جرائمی که حرام شرعی محسوب می شوند اما مجازات برای آنها در شرع مقرر نشده است، جرائم تعزیری گویند. مجازات‌های مربوط به جرائم تعزیری از قبیل حبس، جزای نقدی و شلاق که توسط قاضی تعیین می شود را مجازات تعزیری گویند. حبس تعزیری به هشت درجه تقسیم می شود که شدت آن از درجه 1 تا 8 کاهش می یابد. حبس تعزیری حبس قابل اجرا بوده و غیر قابل فروش است. تنها این امکان وجود دارد که حبس تعزیری به جزای نقدی مبدل شود. شدت مجازات های تعزیری تعیین شده نباید بیشتر از مجازات های حدی باشند و قاضی باید طبق محدوده میزان مجازات تعزیری مشخص شده در قانون، حکم نماید.
- بیش از 25 سال حبس
- جزای نقدی بیش از 1 میلیارد ريال
- مصادره کل اموال
- انحلال شخص حقوقی
- بیش از 15 تا 25 سال حبس
- جزای نقدی بیش از 550 میلیون ريال تا 1 میلیارد ريال
- بیش از 10 تا 15 سال حبس
- جزای نقدی بیش از 360 میلیون ريال تا 550 میلیون ريال
- بیش از 5 تا 10 سال حبس
- جزای نقدی بیش از 180 میلیون ريال تا 360 میلیون ريال
- بیش از 2 تا 5 سال حبس
- جزای نقدی بیش از 80 میلیون ريال تا 180 میلیون ريال
- محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از 5 تا 15 سال
- ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی
- ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی
- بیش از 6 ماه تا 2 سال حبس
- جزای نقدی بیش از 20 میلیون ريال تا 80 میلیون ريال
- شلاق از 31 تا 74 ضربه و تا 99 ضربه در جرایم منافی عفت
- محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از 6 ماه تا 5 سال
- انتشار حکم قطعی در رسانه‌ها
- ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت 5 سال
- ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت 5 سال
- 91 روز تا 6 ماه حبس
- جزای نقدی بیش از 10 میلیون ريال تا 20 میلیون ريال
- شلاق از 11 تا 30 ضربه
- محرومیت از حقوق اجتماعی تا 6 ماه
- حبس تا 3 ماه
- جزای نقدی تا 10 میلیون ريال
- شلاق تا 10 ضربه
براساس قانون کاهش مجازات، چنانچه محکومین به حبس درجه 2 تا 4، یک چهارم از دوران حبس خود را سپری کرده باشند، می توانند درخواست آزادی تحت نظارت نمایند که در صورت پذیرش درخواست، وی آزاد شده و با استفاده از نظارت الکترونیک از جمله پابند GPS دار، در محدوده معینی تحت نظارت قرار می گیرند.
محکومین به حبس تعزیری درجه 5 تا 7، در شرایط زیر می توانند مشمول حکم نیمه آزادی شوند:
- گذشت شاکی
- سپردن تامین مناسب
- تعهد به انجام رایگان یک فعالیت شغلی
- حرفه آموزی
- مشارکت در تداوم زندگی خانوادگی
- طبق قانون کاهش مجازات، میزان حداقل و حداکثر حبس تعزیری درجه 4 تا 8، نصف شده است.
- حبس تعزیری درجه 6 تا 8، قابل تبدیل به مجازات جایگزین است.
- مجازات جرائم تعزیری نامشمول در درجات 1 تا 8، جزو مجازات درجه 7 محسوب می شود.
- حبس تعزیری درجه 7، در صورت عدم سوء سابقه محکومیت کیفری محکوم، قابل تبدیل به مجازات جایگزین حبس خواهد بود. از جمله: انجام خدمات عمومی رایگان، پرداخت جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی
- مجازات جرائم تعزیری عمدی درجه 7، به مجازات جایگزین حبس تبدیل می شود.
- مجازات محکومین به حبس درجه 8، به مجازات های جایگزین حبس تبدیل می شود.
- مرتکبان جرائم عمدی با حداکثر مجازات 3 ماه حبس، به جای حبس، به مجازات جایگزین حبس محکوم می گردند.
- تعویق صدور حکم
- تعلیق اجرای مجازات
- جایگزینی مجازات حبس
در حبس تعزیری 2 سال یا کمتر، امکان تعویق صدور حکم از 6 ماه تا 2 سال، وجود دارد. طی این مدت مجرم به جای زندانی شدن، مشغول به انجام اموری از قبیل فعالیت های حرفه ای و مثمرثمر می شود. چنانچه فرد بعد از سپری شدن مدت مقرر، مطیع تمامی دستورات دادگاه بوده باشد، این امکان وجود دارد که مشمول عفو شود. به این نوع حبس، حبس تعویقی گویند. در حبس تعزیری 15 سال یا کمتر، امکان تعلیق اجرای همه یا بخشی از حکم از 1 تا 5 سال وجود دارد. مجرم طی این مدت آزاد می شود و چنانچه مرتکب جرم دیگری نشود، منجر به پاک شدن این محکومیت از پیشینه کیفری وی می شود. به این نوع حبس، حبس تعلیقی گویند. در حبس تعزیری 1 سال یا کمتر، امکان جایگزینی مجازات محکوم به جزای نقدی، انجام خدمات عمومی رایگان وجود دارد.
- نظام نیمه آزادی: به موارد تعویق صدور حکم رسیدگی می کند.
- نظام آزادی مشروط: به موارد تعلیق اجرای مجازات رسیدگی می کند.
- نهاد مجازات های جایگزین حبس: به موارد جایگزینی مجازات رسیدگی می کند.
مجازات فردی که شروع به ارتکاب جرم کند ولی آن را به پایان نرساند، این چنین خواهد بود که حبس تعزیری درجه 3 وی به حبس تعزیری درجه 4 مبدل می شود. اگر مجازات درجه 4 باشد ، مجازات شروع به جرم درجه 5 می شود. مجازات معاونت در ارتکاب جرم منجر به سلب حیات افراد و تسهیل ارتکاب جرم، حبس تعزیری درجه 2 یا 3 است. مجازات معاونت در ارتکاب جرم قطع عمدی عضو، حبس تعزیری درجه 5 یا 6 می باشد.
این مطلب توسط عوامل وکیل سایا تهیه شده است. در صورت نیاز به وکیل خوب و مشاور حقوقی در ارتباط با موضوع حبس تعزیری میتوانید با شماره 09124142878 تماس حاصل فرمائید.
