ترکیه به دلیل انعطاف پذیری در طول بحران اقتصادی که بسیاری از کشورهای اروپا و آسیا را تحت تأثیر قرار داده است، یک مقصد جذاب برای سرمایه گذاران خارجی است.سرمایه گذاری در ترکیه ( سرمایه گذاری مستقیم خارجی(FDI) ) دقیقاً مانند سایر کشورهای اروپایی پس از بحران اقتصادی کاهش یافته است، اما از سال 2015 شروع به بازگشت کردند. علی رغم شرایط اقتصادی دشوار، ترکیه همچنان در میان 10 کشور اروپایی در FDI قرار دارد.
ترکیه سرمایه گذاری مستقیم خارجی به سرمایه گذاری در مجموعه ای از مناطق ویژه کشورش تشویق می کند. این مناطق از اصول نظارتی ویژه مالیات بهره مند می شوند و همچنین از موقعیت مکانی استراتژیک برای سرمایه گذاران بهره مند می شوند.
همانطور که از نام آنها مشخص است، مناطق ویژه سرمایه گذاری ترکیه مناطقی است که توسط دولت تعیین شده است. بیشتر مناطق ویژه سرمایه گذاری در ترکیه با هدف تسهیل فعالیت های واردات و صادرات ایجاد شده اند، زیرا تجارت یکی از مهمترین شاخه های اقتصاد ترکیه است.
بسیاری از کشورهای جهان مناطق آزاد دارند، با این حال، ترکیه همچنین تکنوپارک هایی را فعال کرده است که در آن دولت فعالیت های تحقیق و توسعه و فعالیت های پیشرفته را حمایت می کند.
1. مناطق توسعه فناوری را می توان توسط سرمایه گذاران علاقه مند به توسعه مشاغل در زمینه تحقیق و توسعه انتخاب کرد. در ترکیه، تقریباً 70 منطقه وجود دارد، با این حال، 56 منطقه از آنها عملیاتی هستند، در حالی که 13 منطقه در حال ساختند. در آنکارا، استانبول، ازمیر و مناطق دیگر واقع شده اند. درآمد شرکتهای دارای فعالیت در زمینه تولید، تحقیق و توسعه نرم افزار از مالیات بر درآمد و شرکت ها معاف است. این مشوق تا سال 2023 در دسترس است. این فروشها از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند و سایر معافیت ها در مورد مالیات حقوق بخشی از کارمندان در این مناطق اعمال می شوند.
2. مناطق صنعتی سازمان یافته به دلیل زیرساخت های خوب و امکانات اجتماعی که سرمایه گذاران خارجی را به راه اندازی شرکت ها ترغیب می کند، مشهور هستند. ترکیه 322 منطقه صنعتی سازمان یافته را در 80 استان ارائه می دهد، اما فقط 255 منطقه عملیاتی و 67 مابقی در دست ساخت است. در این مناطق، سرمایه گذاران از امکانات مهمی برای فعالیت های خود برخوردار هستند: جاده ها، ارتباطات، گاز، برق و تقریباً هر آنچه برای فعالیت های اقتصادی خود نیاز دارند.
سرمایه گذاران برای خرید زمین مجبور به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نیستند، پس از 5 سال ساخت کارخانه و مالیات شهرداری از پرداخت ملک معاف هستند.
3. مناطق آزاد برای تشویق مشاغل صادراتی ایجاد می شود. در این مناطق، مقررات عادی از حوزه های اقتصادی انعطاف پذیرتر هستند. ترکیه دارای 19 منطقه آزاد است و 18 منطقه از آنها عملیاتی هستند و در نزدیکی بازارهای اتحادیه اروپا و آسیا، نزدیک به بنادر مهم ترکیه واقع شده اند. هدف مناطق آزاد تشویق سرمایه گذاری برای صادرات و جذب سرمایه خارجی است. سرمایه گذاران در این مناطق از پرداخت حقوق گمرکی، مالیات بر درآمد شرکت ها (اگر یک شرکت تولید کننده باشد)، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر درآمد حقوق کارمندان (در شرایط خاص) معاف هستند. علاوه بر این، شرکت ها می توانند سود کسب کرده و آنها را به شرکت های اصلی خود در خارج از کشور منتقل کنند.
مجوزهایی که هنگام افتتاح یک شرکت ترکیه ای در یک منطقه ویژه سرمایه گذاری باید دریافت شوند:
· مجوزهای عملیاتی که برای انجام طیف وسیعی از فعالیت ها اعطا می شود.
· اجازه ورود که شرکتها را قادر می سازد در هر منطقه خاص وارد شده و فعالیت کنند.
· مجوز انبار که شرکت ها را قادر به ارائه خدمات انبارداری می کند.
· مجوز استفاده از فضای باز که برای فعالیتهای خاص تکمیل شده در یک منطقه باز صادر می شود.
· اجازه ورود ویژه که به طور موقت برای افرادی که برای اهداف خاص وارد منطقه می شوند صادر می شود.
استانبول دارای چندین منطقه آزاد است که بعضی از آنها از مناطق دیگر قدیمی ترند مناطق ویژه اقتصادی که سرمایه گذاران می توانند شرکت های منظقه آزاد را در استانبول افتتاح کنند:
· منطقه آزاد آتاتورک استانبول که قدیمی ترین منطقه آزاد در این شهر است و در سال 1990 ایجاد شده است.
· منطقه آزاد صنعت چرم استانبول که در سال 1995 ایجاد شد و به شرکت های بخش های مختلف اختصاص دارد.
· منطقه آزاد بورس اوراق بهادار استانبول که در سال 1997 ایجاد شد و در خدمت اهداف موسسات مالی است.
