نامزد جایزه انتخابی خوانندگان گودریدز در بخش بهترین فانتزی و علمیتخیلی نوجوان (۲۰۲۳)
کتاب «بیقدرت» در ژانر فانتزی و علمیتخیلی نوجوان طوفانی بهپا کرده است و دلایل قابل توجهی برای این موفقیت نامزد جایزه انتخابی خوانندگان گودریدز در بخش بهترین فانتزی و علمیتخیلی نوجوان ۲۰۲۳

کتاب ناتوان در ژانر فانتزی و علمیتخیلی نوجوان طوفانی بهپا کرده است و دلایل قابل توجهی برای این موفقیت وجود دارد. این داستان که در پادشاهی جذاب ایلیا جریان دارد، ترکیبی منحصربهفرد از عشق ممنوعه، بقا در موقعیتهای پرخطر، و سیستم جادوییای که با سلسلهمراتب اجتماعی در هم تنیده شده را ارائه میدهد. با شخصیتهای تأثیرگذار و داستانی که اگرچه کمی آشنا بهنظر میرسد، همچنان جذاب است، این کتاب توانسته محبوبیت زیادی در میان خوانندگان به دست آورد.
کتاب «ناتوان» با ارائهی رمانسی پر از کشمکشهای احساسی و رشد تدریجی و رقابتهایی اکشن و پرتنش، داستانی دربارهی مقابله با انتظارات، بقا در برابر همه موانع، و قدرتی اجتنابناپذیر بهنام عشق است.
پادشاهی ایلیا خانهی "برجستگانElites است؛ افرادی که قدرتهای فوقالعادهای را به لطف طاعونی که زمانی این سرزمین را به کام مرگ کشاند، به دست آوردهاند. افرادی که از این قدرتها بیبهرهاند، "عادیها" Ordinaries نامیده شده و طبق فرمان پادشاه، از جامعه طرد میشوند و مجبورند در محلههای فقیرنشین زندگی کنند یا برای بقا به خلافکاری روی بیاورند.
شخصیت اصلی داستان، پایدن گری، یکی از همین عادیهاست که هنر فریب را بهخوبی آموخته و با تظاهر به اینکه یک روانبین Psychic است، بهطور مخفیانه در میان برجستگان زندگی میکند.
اما وقتی پایدن بهطور تصادفی جان یکی از شاهزادگان ایلیا، کای، را نجات میدهد، زندگی او بهشدت تغییر میکند و بهناچار وارد آزمونهای پاکسازی Purging Trials میشود؛ رقابتی مرگبار که برای نمایش قدرتهای برجستگان طراحی شده است. برای پایدن، که هیچ قدرتی ندارد، بقا تقریباً غیرممکن بهنظر میرسد. با این حال، آزمونها تنها تهدیدی نیستند که او با آنها مواجه است؛ احساسات رو به رشد او نسبت به کای و برعکس، ممکن است خطر بزرگتری باشد اگر کای متوجه راز او شود.
یکی از نقاط قوت اصلی کتاب، دنیاسازی آن است. پادشاهی ایلیا ترکیبی جذاب از عناصر دیستوپیایی و فانتزی است که در آن قدرتهای جادویی تعیینکنندهی ارزش افراد در جامعه هستند. ایدهی انتقال قدرت از طریق طاعون، پیچشی منحصربهفرد به داستان داده و دنیایی خلق کرده که هم جادویی و هم عمیقاً معیوب بهنظر میرسد.
البته ممکن است خوانندگان شباهتهایی میان این اثر و دیگر آثار محبوب مانند بازیهای گرسنگی The Hunger Games پیدا کنند—خصوصاً آزمونهای پاکسازی که یادآور رقابتهای مرگبار این مجموعه است—اما نویسنده توانسته بهاندازهی کافی اصالت به داستان اضافه کند تا خوانندگان را به خود جذب کند.
شخصیتها بخش درخشان کتاب «ناتوان» هستند.
پایدن گری: پایدن یک قهرمان سرسخت و باهوش است که قلب داستان را تشکیل میدهد. توانایی او در قوی ماندن در حالی که خودش را مخفی نگه میدارد، او را همزمان قابل همذاتپنداری و تحسینبرانگیز میکند. اعتمادبهنفس، جذابیت و مقاومت او در برابر موانع باعث میشود که خوانندگان به او علاقهمند شوند، بهویژه زمانی که او میان احساساتش نسبت به کای و حفظ هویت واقعیاش دستوپنجه نرم میکند.
شاهزاده کای: کای ترکیبی از جذابیت، قدرت و آسیبپذیری است. وفاداری او به پایدن، حتی در حالی که از هویت واقعی او بیخبر است، او را به شخصیتی جذاب تبدیل میکند. شخصیت حمایتی و فداکارانهی او، عمق زیادی به نقش او اضافه کرده و او را به یکی از محبوبترین شخصیتهای مرد داستانی سال تبدیل کرده است.
