به توده های تشکیل شده از املاح و مواد معدنی در داخل کلیه، سنگ کلیه گفته می شود. این عارضه به دلیل افزایش غلظت مواد و املاح معدنی در ادرار و تجمع آن در کلیه به وجود می آید.
معمولا سنگ های کلیوی در صورت کوچک و ثابت بودن علامت خاصی ندارند و در بیشتر موارد فرد به طور اتفاقی از وجود آن ها باخبر می شود. اما در صورتی که سنگ رشد کند و یا به حرکت درآید، علائم زیر بروز می کنند:
· درد خفیف تا شدید در ناحیه کمر، شکم و پهلو
· تغییر رنگ و بوی ادرار
· وجود خون در ادرار
· درد و احساس سوزش در هنگام دفع ادرار
· حالت تهوع و استفراغ
· احساس تنگی نفس
در صورت بروز علائم سنگ کلیه باید به پزشک مراجعه کرد، پزشک با توجه به شکل و اندازه سنگ، بهترین درمان را تجویز می کند. در برخی موارد سنگ با جراحی درمان می شود، اما در برخی موارد نیازی به جراحی نیست و با مصرف دارو و درمان های خانگی به عنوان درمان تکمیلی می توان سنگ های بسیار ریز و کوچک را درمان کرد و یا از طریق ادرار دفع کرد.
همانطور که گفتیم روش های خانگی برای درمان تکمیلی به کار می روند و ممکن است به تنهایی در درمان موثر نباشند و بیشتر برای درمان سنگ های بسیار کوچکی و ریز مناسب است. البته باید برای استفاده از این روش با پزشک خود مشورت کرد. در ادامه به برخی از این روش های می پردازیم:
ساده ترین روش برای مبارزه با سنگ کلیه مصرف حداقل ۸ لیوان آب در روز است. نوشیدن آب به مقدار کافی در شبانه روز در هیدراته نگه داشتن بدن و افزایش ادرار موثر است. افزایش ادرار سرعت حرکت سنگ کلیه در مسیر خروجی ادرار را افزایش می یابد، از طرفی مصرف آب از تشکیل مجدد سنگ کلیه پیشگیری می کند.
در کنار مصرف آب، مصرف سایر مایعات مانند آب کرفس، آب هندوانه، آب انار، آب مرکبات و … برای درمان و دفع سنگ کلیه مفید هستند. همچنین مصرف ابلیموی تازه یا عصاره آن به درمان سنگ کلیه کمک می کند، سیترات موجود در لیمو ترش سبب شکستن رسوبات کلسیم می شود. این درمان خانگی در کاهش سطح کلسیم موجود در ادرار و جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه نیز نقش دارد.
مصرف بیش از حد لیموترش برای برخی افراد ضرر دارد و سبب آسیب بیشتر به کلیه و مجاری ادراری می شود، به همین دلیل نباید بدون نظر پزشک این درمان را استفاده کرد.
مصرف چای گیاهانی مانند زعفران، چای سبز و گل یاس که خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارند، روشی برای درمان خانگی سنگ کلیه است. با مصرف چای گیاهی می توان التهاب و آسیب ناشی از سنگ کلیه را برطرف کرد.
گیاه گل گاو زبان، خارشتر، نعناع، آویشن و زنجبیل نیز در کاهش التهاب، درد و از بین بردن سنگ کلیه و یا دفع آن از طریق ادرار موثر هستند.
مصرف ادویه های طبیعی مانند دانه گشنیز و فلفل سیاه و زردچوبه در کاهش درد و از بین بردن علائم سنگ کلیه نقش دارند، فرد مبتلا به سنگ کلیه می تواند این ادویه ها را در غذای خود استفاده کند.
در کنار مصرف آب، ورزش های مانند ورزش هوازی، پیاده رویی، ورزش های مقاومتی، یوگا و ورزش های تنفسی می توانند به درمان خانگی سنگ کلیه کمک کنند. با داشتن تحرک، فعالیت مفید و ورزش های منظم می توان به حرکت آسان سنگ کلیه در طول مجاری ادراری و دفع آن از طریق ادرار کمک کرد.
یکی از دلایل ابتلا به سنگ کلیه افزایش وزن است، چاقی باعث تجمع بیشتر اوریک اسید و کلسیم در کلیه می شود و خطر ابتلا به سنگ کلیه را بیشتر می کند. با کاهش وزن و رسیدن به وزن مناسب به راحتی می توان این مشکل را درمان کرد و در جلوگیری از ایجاد سنگ در کلیه بسیار موثر است.
