وقتی ترکیبات مکمل های غذایی یا مولتی ویتامین ها را به دقت بررسی می کنیم گاهی اوقات به عبارت ساپونین بر می خوریم. ساپونین (به انگلیسی: saponin ) مواد شیمیایی هستند که از گیاهان استخراج می شود.
یکی از ایراد ترکیبات گیاهی این است که ماده موثره در آنها کم است. بنابراین باید مقدار زیادی از آن را مصرف کرد تا به نتیجه دلخواه رسید.
اما در شیمی دارویی ساختار ساپونین را استخراج و سنتز می کنند و از این ماده موثره به مکمل ها اضافه می شود تا تاثیر آن ها بیشتر شود.
با ذکر یک مثال موضوع را شرح می دهم.
به طور مثال در داروخانه ها قرص کافئین به فروش می رسد که برای افزایش انرژی و هوشیاری و همچنین افزایش استقامت ورزشی مورد مصرف قرار می گیرد.
در ترکیبات این مکمل های کافئین دوز آنها هم نوشته شده مثلا 100 یا 200 میلی گرم.
برای اطلاع شما باید بدانید یک فنجان قهوه حدود 70 تا 90 میلی گرم کافئین دارد. بنابراین یک قرص کافئین 200 میلی گرم معادل دو فنجان قهوه، کافئین به بدن ما می رساند.
چطور در علم داروسازی این امر ممکن می شود؟
از طریق همین ساپونین ها.
برای مثال قرص کافئین که مطرح کردیم، ساپونین یا ماده موثره گیاه قهوه را جدا می کنند و برای تولید مکمل های غذایی از آن استفاده می کنند.
برای همین یک قرص کافئین به اندازه دو فنجان قهوه کافئین فراهم می کند. به همین سادگی!
گاهی اوقات مشاهده شده علاوه بر عصاره یک ترکیب گیاهی، از ساپونین آن نیز در تولید مکمل استفاده شده است. به عنوان مثال در مولتی ویتامین آقایان اگر هم عصاره تریبولوس باشد و هم ساپونین تریبولوس این مکمل مزیت بیشتری ایجاد می کند.