شخصیتهای فرعی: شخصیتهای فرعی، از جمله کیت، جکس و "اِی"، پیچیدگیهای بیشتری به داستان اضافه میکنند. تحول کیت به یک حاکم در پایان کتاب، قوس شخصیتی جالبی است و پویایی او با کای و پایدن، تنش زیادی به داستان اضافه میکند.
رمانس بین پایدن و کای از نوع رشد تدریجی و پر از کشمکشهای احساسی است و به بهترین شکل ممکن ارائه شده است. این رابطه تمام نشانههای یک داستان عاشقانهی ممنوعهی کلاسیک را دارد:
تنشهای احساسی و پراضطراب
لحظات پرخطر مانند صحنهای که چاقو به گلوی یکی از شخصیتها نزدیک میشود
عشق پنهانی و آهستهشکلگیرنده
لحظات لطیفی مانند مراقبت از زخمها
دیالوگ معروف: "چه کسی این کار را با تو کرده؟"
شیمی میان شخصیتها کاملاً ملموس است. اگرچه این رمانس بهدلیل ماهیت نوجوانانهی کتاب فاقد صحنههای پرحرارت است، اما همچنان از لحاظ احساسی قوی و پرهیجان است. خوانندگانی که به روابط عاشقانهی آهسته و پرکشمکش علاقه دارند، بهشدت درگیر این دو شخصیت خواهند شد.
سیستم جادویی: ایدهی قدرتهایی که از طاعون نشأت گرفتهاند، جالب است و بهخوبی با ساختار اجتماعی داستان ادغام شده است.وجود دارد. این داستان که در پادشاهی جذاب ایلیا جریان دارد، ترکیبی منحصربهفرد از عشق ممنوعه، بقا در موقعیتهای پرخطر، و سیستم جادوییای که با سلسلهمراتب اجتماعی در هم تنیده شده را ارائه میدهد. با شخصیتهای تأثیرگذار و داستانی که اگرچه کمی آشنا بهنظر میرسد، همچنان جذاب است، این کتاب توانسته محبوبیت زیادی در میان خوانندگان به دست آورد.
کتاب «بیقدرت» با ارائهی رمانسی پر از کشمکشهای احساسی و رشد تدریجی و رقابتهایی اکشن و پرتنش، داستانی دربارهی مقابله با انتظارات، بقا در برابر همه موانع، و قدرتی اجتنابناپذیر بهنام عشق است.
پادشاهی ایلیا خانهی "برجستگان" (Elites) است؛ افرادی که قدرتهای فوقالعادهای را به لطف طاعونی که زمانی این سرزمین را به کام مرگ کشاند، به دست آوردهاند. افرادی که از این قدرتها بیبهرهاند، "عادیها" (Ordinaries) نامیده شده و طبق فرمان پادشاه، از جامعه طرد میشوند و مجبورند در محلههای فقیرنشین زندگی کنند یا برای بقا به خلافکاری روی بیاورند.
شخصیت اصلی داستان، پایدن گری، یکی از همین عادیهاست که هنر فریب را بهخوبی آموخته و با تظاهر به اینکه یک روانبین (Psychic) است، بهطور مخفیانه در میان برجستگان زندگی میکند.
اما وقتی پایدن بهطور تصادفی جان یکی از شاهزادگان ایلیا، کای، را نجات میدهد، زندگی او بهشدت تغییر میکند و بهناچار وارد آزمونهای پاکسازی (Purging Trials) میشود؛ رقابتی مرگبار که برای نمایش قدرتهای برجستگان طراحی شده است. برای پایدن، که هیچ قدرتی ندارد، بقا تقریباً غیرممکن بهنظر میرسد. با این حال، آزمونها تنها تهدیدی نیستند که او با آنها مواجه است؛ احساسات رو به رشد او نسبت به کای و برعکس، ممکن است خطر بزرگتری باشد اگر کای متوجه راز او شود.
یکی از نقاط قوت اصلی کتاب، دنیاسازی آن است. پادشاهی ایلیا ترکیبی جذاب از عناصر دیستوپیایی و فانتزی است که در آن قدرتهای جادویی تعیینکنندهی ارزش افراد در جامعه هستند. ایدهی انتقال قدرت از طریق طاعون، پیچشی منحصربهفرد به داستان داده و دنیایی خلق کرده که هم جادویی و هم عمیقاً معیوب بهنظر میرسد.
البته ممکن است خوانندگان شباهتهایی میان این اثر و دیگر آثار محبوب مانند بازیهای گرسنگی (The Hunger Games) پیدا کنند—خصوصاً آزمونهای پاکسازی که یادآور رقابتهای مرگبار این مجموعه است—اما نویسنده توانسته بهاندازهی کافی اصالت به داستان اضافه کند تا خوانندگان را به خود جذب کند.
