این آرزو فکریست که دست‌کم یک بار از ذهن هر عاشق کتاب و مطالعه ای گذشته است، اما هر کسی نمی‌تواند آن را به تحقق برساند؛ چرا که تحمل نوسانات سرسام‌آور در بازار کاغذ و کتاب، به قول معروف دل شیر می‌خواهد. بیشتر کتابفروش های امروزی، این شغل را از خانواده خود به ارث برده‌اند و کمتر پیش می‌آید که کسی از میان برنامه‌های اقتصادی مختلف به سراغ این شغل رویایی برود ؛ کتاب فروشی!
اما اگر شما حتی یک بار به چنین چیزی اندیشیده‌اید، مطالعه ی این یادداشت می‌تواند برایتان جالب باشد.
یک کتابفروش قبل از هر چیز باید خودش اهل کتاب باشد. این جمله به آن معنی نیست که بیست و چهار ساعت شبانه‌روز در حال خواندن باشد، بلکه به این معناست که نبض کتاب را در دست داشته باشد؛ بداند چه نویسنده‌ی جوانی اخیرا گل کرده یا کدام نویسنده و مترجم قدیمی کار جدید خود را به بازار فرستاده است. یک کتابفروش ایده‌آل، به هر حال یک فروشنده است و اخلاق خوش و صبوری، اولین اصل در هر کسب و کار است.
شما باید حوصله‌ی سوالات مشتری را داشته باشید و آگاه باشید که خریدار کتاب، اندکی با خریدار کالاهای دیگر متفاوت است.
او در پی اندیشیدن آمده و قرار است شما در این اتفاق زیبا اندکی با او سهیم باشید؛ پس قدر این موقعیت خوب را بدانید. بعضی از کتابفروش ها به خصوص اگر متولد دهه پنجاه خورشیدی باشند، به این موضوع افتخار می‌کنند که ما اهل فضای مجازی نیستیم!
باید بدانید که این موضوع افتخار کردن ندارد و به این معنی است که شما همگام با زمانه قدم برنمی‌دارید و اگر بحث سرمایه‌ی شما در میان است و قرار است هر ماه دغدغه‌ی اجاره‌ی مغازه یا سایر خرج‌ها را داشته باشید نمی‌توانید نسبت به آنچه در سوشال مدیا اتفاق می‌افتد بی‌تفاوت باشید. در ادامه بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.
اپلیکیشن‌های مختلفی وجود دارند که کتاب‌ها را به صورت تصویری به فروش می‌رسانند و به این سبب که پای کاغذ در میان نیست، ارزان‌تر هستند. شاید در نگاه اول شما خیال کنید آنها رقبای شما هستند، اما اینطور نیست. هنوز هم بسیاری از افراد با خواندن کتاب روی موبایل و تبلت خود کنار نیامده‌اند. بسیاری از آنها با کتاب در فضای آنلاین آشنا می‌شوند و صفحاتی از آن را می‌خوانند و بعد ترغیب می‌شوند که نسخه فیزیکی آن را تهیه کنند.
این اتفاق را به فال نیک بگیرید. یک کتاب فروشی خوب، فروشنده‌هایی دارد که بلاگرهای کتاب و همچنین نویسنده‌ها و مترجم‌ها را در اینستاگرام و فیسبوک و … دنبال می‌کنند. ممکن است مدت‌ها از انتشار کتابی گذشته باشد اما به واسطه موجی که در فضای مجازی به راه افتاده، تقاضای خرید آن افزایش پیدا کند. انتخاب شما کدام است؟
می‌خواهید بعد از متعجب شدن از درخواست بی مقدمه‌ی چند مشتری برای یک کتاب خاص و دست خالی بیرون فرستادن او، کتابِ روی موج افتاده را سفارش بدهید یا اینکه به محض شکل گرفتن اشتیاق جمعی برای خواندن آن، موجودی کتاب را در مغازه ایجاد کنید و به این ترتیب، همپای نیاز مشتری جلو بروید؟
اینکه در کتابفروشی‌ها، بخشی به تازه‌های نشر اختصاص دارد یا اینکه از نظر مضمون (تاریخی، داستانی و شعر، فلسفی و …) دسته‌بندی‌هایی را قائل می‌شوند، اتفاقی واجب و همگانی است، اما مشتری خاص شما باید در مغازه شما با پدیده دیگری مواجه شود که فقط به شما اختصاص دارد و آن را جای دیگری پیدا نمی‌کند.
