انسانها توانایی یادگیری هرچیزی را دارند، اما برای یادگیری در بعضی از زمینهها مستعدتر هستند. وقتی در مبحثی کودک استعداد خاصی داشته باشد، پیشرفت او سریعتر خواهد بود، علاقه برای یادگیری در او بیشتر میشود و نتایج سریعتر نمایان خواهد شد. اما پیش از اینکه به اهمیت استعدادیابی کودکان بپردازیم، به نسل خودتان یا نسلهای قبلی فکر کنید. چند درصد از کودکان نسلهای قبل، استعدادهایشان پرورش پیدا کرد؟ چه تعداد از بزرگسالان امروز، در زمینهای که استعداد دارند، کار میکنند؟ اصلاً چند درصد از افراد از شغلی که دارند، راضی هستند؟ همه این موارد با استعدادیابی کودکان و پرورش آن ارتباط دارد.
پیدا کردن توانمندیهای بالقوه در نسلهای قبلی، اهمیت چندانی نداشت. کودکان معمولاً یا مدرسه میرفتند و در مشاغل متداول جامعه مشغول به کار میشدند، یا مشاغل اجدادیشان را ادامه میدادند. اما خوشبختانه مادرها و پدرهای امروزی آگاهتر هستند و به پیدا کردن توانمندی بچهها اهمیت میدهند. به همین واسطه، متدهای استانداردی به عنوان تست هوش کودکان توسعه پیدا کرده که کاربرد بسزایی در این زمینه دارد.
به طور کلی، استعدادیابی کودکان به دو روش انجام میشود. روش اول، کشف توانمندیهای کودک توسط والدین است. اعضای خانواده، بیشتر از هرکس دیگری با کودک زمان میگذرانند؛ بنابراین متوجه میشوند کودک به چه چیزهایی توجه نشان میدهد. به عنوان مثال کودکی که به سمت موسیقی جذب میشود و اسباببازیهای که شبیه به ساز هستند را دوست دارد، احتمالاً با شرکت در کلاسهای موسیقی کودکان، استعدادش را نشان میدهد.
البته استعدادیابی کودکان تا این اندازه هم ساده نیست. به همین دلیل بسیاری از والدین، در کنار دقتی که به رفتار و علاقهمندیهای فرزندشان دارند، از روشهای استاندارد تست هوش کودکان هم برای پیدا کردن تواناییها بالقوه کودک استفاده میکنند.
بیایید مزایای استعدادیابی کودکان را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم. وقتی توانمندیهای بالقوه فرزندتان را شناسایی میکنید و زمینه آموزش و پرورش استعدادهایش را برای او فراهم میکنید، بزرگترین لطف را در حق حال و آینده او خواهید کرد. در ادامه به چند مورد از مزیتهای پیدا کردن استعداد کودکان اشاره میکنیم.
· والدین متوجه میشوند مسیر رشد آینده فرزندشان چگونه است و چطور باید او را هدایت کنند.
· کودک از همان ابتدا با کارهایی که به آن علاقه دارد، درگیر میشود و در سنین نوجوانی میتواند به تخصص در زمینه مورد نظر برسد.
· اعتماد به نفس کودک افزایش پیدا میکند و وقتی در سایر زمینهها شکست میخورد، سرخورده نخواهد شد.
· انجام تست هوش کودکان و استعدادیابی کودک یک سرمایهگذاری برای آینده اوست.
· شما میتوانید برای زمان کودک برنامهریزی کنید و او را در کلاسهای فوق برنامه متناسب با استعدادهایش ثبت نام کنید.
· کودک با شرکت در اجتماعهایی که برای پرورش توانمندیهایش تشکیل شده، دوستانی هم راستا با خودش پیدا میکند. این دوستیها گاهی بسیار عمیق میشوند و منجر به شراکت و موفقیت در آینده خواهند شد.
در سالهای آینده، آموزش و پرورش دیگر نمیتواند به همه کودکان به یک شیوه درس بدهد و مجبور میشود استعداد و علاقهمندیهای کودکان را هم فرایند آموزش آنها دخیل کند. اگر شما، خودتان استعداد فرزندتان را بشناسید و اقدامات لازم برای پرورش آن را انجام بدهید، فرزندتان یک گام از بچههایی که با تغییر نظام آموزشی به پرورش استعدادهایشان میپردازند، جلوتر خواهد بود.
