ملی علوم، آکادمی ملی مهندسی و آکادمی علم و هنر آمریکا بود.
وی در سال ۲۰۰۰ از دانشگاه استنفور بازنشسته شد با وجود این، به فعالیت‌های خود در زمینه هوش مصنوعی ادامه داد. مک‌کارتی مقاله‌ای منتشر کرد و در آن فناوری‌های آینده را مجسم نمود؛ وی پیش‌بینی کرد که دستیابی به سیستم‌های هوش مصنوعی و توانایی تغییر در ساختار ژنتیکی از دستاورد‌های علمی قرن 21 خواهند بود.
این مقاله در بلاگ نظربین نیز منتشر شده است.