شخصیتها بخش درخشان کتاب «بیقدرت» هستند.
پایدن گری: پایدن یک قهرمان سرسخت و باهوش است که قلب داستان را تشکیل میدهد. توانایی او در قوی ماندن در حالی که خودش را مخفی نگه میدارد، او را همزمان قابل همذاتپنداری و تحسینبرانگیز میکند. اعتمادبهنفس، جذابیت و مقاومت او در برابر موانع باعث میشود که خوانندگان به او علاقهمند شوند، بهویژه زمانی که او میان احساساتش نسبت به کای و حفظ هویت واقعیاش دستوپنجه نرم میکند.
شاهزاده کای: کای ترکیبی از جذابیت، قدرت و آسیبپذیری است. وفاداری او به پایدن، حتی در حالی که از هویت واقعی او بیخبر است، او را به شخصیتی جذاب تبدیل میکند. شخصیت حمایتی و فداکارانهی او، عمق زیادی به نقش او اضافه کرده و او را به یکی از محبوبترین شخصیتهای مرد داستانی سال تبدیل کرده است.
شخصیتهای فرعی: شخصیتهای فرعی، از جمله کیت، جکس و "اِی"، پیچیدگیهای بیشتری به داستان اضافه میکنند. تحول کیت به یک حاکم در پایان کتاب، قوس شخصیتی جالبی است و پویایی او با کای و پایدن، تنش زیادی به داستان اضافه میکند.
رمانس بین پایدن و کای از نوع رشد تدریجی و پر از کشمکشهای احساسی است و به بهترین شکل ممکن ارائه شده است. این رابطه تمام نشانههای یک داستان عاشقانهی ممنوعهی کلاسیک را دارد:
تنشهای احساسی و پراضطراب
لحظات پرخطر (مانند صحنهای که چاقو به گلوی یکی از شخصیتها نزدیک میشود)
عشق پنهانی و آهستهشکلگیرنده
لحظات لطیفی مانند مراقبت از زخمها
دیالوگ معروف: "چه کسی این کار را با تو کرده؟"
شیمی میان شخصیتها کاملاً ملموس است. اگرچه این رمانس بهدلیل ماهیت نوجوانانهی کتاب فاقد صحنههای پرحرارت است، اما همچنان از لحاظ احساسی قوی و پرهیجان است. خوانندگانی که به روابط عاشقانهی آهسته و پرکشمکش علاقه دارند، بهشدت درگیر این دو شخصیت خواهند شد.
سیستم جادویی: ایدهی قدرتهایی که از طاعون نشأت گرفتهاند، جالب است و بهخوبی با ساختار اجتماعی داستان ادغام شده است.
شخصیتهای پیچیده: پایدن و کای، همراه با شخصیتهای فرعی، کاملاً پرداختهشده و جذاب هستند.
رمانس: رمانس پر از کشمکش و ممنوعه یکی از نقاط درخشان کتاب است که لحظات بهیادماندنی زیادی را ارائه میدهد.
خطرات بالا: آزمونهای پاکسازی لایهای از تنش و هیجان به داستان اضافه کرده و خوانندگان را مشتاق به ادامهی کتاب نگه میدارد.
نقاط ضعف
عناصر آشنا: نیمهی اول کتاب شباهت زیادی به بازیهای گرسنگی دارد؛ آزمونها بهشدت شبیه رقابتهای بقا در این مجموعه هستند. این شباهت ممکن است اصالت کتاب را برای برخی خوانندگان کاهش دهد.
پایان پیشبینیپذیر: پایان کتاب، اگرچه تأثیرگذار است، ممکن است برای خوانندگانی که با ژانر آشنا هستند، قابل پیشبینی باشد.
با وجود این کاستیهای جزئی، «ناتوان» یک اثر برجسته است که در زمینههای اکشن، رمانس و دنیاسازی عملکرد درخشانی دارد. رابطهی پایدن و کای پر از کشش است، آزمونها پرتنش و هیجانانگیز هستند، و موضوعات کلی بقا و کشف خود، بهخوبی در سراسر داستان منعکس شدهاند.
این کتاب آغازگر یک مجموعهی فوقالعاده بهنظر میرسد و با خبر اقتباس آن به یک سریال تلویزیونی، واضح است که «ناتوان» تازه در ابتدای مسیر خود است.
⭐️⭐️⭐️⭐️ (۴ از ۵)
اگر از «ناتوان» لذت بردید، خواندن این کتابها را پیشنهاد میکنیم:
بازیهای گرسنگی نوشتهی سوزان کالینز
جرقهی شعله جاودان (نفرین خویشاوندان) نوشتهی سی.جی. درایتون
مار و بالهای شب نوشتهی کاریسا برادبنت