پدرها و مادرهای مدرن به خوبی میدانند که با استعداد بودن فرزندشان، به این معنی نیست که نمرات خوبی در درس ریاضی بگیرد یا معدلش همیشه بالا باشد. آنها میدانند که باید کشف کنند فرزندشان در چه مهارتهای قویتر است و به صورت مستقیم روی تقویت این مهارتها تمرکز داشته باشند.
در ادامه انواع هوش و استعداد کودکان را با توجه به تعریف هاوارد گاردنر نام میبریم. هر کودک ممکن است در یک یا چند مورد از هوشهای زیر، مستعد باشد و توانمندیهایش را نشان بدهد.
· هوش حرکتی
· هوش کلامی
· هوش درون فردی
· هوش بین فردی
· هوش ریاضی
· هوش موسیقی
· هوش طبیعتگرا
· هوش دیداری
· هوش وجودی
وقتی کودکی در یکی از زمینههای بالا استعداد دارد، بدین معنا نیست که نباید در جنبههای دیگر رشد داشته باشد. به عنوان مثال کودکی که هوش کلامی بالایی دارد، نباید به طور کلی از ریاضیات فاصله بگیرد. او باید با اصول ریاضی هم آشنا باشد تا بتواند محاسباتی که نیاز است را انجام بدهد. فردی را تصور کنید که چهار عمل اصلی ریاضی را نداند! این فرد حتی اگر یک استاد سخنور باشد، باز هم یک جای کارش لنگ خواهد بود! پس مهارتهای ضروری در هر هوش را به فرزندتان آموزش بدهید، اما برای پرورش هوش قویتر او، زمان بیشتری بگذارید.
استعدادیابی کودکان از سنین پایین انجام میشود تا در بزرگسالی کودک راه خویش را یافته باشد. بسیاری از بزرگسالان در حال حاضر، هنوز هم نمیدانند در چه زمینهای استعداد دارند یا به قول معروف، برای چه کاری ساخته شدهاند. ما در عصر تکنولوژی زندگی میکنیم و حتی در حال گذار به عصر هوش مصنوعی هستیم. در آیندهای نه چندان دور، بسیاری از کارهای ذهنی و یدی، به دست رباتها انجام میشود و انسانها تنها وظیفه هدایت رباتها را برعهده خواهند داشت. سرعت بالای زندگی حال و آینده باعث شده انسانها زمان زیادی برای پیدا کردن استعدادهایشان نداشته باشند. همچنین دیگر دورانی که میشد در هر زمینهای کار کرد و درآمد داشت به پایان رسیده. در آیندهای نه چندان دور، برای موفقیت در هرکاری، باید بهترین بود و برای بهترین بودن، باید استعداد و پشتکار داشت.
به غیر از روش عینی تستهای مختلفی نیز برای ارزیابی هوش در کودک وجود دارد که از مهمترینهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تست هوش کودکان گاردنر
تست هوش وکسلر
تست هوش استنفورد بینه
تست هوش گودیناف
تست هوش ریون
و...
انواع تست هوش کودکان بر اساس سن کودک و هدف مشخص توسط متخصصان باید به والدین معرفی شود تا بهترین نتایج از انجام آن به دست بیاید.
انواع تست استعدادیابی کودکان در سایت بازی بوک معرفی شده است. در این وبسایت دو هدف اساسی دنبال میشود. هدف اول آموزش والدین و آگاهی دادن به آنها در جهت شناخت استعدادها و توانمندیهای کودکان و پرورش این توانمندیهاست. هدف دوم هم استعدادیابی و پرورش استعداد کودکان با بازی است. زیرا کودکان با بازی کردن بیشتر از هر چیزی، مهارتهای مهم را یاد میگیرند؛ بنابراین پدرها و مادرها باید در انتخاب اسباب بازی، همبازی یا بازیهایی که کودک انجام میدهد، دقت داشته باشند. بازیها باید هم برای کودکان سرگرمکننده باشند و هم مهارتهای لازم را به آنها آموزش بدهند و باعث پرورش استعدادهایشان شوند. اگر هنوز استعداد فرزندتان را کشف نکردهاید یا راهکارهای برای پرورش استعداد کودک ندارید، به سایت بازی بوک سر بزنید و اطلاعات ارائه شده در سایت را با دقت بررسی کنید.