Neda Amini
Neda Amini
خواندن ۳ دقیقه·۳ سال پیش

نیروی کار و سرمایە .فیلم رم ساعت ۱۱ از دسانتیس

توضیح: در سال 1952 جوزپه دسانتیس فیلم Roma" "oRE 11 را ساخت. داستان این فیلم تجسم یک فاجعه‌ی واقعی است. در پاسخ به آگهی استخدام یک منشی در روزنامه‌ی ماساجرو ۱۴ ژانویه ۱۹۵۱ دویست دختر روی پله های ساختمان صف کشیدند تا در مصاحبه برای گرفتن آن شغل شرکت کنند. در ساعت ۱۱ صبح هنگامیکه مصاحبه داشت شروع می‌شد پله های ساختمان فروریخت یک دختر کشته و هفتاد نفر زخمی شدند.سال 1952 جوزپه دسانتیس Roma oRE 11 را ساخت. داستان این فیلم تجسم یک فاجعه‌ی واقعی است. در پاسخ به آگهی استخدام یک منشی در روزنامه‌ی ماساجرو ۱۴ ژانویه ۱۹۵۱ دویست دختر روی پله های ساختمان صف کشیدند تا در مصاحبه برای گرفتن آن شغل شرکت کنند. در ساعت ۱۱ صبح هنگامیکه مصاحبه داشت شروع می‌شد پله های ساختمان فروریخت یک دختر کشته و هفتاد نفر زخمی شدند.


این روزها زندگی شباهت غریبی به فیلم رم ساعت 11:00 دارد. همه در ساختمانی با طبقاتی دور از هم جای گرفته ایم. بسیار دور. قریب به اتفاق همه پشت در مانده ایم و چشمانمان در انتظار کورسویی از امید به در خشکیده است. گوشهایمان تیز میشود برای شنیدن صدای فراخوان آزمون استخدامی، پسمان میزنند، درد داریم ولی باز پا پس نمیکشیم. شرم داریم از عقب رفتن، چیز خاصی در خانه منتظرمان نیست جز سکوتی مرگبار، صدایی همه را فراخوانده، یکدیگر را هول می دهیم از سر و کول هم بالا میرویم.تا برسیم به آن صدا به آنجایی که در ازای مفت خریدن نیروی کارمان پولی پرداخت شود. صفهای استخدامی آنقدر طول دارد که از انتهای آن هیچ پیدا نیست، همه از دل تاریکی بیرون زده اند به امید دستیابی به اندکی نور.
دسانتیس از پایان شروع میکند، او به خوبی میداند که سرمایه چگونه بر تمامی جوانب زندگی و روایتهای(عشق، مرگ و کار) درون فیلم سیطره یافته است. او آغاز و پایان فیلم را با منطق تضاد به هم دوخته است. در سکانس پایانی و در میان آوار ساختمان زنی به امید استخدام باز میگردد و در دل همان ویرانی خوابش میگیرد. خبرنگاران شهادت میدهند بر بیداری دختر و استخدام نشدنش و تداوم چرخه ی نابودگر سرمایه.
استخدام تایپیست زن، پاشنه آشیل مناسبی برای استثمار بیشتر و خط روایی فیلم است.حرکت عمودی دوربین از پایین به بالا، صف طویل زنان از پایین راه پله را تا بالا و جلوی در اتاق رئیس نشان میدهد. به وضوح حرکت دوربین طبقاتی است، نگاههای ملتمسانه، مضطرب و منجی باورانه ی زنان روبه بالا، روبه اتاق مدیر، معجزه را طلب میکند. حضور زنان بسیار متراکم است، موقعیت راه پله لرزان و فضا متشنج در این هنگام صدای تایپ کردن زنان ریتم تندتری به خود میگیرد، به یکباره راه پله فرو میریزد. فضاهای منفک و بعدن کلی درون ساختمان نشان از منطق آشتی ناپذیری طبقاتی میدهد. هرآنچه سخت و استوار است دود میشود و به هوا میرود، مکثی در نظم موجود که قربانیانش زنان فرودست است.
خرده روایتها، کاراکترهایی با خصایص و جایگاه متفاوت در یک نقطه جمع میشوند، همه به دنبال یک صدا هستند، رفتن به سوی فراخوان استخدامی، تمهیداتی که کلیتی را به منظور فهم فضای سرمایه ترسیم میکند، چنین فهمی هنگامی شفافتر میشود که با حضور لوسیانا، راه پله ریزش میکند، فیلم مکث میکند و صاحبان شرکت را برای این واقعه استیضاح میکند.طبیعتن انگشت اتهام به سوی لوسیاناست و مدیر دفتر خود را تبرئه میکند. کلیت فضا و فیلم، از امر تضاد پیروی میکند، آنجایی که به ویرانی ساختمان ختم میشود.چنین تغییر و ویرانی شاید به نابودی سرمایه نینجامد ولی نشان دهنده‌ی حضور جمعی خیل عظیمی از متقاضیان کار است، خشمی فرو خورده که هر آن ممکن است شعله ور شود. خشمی که سرمایه در تضاد همیشگی اش با آن سر ستیز دارد و در این فیلم، امید، عشق، کار و کارکترها توسط سرمایه میمیرند، می‌گریند نا امید و بلعیده میشوند و دوباره این منطق تداوم مییابد و همه را نزد خود فرامیخواند.

ندا امینی

تیرماه ۱۴۰۰













سینمازنانکارسرمایه
چ از آسمان بیایی،چ از دوزخ:چ تفاوت دارد؟ای زیبا.هیولای عظیم،وحشتناک،معصوم!آیانگاهت،لبخندت،پایت،دری را می گشاید؟ بودلر
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید