افزایش کنترل هوش هیجانی در بزرگسالان

مقدمه

هوش هیجانی به عنوان توانایی شناختꓹ درکꓹ مدیریت وبیان احساسات خود و دیگران معرفی می شود. هوش هیجانی یکی از مفاهیم مهم و روبه رشد در روانشناسی و علوم رفتاری است و نقش کلیدی در موقعیت های فردی و اجتماعی ایفا میکند. این مفهوم ابتدا توسط پیتر سالووی و جان مایر مطرح شد. سپس توسط دانیل گولمن در دهه 1990 محبوبیت بیشتری یافت. افزایش کنترل هوش هیجانی در بزرگسالان میتواند باعث بهبود کیفیت زندگیꓹ روابط اجتماعی و عملکرد حرفه ای به همراه داشته باشد. در این مقالهꓹ به بررسی راهکارها و روش های افزایش کنترل هوش هیجانی در بزرگسالان پرداخت شده و تاثیرات آن را بر زندگی فردی و اجتماعی را تحلیل خواهیم کرد.

تعریف هوش هیجانی

هوش احساسی یا هوش هیجانی Emotional Intelligence به توانایی شناسی و مدیریت احساسات خود و احساسات دیگران اشاره دارد. در واقعه هوش هیجانی به معنای توانایی مهار احساسات و کاربردن ان ها در کارهایی مانندꓽ تفکر و حله مسئله است.

مفاهیم پایه هوش هیجانی

هوش هیجانی بر پایه پنج مولفه اصلی استꓹکه عبارت اند ازꓽ

خودآگاهی : توانایی شناخت و فهم احساسات خود و آگاهی از تاثیرات ان بر رفتار و فکر.

خود مدیریتی : توانایی کنترل احساسات و رفتارهای خود به ویژه در شرایط دشوار و استرس زا.

آگاهی اجتماعی : توانایی فهم و همدلی با احساست دیگران و پاسخگویی درست به ان.

مدیریت روابط : توانایی برقراری و حفظ روابط مثبت با دیگران و مدیریت تعارض ها.

انگیزش : توانایی حفظ و تقویت انگیزه های درونی.

این مولفه ها به فرد کمک می کنند تا در شرایط مختلف زندگیꓹ واکنش های مناسبی داشته باشد و روابط بین فردی موثر تری برقرار کند.

اهمیت هوش هیجانی در بزرگسالان

هوش هیجانی نقش مهمی در زندگی بزرگسالان ایفا می کند و تاثیر گسترده ای بر زندگیشان دارد. در دنیای پرتنش و پیچیده امروزی توانایی مدیریت عواطف برقراری ارتباط موثر با دیگران نه تنها برای موفقیت در حیطه های مختلف بلکه برای حفظ سلامت روان و ایجاد روابط پایدار و معنا دار ضروری است. افرادی که دارای هوش هیجانی بالایی هستندꓹ بهتر به قادر مدیریت استرسꓹ حل مشکلات و بر قراری ارتباط موثر با دیگران هستند و از رضایتمندی بیشتری در زندگی بر خور دارندꓹبه عنوان نمونه جمعیت حال حاضر جهان روبه پیری است و شیوه بیماری الزایمر در حال رشد است. طبق یک مطالعه در سال 2013ꓹ افراد بین 75 تا 84 سال به بیماری الزایمر مبتلا میشوند. اگر چه بزرگسالان مسن تر نسبت به بزرگسالان جوان تر معمولا سطح پایین تری از مشکلات سلامت روانی دارندꓹ اما مراقبان این افراد مبتلا به الزایمر استثنا هستند. مراقبان این افراد معمولا از سطح هیجانی خوبی بر خور دار هستند و در مدیریت احساساتꓹ تعادل بین کار و زندگی و کاهش تعارضات بین فردی بهتر از افراد دیگر عمل میکنند.

در تحقیقات نشان داده است که هوش هیجانی بالا با سلامت روانی و جسمی بهترꓹروابط اجتماعی قوی تر و موفقیت شغلی بیشتر مرتبط است. این افراد معمولا توانایی بیشتری در مقابله با فشار روانی مانند استرسꓹ خشمꓹ ترسꓹغم و تعارضات زندگی دارند و می توانند به بهترین شکل ممکن از توانایی های خود بهره ببرند.افراد با هوش هیجانی بالا معمولا در روابط بین فردی موفق تر هستند و در برخورد با چالش ها استرس و اضطراب کمتری تجربه میکنند.

روش های افزایش کنترل هوش هیجانی

1.توسعه خودآگاهیꓽ

شناخت خودꓽ شناخت احساسات در لحظه و درک دلایل و پیامد احساسات.

پذیرش احساساتꓽ پذیرش احساسات خود بدون قضاوت و تغییر آن.

مدیتیشن و تمرینات خود آگاهیꓽ کمک به شناسایی و مدیریت بهتر احساسات.

خود مهربانیꓽ برخورد مهربانانه با خود در مواجهه با احساسات دشوار و درک اینکه احساسات منفی بخش طبیعی از زندگی است.

نگارش روزانهꓽ نوشتن احساسات و تجربیات روزانه برای شناسایی و تحلیل الگو های هیجانی.