· منطقه آزاد استانبول تراکیا (تراکیه)، که آخرین منطقه آزاد است که توسط مقامات در سال 1998 فعال شده است.
· منطقه آزاد فرودگاه آتاتورک استانبول یکی از 19 مناطق آزاد عملیاتی در کشور است. موقعیت آن در استانبول به دلیل مجاورت با شهر استانبول، یک قطب مهم اقتصادی و تجاری، باعث جذابیت آن شده است.
این منطقه برای فراهم کردن امکاناتی برای سرمایه گذاران و ارائه فضاهای اداری، انبارهای خصوصی و عمومی در اندازه های مختلف طراحی شده است. این منطقه هم برای شرکت های نوپای کوچک و هم برای شرکت های بزرگتر در ترکیه که می خواهند از مزایای مالیاتی در این منطقه ویژه بهره مند شوند، ایده آل است.
برای اینکه یک شرکت بتواند در منطقه آزاد در استانبول افتتاح شود، سرمایه گذار باید فعالیت های زیر را انتخاب کند:
· تولید و تولید
· خرید و فروش
· انبارداری
· مونتاژ و جدا کردن
· تعمیر و نگهداری
· بانک و بیمه و غیره
منطقه آزاد صنعت چرم استانبول یکی از بزرگترین مناطق ویژه اقتصادی در ترکیه است. این منطقه آزاد که در سال 1995 ایجاد شده است، امکان افتتاح شرکت های منطقه آزاد در صنایع زیر را فراهم می کند:
· آی تی
· دارویی
· لوازم آرایشی
· خودرو
· ساخت و ساز
· ماشین آلات و تجهیزات
· مبلمان برای فضاهای مسکونی و اداری
· منسوجات و پوشاک
یکی دیگر از مناطق مهم اقتصادی ویژه در استانبول منطقه آزاد تراکیه است که فعالیت های مختلفی را فراهم می کند. می توان در بخشهای زیر در منطقه آزاد استان ترك استانبول شرکت راه اندازی كرد:
· برق و الکترونیک
· تولید ماشین آلات و تجهیزات
· پارچه و مد
· پردازش فلز طلا
· تولید مبلمان
· پردازش و صادرات مواد غذایی
· مهندسی
· خدمات مالی
· تجارت
· تولید کالاهای مختلف صنعت سبک
الزامات ایجاد شرکت های منطقه آزاد در ترکیه، از جمله در استانبول، داشتن حداقل یک سهامدار و یک مدیر برای این شرکت است. سپس، فضای اداری یا صنعتی درمنطقه آزاد استانبول مورد نیاز است. برای اجاره چنین فضایی، شرکت به مجوز بهره برداری اجاره ای نیاز دارد.
روش تشکیل شرکت در منطقه آزاد استانبول
ثبت شرکت در منطقه آزاد استانبول، تقریبا همان ترکیب یک کسب و کار در هر شهرستان دیگر ترکیه است.
افتتاح یک شرکت منطقه آزاد در استانبول به معنای موارد زیر است:
· انتخاب فرم تجارت - مسئولیت محدود اغلب انتخاب ارجح سرمایه گذاران است.
· ایجاد یک حساب بانکی شرکتی و امضای قرارداد اجاره برای یک فضای اداری در منطقه آزاد استانبول
· ثبت فرم تجارت انتخاب شده براساس اساسنامه با ثبت تجارت در استانبول
· ثبت نام برای اهداف مالیات، با مقامات گمرکی در ترکیه
· درخواست مجوز فعالیت منطقه آزاد با مرجع حاکم بر منطقه آزاد استانبول برای فعالیت
مناطق آزاد استانبول دارای مزایای بسیاری هستند که از جمله مزایای ذکر شده در بالا است.معافیت مالیات بر شرکت ها برای مدت نامحدود از زمان اعطا، در حالی که مجوز عامل می تواند اعتبار 10 تا 30 سال داشته باشد.
مناطق آزاد در ترکیه مزایای مهمی به سرمایه گذارانی ارائه می دهد. مزایا عبارتند از:
· صددرصدمعافیت مالیات بر ارزش افزوده
· صددرصد معافیت برای حقوق گمرکی
· صددرصد معافیت از مالیات شرکت و مالیات بر درآمد
· صدرصد مالکیت کامل خارجی در کلیه مناطق ویژه سرمایه گذاری در ترکیه مجاز است
· انتقال آسان سود
· بدون محدودیت زمانی برای ذخیره سازی کالاها
· زیرساخت ها در تمام مناطق ویژه سرمایه گذاری بسیار پیشرفته و مدرن است.
شرکت های منطقه آزاد استانبول به بازارهای بین المللی و همچنین به بازار ترکیه که یکی از بزرگترین بازارهای منطقه اوراسیا است دسترسی دارند. همچنین، نیروی کار در مناطق آزاد استانبول در مقایسه با مناطق دیگر در ترکیه ارزان تر است. دسترسی به بنادر ترکیه هنگام ایجاد یک شرکت منطقه آزاد راحت تر است. شرکت های منطقه آزاد همچنین از خدمات بدون مالیات مانند برق و آب بهره مند می شوند.
سخن پایانی:
هنگام انتخاب منطقه ویژه سرمایه گذاری برای ثبت شرکت در ترکیه به کارآفرینان خارجی توصیه می شود که براساس فعالیت هایی که می خواهند انجام دهند، منطقه را انتخاب کنند.
ترکیه یکی از معدود کشورهایی است که بیش از 300 منطقه ویژه سرمایه گذاری را برای فعالیت های بسیار متنوع اختصاص داده است.