زیبایی هر لبخندی وابسته به شکل و شمایل دندان‌هاست. بلیچینگ در دندانپزشکی این امکان را به اشخاص می‌دهد تا ایمن‌ترین، به‌صرفه‌ترین و مؤثرترین راه را برای سفید کردن ردیف‌های دندانی خود انتخاب کرده و از طرح لبخند ایجاد شده بر روی صورت خود لذت ببرند.
بلیچینگ راهی آسان برای از بین بردن رنگ گرفتگی‌های ناشی از مصرف مایعات پر رنگ همچون چای، نوشابه و قهوه یا زردی ایجاد شده از دود سیگار و قلیان است. حتی برخی به‌صورت ژنتیکی دندان‌هایی زرد رنگ داشته و یا حتی دچار لک و تیرگی ناشی از پوسیدگی‌های دندانی هستند.
به همین جهت است که تعداد افراد علاقه‌مند به سفید کردن رنگ دندانها بسیار زیاد بوده و اولویتشان بهبود طرح و تصویر خنده خود است.
کشف علل اصلی تغییر رنگ مینای دندان
بلیچینگ مانند هر تکنولوژی زیبایی دیگری نیازمند تعیین فاکتورهای اولیه است. اینکه علت زردی، لک و تیرگی مینای دندان به چه علت بوده است، به دندان‌پزشک کمک می‌کند تا برای انتخاب مواد بلیچینگ، آگاهی بهتری پیدا کند.
برخی از دندان‌های رنگ گرفته به واسطه نوع و دلیل تغییر رنگشان، واکنش سریع‌تر و ماندگارتری به بلیچینگ نشان می‌دهند. تعیین مقدار مواد و میزان درجه سفید کردن دندان در تخصص دندان‌پزشک مربوطه بوده و بسته به نیاز طبیعی آن دندانها اقدام می‌شود.
هر دندان‌پزشک با پشتوانه تجربه و تخصص خود می‌تواند میزان سفیدی متناسب با دندان‌های اصلی را پیش‌بینی کرده و اندازه آن را تعیین کند. دلایل تغییر رنگ دندانها به دو عامل مهم بستگی دارد.
عامل داخلی با سر منشأ درون محوطه دهان و دندان و عامل خارجی دلایل بیرونی همچون مواد غذایی یا استعمال سیگار. تشخیص نوع این علل به هنگام بلیچینگ در دندانپزشکی تأثیر بسیار مهمی بر روند کار خواهد گذاشت.
عوامل خارجی مؤثر بر تغییر رنگ دندانها
از جمله مواردی که خارج از سیستم بدنی موجب تغییر رنگ مینای دندان می‌شوند می‌توان به مایعات و غذاهای پر رنگ اشاره کرد. نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، نوشابه، چای، آبمیوه‌های حاوی رنگ‌های خوراکی افزودنی و ادویه‌های پر رنگ تأثیر بسیار زیادی در رنگ‌پذیری دندانها می‌گذارند.
دیگر مواد تأثیرگذار بر رنگ طبیعی دندانها، مصرف بی‌رویه سیگار و قلیان است. دود ناشی از تنباکوی این مواد بر جداره خارجی دندان نشسته و موجب زردی و کدر شدن آن می‌شود. همین امر به جمع آوری پلاک‌ها و جرم‌ها کمک کرده و در طول زمان‌بر اثر ماندگاری و افزایش قشر آلودگی، زمینه‌ساز پوسیدگی‌های عمیق دندانی می‌شوند.
رفع مشکلات خارجی در مراحل اولیه، به بهبود سریع‌تر رنگ دندانها کمک می کند؛ به طوری که مانع از رنگ‌پذیری عمیق سطح دندان می‌شود. عدم رسیدگی و بی‌توجهی به رنگ دندانها و ادامه چنین سبک زندگی، موجب آسیب‌های جبران‌ناپذیر ریوی می شود،. علاوه بر آن باعث صدمه به مینای دندانها شده و سرآغازی برای رشد باکتری‌های مضر دندانی می‌گردد.
همین امر بر مشکلات بیرونی دندان افزوده و در نهایت تأثیر سفید کننده‌های دندان را نیز کاهش می‌دهد؛ اما خبر خوب آن که اگر زودهنگام به دندان‌های رنگ گرفته ناشی از عوامل خارجی رسیدگی شود، بلیچینگ در دندانپزشکی مؤثرترین نتیجه را از خود نشان داده و در دراز مدت ماندگاری بالاتری نسبت به سایر تکنولوژی‌های سفید کردن مینای دندان دارد.
