این روز اولین بار در سال ۲۰۰۶ روز ۹ مارس نام گذاری شد. به دلیل اهمیت سلامت این ارگان بدن پس از ۲۰۰۶ هرساله دومین پنجشنبه ی ماه مارس برگزار می شود. هدف از این روز افزایش آگاهی مردم نسبت به اهمیت سلامت کلیه ها و شناخت راه هایی برای پیشگیری یا درمان بیماری های کلیوی می باشد. کلیه ها یا به اصطلاح صافی های بدن یکی از اندام حیاتی مهم در بدن هستند. وظیفه آن ها فیلتر کردن خون و دفع ضایعات سمی تولید شده از نابودی سلول های بدن و هضم مواد خوراکی می باشد. عواملی مانند مبتلا شدن به بیماری های دیابت، فشار خون یا در پیش گرفتن سبک زندگی نا سالم عملکرد این اندام را دچار مشکل می کند. این عملکرد نادرست باعث می شود دفع سموم و فیلتر کردن خون با اختلال مواجه شود.
مهم ترین وظیفه کلیه ها در بدن پاکسازی و فیلتر کردن خون است. حال سوالی که برای شما پیش می آید این است که این ضایعاتی که باید از خون خارج شوند از کجا آمده اند؟
حتما می دانید که خون است که مواد مورد نیاز بدن را به سلول ها می رساند. در سلول های بدن برای تجزیه مواد غذایی واکنش های شیمیایی اتفاق می افتد. درصد زیادی از ضایعات حاصل انجام این واکنش های شیمیایی می باشند. و مقدار دیگری از این ضایعات موادی است که یا بدن به اندازه کافی از آن دارد و یا به آن ها نیازی ندارد. خون از طریق سرخرگ وارد کلیه می شود و این ضایعات را با خود به کلیه می برد. در کلیه بیش از یک میلیون فیلتر (در حدی که فقط با میکروسکوپ دیده می شود) برای پاکسازی وجود دارد که به آنها نفرون می گویند.
ضایعات جمع شده در کلیه باید از طریق ادرار از آن خارج شوند. در نتیجه یکی از کاربرد های کلیه به عنوان تولید کننده ی مایعات اضافی به ادرار نیز می باشد. ادرار ترکیبی از ضایعات جمع شده در کلیه همراه آبی است که از صافی کلیه ها گذشته. ادرار تولید شده در کلیه از طریق میزنای به مثانه می رود. سیستم ادراری بدن از کلیه ها، میزنای، مثانه و پیش آب راه تشکیل شده است.
ادرار تشکیل شده از آب و ضایعات جمع شده و از خون در بدن می باشد. حال اگر شما به اندازه کافی آب مصرف نکنید و یا فعالیت بدنی بسیار زیادی داشته باشید و در نهایت بیشتر عرق کنید. آب داخل ادرار کمتر از حالت طبیعی شده است در نتیجه رنگ آن تیره تر می شود.
کلیه ها با متعادل نگه داشتن میزان مایعات و مواد معدنی بدن، تعادل بدن را حفظ می کند. آب دریافتی بدن از طریق نوشیدن آب و سایر مایعات، میوه ها و سبزیجات می باشد. آب به روش های متفاوتی از بدن دفع می شود. اولین روش از راه تعریق است که مایعات بدن از طریق پوست از بدن خارج می شود. همچنین در تنفس نیز آب از طریق دهان خارج می شود. مقداری از آب نیز از طریق مدفوع خارج می شود. اصلی ترین راه برای خروج آب و مایعات از بدن ادرار می باشد. آخرین هورمون کالسیتریول می باشد که سبب جذب کلسیوم توسط روده می شود. هنگامی که فردی دچار بیماری کلیوی میشود، کالسیتریول کمتر تولید می شود. در نتیجه بدن مجبور می شود کلسیم مورد نیازش را از استخوان ها بردارد که در نهایت سبب شکنندگی اسکلت استخوانی بدن می شود.
اگر ادرار ظاهر کف دار داشته باشد نشان دهنده ی دفع پروتئین از کلیه می باشد. اگر رنگ ادرار قرمز یا قهوه ای شود به نشانه این است که در ادرار مقداری خون وجود دارد. مشکلاتی از جمله بیماری کلیوی، سنگ کلیه، سرطان، کیست و التهاب باعث ضعف کلیه ها که در نهایت سبب نشت خون در ادرار می شود.
درد ناگهانی در کمر و یا پهلو که به قسمت جلوی بدن شما کشیده شود نشانه ی عفونت ادراری است. عفونتی که تا کلیه ها نفوذ کرده است. اگر درد بسیار شدید باشد نشانه سنگ کلیه است. سنگ کلیه سنگ ریزه هایی است که از مواد معدنی زائد و نمک موجود در کلیه تشکیل شده است.
کمبود گلبول های قرمز سبب خستگی می شود که ناشی از کم خونی است. بیماری های کلیوی در سطح های بالا سبب توقف تولید اریتروپویتین که هورمون تنظیم کننده گلبول قرمز است می شود.
دلیل این گرفتگی و انقباضات ناگهانی می تواند انباشته شدن سموم در جریان خون باشد. که نشانه ای از بیماری های کلیوی است.
تورم در دست، پا، کف پا و صورت نشانه ای از وجود بیماری های کلیوی است. نارسایی کلیه ها در دفع مایعات اضافی و نمک از بدن سبب این مشکلات می شود. حتی در مواردی ممکن است این نشانه ها بر اثر مشکل دفع پروتئین باشد.
اصلی ترین دلیل این مشکل فشار خون بالا است. کلیه ها تنظیم کننده میزان نمک در جریان خون هستند. حال اگر کلیه ها نتوانند این عمل را به درستی انجام دهند و میزان نمک در خون زیاد شود سبب افزایش فشار خون می شود. همینطور در صورت آسیب دیدن کلیه هورمونی تولید میشود که میزان فشار خون را بالا می برد.
شایع ترین دلیل بیماری های کلیوی دیابت است. میزان بالای قند خون سبب آسیب کلیه ها می شود.
افراد به دلیل مشکلات کلیوی در دفع اسید اوریک از جریان خون دچار نقرس می شوند. زیاد شدن اسید اوریک باعث تورم بیش از حد در مفاصل به خصوص انگشتان پا می شود که درد شدید هم به همراه دارد.
این عفونت های مکرر ممکن است در اثر وجود سنگ کلیه ایجاد شوند. این عفونت های ادراری خطر ایجاد عفونت در کلیه را نیز افزایش می دهد.
برای مشاهده اطلاعات بیشتر و خرید محصولات مربوط در سایت imeds.ir کلیک کنید.
مجله تجهیزات پزشکی ایرانیان https://mag.imeds.ir
نویسنده "نگار وفایی"