2. تنظیم هیجاناتꓽ

مدیریت استرسꓽ توانایی کنترل و کاهش استرس که میتوان از تکنیک های زیر استفاده کردꓽ

تمرینات تنفسیꓽ کشیدن نفس عمیق تمرکز بر ان که باعث کاهش استرس و اضطراب می شود.

مدیتیشن و یوگاꓽاین فعالیت به ارامش ذهن کمک می کند.

ورزش منظمꓽورزش نه تنها برای سلامت جسم مفید است بلکه به خلق هم کمک بسازایی می کند.

تعیین اهداف شخصیꓽافزایش مهارت در مدیریت رفتار ها و واکنش ها.

تغییر دیدگاهꓽتغییر نگرش به یک موقعیت می تواند به تغییر احساسات منفی به مثبت کمک کند.

3. افزایش آگاهی اجتماعیꓽ

تمرینات همدلیꓽتقویت تفهم بهتر احساسات دیگران و خود را جای دیگران گذاشتنꓸ بهبود روابط که می توان از طریق گفت وگو با افرادی که تجربیات متفاوتی انجام شود.

گوش دادن فعالꓽافزایش مهارت در فهم بهتر احساسات و نیاز های دیگران و تمرکز کامل بر سخنان فرد مقابل.

4. بهبود مدیریت روابطꓽ

تقویت روابطꓽ ایجاد و نگهداری روابط قوی با دیگران که شامل توانایی ایجاد حس اعتمادꓹاحترامꓹدرک متقابل وبیان احساسات به شیوه ای مناسب و واضح.

شرکت در کارگاه های مهارت های ارتباطیꓽ اموزش مهارت های بهبود روابط.

مشارکت در فعالیت های گروهیꓽتمرین مهارت های همکاری و تعادل.

5. افزایش انگیزشꓽ

تمرین شکرگذاریꓽتقویت انگیزه های درونی و افزایش رضایت از زندگی.

تعیین و پیگیری اهداف معنا دارꓽتقویت انگیزه ها و پایداری در مسیر شخصی و تعیین اهداف کوتاه مدت و بلند مدت.

افزایش هوش هیجانی در حوزه های مختلف

حوزه توسعه مهارت های اجتماعی

افراد با هوش هیجانی بالا معمولا روابط اجتماعی بهتری دارند و در مواجه با تعارضاتꓹ به درستی می توانند مسائل را حل کرده و با دیگران به طور موثر ارتباط برقرار کنند. هوش هیجانی بالا می تواند روابط اجتماعی فرد را تقویت کند. به عنوان مثالꓹ مطالعات نشان داده اند که افراد با هوش هیجانی بالا در روابط خود با دیگرانꓹمهارت های حله مسئله بالاتری دارن و بهتر می توانند در مواقعی که نیاز به تعامل موثر دارندꓹ عمل کنند.

محیط کاری

افراد با هوش هیجانی بالا معمولا عملکرد شغلی بهتری دارند و توانایی بالاتری در مدیریت استرس ها و تعامل با همکاران و مدیران دارند. ان ها می توانند به عنوان رهبران و مدیران موثر تری عمل کنند و به صورت موثرتری تیم های کاری را هدایت کنند. به عنوان مثالꓹافراد با هوش هیجانی بالا معمولا در ارتباط با تیم های کاریꓹ توانایی بیشتری در انعطاف پذیری و طتبیق با تغییرات دارند و می توانند به عنوان نقاط تقویت کننده تیم های کاری عمل کنند.

تحصیلات

هوش هیجانی به دانشجویان کمک می کند تا استرس های مربوط به تحصیل را کاهش دهند و تمرکز بیشتری بر یادگیری داشته باشند. ان ها معمولا انگیزه های بیشتری برای پیشرفت تحصیلی دارند و در مواجهه با چالش های تحصیلی بهتر عمل می کنند. به عنوان مثالꓹدانشجویان با هوش هیجانی بالا معمولا مهارت های خود را در مدیریت زمان و حل مسائل بهبود می بخشند و این به ان ها کمک می کند که به عنوان دانشجویان موفق تری شناخته شوند.

تصمیم گیری

افراد با هوش هیجانی بالا معمولا در مواقع تصمصم گیری بهتر و متناسب تر عمل می کنند. ان ها در تحلیل و برسی مسائلꓹاحتمالات و پیامد های مختلف بیشتری را در نظر می گیرند و در موقع حساس می توانند بهترین تصمیمات ممکن را برای خودشان و دیگران بگیرند.

نتیجه گیری

دانش اکثر مردم در مورد تنظیم هیجان کافی نیست و درواقعه خیلی از افراد نمی دانند که بیشترین عواطفی که تجربه می کنند به دلیل بد تنظیمی هیجان است و ما باید در این حوزه توانایی اجتماعی و عاطفی خودمان را توسعه دهیم و خبر خوب این است هوش هیجانی اموزش پذیر است و میتوان ان را تقویت کرد اما نیاز به زمان و تلاش مداوم دارد که نتیجه ان بسیار ارزشمند و پایدار است. با توجه به این تحلیلꓹمی توان نتیجه گرفت که افزایش هوش هیجانی نه تنها برای افراد بلکه برای جامعه نیز مفید است. بهبود این مهارت ها می تواند منجر به ایجاد محیط های کاری و اجتماعی بهتر و هماهنگ تر شودꓹکه در نهایت منجر به زندگی شاد تر و موفق تری برای همه اعضای جامعه می شود.