عوامل داخلی مؤثر بر تغییر رنگ دندانها
اگر عامل تغییر رنگ مینای دندان، ناشی از فاکتورهای داخلی باشد؛ به‌مراتب کار مشکل‌تری پیش رو است. تغییر رنگ بدنه ظاهری دندان شامل مینا (Enamel) و عاج (Dentin) عمیق از عوامل خارجی اتفاق افتاده و نیازمند بررسی‌های بیشتر و تعیین میزان تأثیرگذاری سفیدکننده ها است. تغییر رنگ دندان ناشی از عوامل داخلی در سه قسم ایجاد می‌گردد:
· رویش دندانی: اگر در زمان تشکیل و رویش، مینای دندان در معرض فلوراید بیش از اندازه یا آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین قرار بگیرد، تغییر رنگ داده و به زردی متمایل می‌شود. این امر موجب ماندگاری لایه کدری بر روی قسمت خارجی دندان شده و با مسواک زدن از بین نمی‌رود.
· دندان رشد یافته: اگر دندان بالغ دچار پوسیدگی‌های عمیق لایه‌های زیرین مانند پالپ شود، این مقدار آسیب از داخل به بیرون بروز کرده و به تغییر رنگ عاج و مینای دندان منجر می‌شود. پس از پرکردگی‌های عمیق، روت کانال و اندو و حتی آسیب فیزیکی به دندانها مانند ترک‌خوردگی، امکان آسیب، عفونت و پوسیدگی مجدد پیش آمده و باعث تغییر رنگ می‌شود.
· وراثت: با وجود تمامی مراقبت‌ها و حفظ بهداشت فردی در زمینه دهان و دندان، باز هم امکان تغییر رنگ مینای دندان به دلایل داخلی وجود دارد. اگرچه عامل وراثت می‌تواند یک دلیل جبران‌ناپذیر بر تغییر رنگ دندانها باشد؛ اما بلیچینگ در دندانپزشکی تا حدی به رفع این مشکلات کمک خواهد کرد. وجود بیماری‌های وراثتی نیز می‌تواند سبب ساز چنین تغییراتی بوده و ساختار داخلی مینا و عاج دندان را بپوساند. این بیماری‌های داخلی به نام‌های آملوژنز ایمپرفکتا و دنتینوژنز ایمپرفکتا شناخته می‌شوند.
سفید کردن مینای دندان با استفاده از بلیچینگ به‌صورت نامحدود نبوده و درجه مشخصی از سفیدی را پوشش می‌دهد.
در واقع بیمار باید میزان سفیدی نسبی دندانها از بلیچینگ را دانسته و تصوری همچون دندان‌های کامپوزیت شده یا لمینتی نداشته باشد. حد استاندارد بلیچینگ، بازگشت رنگ طبیعی دندانها بوده و حتی المقدور سعی می‌شود دچار تفاوتی فاحش با رنگ دندان‌های معمولی نداشته باشد. بلیچینگ دارای طبقه‌بندی رنگ دندان بوده و تا مرحله B1 به‌عنوان روشن‌ترین حالت در دایره رنگ‌های طبیعی دندانی پیش می‌رود.
چگونگی انجام و عملکرد بلیچینگ در دندانپزشکی
برای بلیچینگ دندانها و سفید کردن سطح خارجی آن‌ها، از ژل‌های تخصصی سفیدکننده حاوی ترکیبات فوق قوی استفاده می‌شود. این ژل‌ها دارای موادی از جمله هیدروژن پراکسید بوده و برخی دیگر از کارباماید پراکسید استفاده می‌کنند.
غلظت به کارگیری از این مواد، برحسب عامل رنگ دهی، جنس دندان و میزان گستردگی لک‌ها متفاوت بوده و به نظر دندان‌پزشک متخصص بستگی دارد. این مواد با قرارگیری بر روی مینای دندان، موجب آزادسازی رادیکال‌های ناپایدار می‌شوند. سپس با مواد آلی و نمک‌های غیر آلی موجود بر دندان ترکیب شده و کلیه مولکول‌های رنگی را از بین برده یا کم‌رنگ می‌کنند.
این کار با تجزیه‌پذیری مولکول‌ها انجام شده و به سفید شدن دندان کمک می‌کند. بلیچینگ در دندانپزشکی مطمئن‌ترین راهکاری است که برای سفید کردن دندان‌های به کار می‌رود؛ چرا که فی النفسه عملی بی‌خطر بوده و باعث آسیب به مینای دندان نمی‌شود. با این وجود درصورتی‌که این عمل نزد متخصصان دندانپزشکی انجام نشود، به دلیل عدم آگاهی کافی پیرامون میزان غلظت به کار رفته مواد، ممکن است آسیب زا باشد.
در واقع مواد بلیچینگ غیراستاندارد منجر به اسیدی شدن مینای دندان شده و از استحکام و طول عمر آن می‌کاهد. در صورتی که پس از بلیچینگ دندان، احساس حساسیت بر روی سطح بیرونی دندان کردید، نگران نشوید. این حس با کم شدن غلظت مواد برطرف شده و پس از چند روز از بین می‌رود.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید بلیچینگ دندانپزشکی