برای مثال می‌توانید بخشی را اختصاص دهید به کتابهای مشخصی و بعد چنین نوشته‌ای را در آن قسمت نصب کنید: «کتاب‌هایی که برای حال بد این روزها پیشنهاد می‌شوند» یا «اگر قرار است به یک آدم سخت پسند کتاب هدیه بدهید، به این قسمت دقت کنید».
نکته بسیار مهم این است که چینش کتابهای مناسب را در این قسمت‌ها با وسواس خاصی انجام بدهید و اینطور نباشد که ذوق مخاطب شما کور شود. درست انتخاب کنید و نه صرفا برای پر کردن قسمت مربوطه.
اصلاً مهم نیست که شما چه نوعی از بینش فکری، سیاسی، مذهبی و … را دارید. شما یک کتابفروش هستید و وظیفه دارید پذیرای همه‌ی مشتریان خود باشید.
ممکن است یک خانم خانه‌دار پا به سن گذاشته با تحصیلات زیر دیپلم به طور اتفاقی به مغازه شما پا بگذارد و با اولین سوالی که ازتان می‌پرسد شما را متوجه این موضوع کند که تا امروز چندان اهل کتاب نبوده است.
آیا شما باید او را دست به سر کنید و با نگاه از بالا به پایین با او برخورد کنید؟ ابداً …!
این یک فرصت است برای آنکه با پیشنهاد یک کتاب مناسب ساده فهم برای او (مثلاً رمان بازاری) او را به یک مشتری دائمی تبدیل کنید. از شارژ کردن مغازه خود با کتابهای صوتی هم غافل نشوید.
ممکن است شما مشتریانی نابینا یا کم بینا و یا بسیار درگیر داشته باشید که صرفاً پشت فرمان ماشین فرصت کتاب خواندن داشته باشند. یک کتاب فروشی خوب، با روی باز از همه مشتریان خود استقبال می‌کند.
اگر مساحت مغازه شما بزرگ است می‌توانید خودتان پیشنهاد رونمایی و جشن امضای کتاب‌ها را به نویسنده‌های جوان بدهید. معمولاً اینگونه است که کتابفروشی منتسب به هر انتشارات این کار را برای نویسندگان خود انجام می‌دهد اما این به آن معنا نیست که کتابفروشی‌های دیگر حق این کار را ندارند. به صورت مستقل عمل کنید.
برای کتاب‌هایی که احساس می‌کنید نویسنده‌هایشان برای مردم جذاب هستند جشن برگزار کنید و حتی از اینفلوئنسرها و بلاگرها دعوت کنید تا به شکل خود به خود این اقدام شما نمود بیرونی بیشتری داشته باشد. ممکن است در بدو امر چیزی مثل هزینه‌ی پذیرایی یا دعوت چهره‌های اینستاگرام شما را دچار تردید کند، اما به این اتفاق به چشم یک سرمایه‌گذاری نگاه کنید.
مشتریان کتابخوانی که اخلاق خوب شما را ببینند حتما شما را به عنوان گزینه بعدی برای محل خرید کتاب انتخاب می‌کنند. در روز جشن روی بعضی از کتاب‌ها تخفیف بگذارید و مطمئن باشید در نهایت همه چیز به نفع شما خواهد بود.
بسیاری از مشتریان شما امکان خرید حضوری ندارند. اینستاگرام را جدی بگیرید. یک ادمین کاربلد و حرفه‌ای برای صفحه‌ی خود استخدام کنید تا هر آنچه که شما در مغازه موجود دارید، به اطلاع مردم برسد.
خرید کتاب قلعه حیوانات نوشته جورج اورول
خرید آنلاین کتاب روز دیگر شورا نوشته فریبا وفی
خرید آنلاین کتابهای نشر مرکز
برای خریدهای غیرحضوری بالای فلان هزار تومان امکان ارسال رایگان قائل شوید و شک نکنید چنین اتفاقاتی است که مشتریان گذری را به مشتریان وفادار تبدیل می‌کند.
