فرض کنید یک سیستم پرداخت ارزی وجود دارد که روزانه میلیون‌ها تراکنش را پردازش می‌کند. وحشتناک خواهد بود اگر هر تراکنش به‌صورت شفاف و قابل ردیابی باشد. همه ما می‌دانیم که اکثر صرافی‌ها از کاربران خود می‌خواهند که احراز هویت (KYC) را انجام دهند. اگرچه هویت یک معامله‌گر احراز هویت‌شده مستقیماً در فضای سایبری قابل مشاهده نیست، اما در شرایط خاص، نهادهای دولتی می‌توانند از طریق KYC به‌راحتی صاحب یک آدرس را شناسایی کنند.
در سال 2022، یک دولت نامه‌ای به هشت صرافی کریپتو ارسال کرد و از آنها خواست که ارائه خدمات به کاربران یک کشور دیگر را متوقف کنند. یک صرافی مشهور به این درخواست پاسخ داد و بیش از ۲۵,۰۰۰ آدرس مرتبط با آن کشور را مسدود کرد، زیرا معتقد بود که این افراد یا نهادها در فعالیت‌های غیرقانونی دخیل هستند. در نتیجه، چه از بیت‌کوین (BTC) استفاده کنند و چه از سایر رمزارزها مانند اتریوم (ETH)، کاربران کریپتو در برابر دولت‌ها کاملاً شفاف هستند.
با این اوصاف، راه‌حل این مشکلات چیست؟ پاسخ، کوین‌های حریم خصوصی است.
کوین‌های حریم خصوصی دسته‌ای منحصر‌به‌فرد از رمزارزها هستند که تراکنش‌های بلاکچینی را به‌صورت ناشناس انجام می‌دهند. این کوین‌ها با پنهان کردن جریان وجوه در شبکه، هویت طرفین درگیر و میزان تراکنش را مخفی می‌کنند. در حال حاضر، کوین‌های حریم خصوصی اصلی شامل مونرو (XMR)، زی‌کش (ZEC) و دش (DASH) هستند.
مونرو (XMR) در حال حاضر ارزشمندترین و پرکاربردترین کوین حریم خصوصی است. از زمان پیدایش آن در سال ۲۰۱۴، XMR با حمایت جامعه خود از چرخه‌های مختلف بازار جان سالم به در برده است. این رمزارز توسط یک جامعه ناشناس از هکرها تأسیس شد و تاکنون بیش از ۵۰۰ نفر در توسعه کدهای آن مشارکت داشته‌اند. تیم اصلی این پروژه در حال حاضر شامل هفت عضو است که تنها دو نفر از آنها هویت خود را فاش کرده‌اند: ریکاردو و فرانسیسکو.
برای اطلاعات بیشتر درباره مونرو، می‌توانید به مقاله قبلی من که به این رمزارز پرداخته است، مراجعه کنید. امروز، به بررسی دو کوین حریم خصوصی مشهور دیگر یعنی زی‌کش و دش می‌پردازیم.
زی‌کش که در سال ۲۰۱۶ متولد شد، اولین شبکه بلاکچینی است که از zk-SNARKs استفاده می‌کند. این فناوری یک پروتکل رمزنگاری جدید بر پایه اثبات دانش صفر است که به کاربران اجازه می‌دهد مالکیت خود را بر اطلاعات خاصی (مانند کلید خصوصی) بدون افشای خود اطلاعات اثبات کنند. به‌بیان ساده، اگر A به B بگوید که کلید یک در را دارد، با استفاده از zk-SNARKs، او نیازی به نشان دادن کلید ندارد، بلکه فقط باید در را باز کند تا ادعایش تأیید شود. با تکیه بر این فناوری، زی‌کش به کاربران اجازه می‌دهد که تراکنش‌های خود را انجام دهند بدون اینکه اطلاعات مربوط به فرستنده، گیرنده یا میزان تراکنش فاش شود.
فارغ از ویژگی‌های مربوط به حفظ حریم خصوصی، زی‌کش شباهت زیادی به بیت‌کوین دارد. به‌عنوان مثال، هر دو رمزارز محدودیت عرضه ۲۱ میلیون واحدی دارند. علاوه بر این، هم زی‌کش و هم بیت‌کوین هر ۴ سال یک‌بار پاداش بلاک خود را نصف می‌کنند. دلیل این شباهت آن است که زی‌کش بر پایه کد بیت‌کوین ساخته شده است و با وجود برخی اصلاحات، بخش عمده‌ای از ساختار آن مشابه بیت‌کوین است. همچنین، مانند بیت‌کوین، زی‌کش از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند و برای حفظ امنیت شبکه به قدرت پردازشی بالایی از سوی ماینرها نیاز دارد.
با این حال، با توجه به سختی فعلی شبکه زی‌کش (12.3 GSols/s)، ماینرها باید از دستگاه‌های ASIC استفاده کنند و به استخرهای استخراج متصل شوند تا سودآوری داشته باشند.
دش که در ابتدا XCoin نام داشت، در ژانویه ۲۰۱۴ راه‌اندازی شد و چندین بار تغییر نام داد. مانند زی‌کش، دش نیز یک بهبود فنی بر روی بیت‌کوین محسوب می‌شود.
۱. شبکه دومرحله‌ای و Masternode
دش یک الگوریتم شبکه دومرحله‌ای را معرفی کرد که به عنوان Masternode شناخته می‌شود. در این ساختار:
استفاده از Masternode همراه با InstantSend فرآیند تأیید تراکنش‌ها را به‌شدت ساده کرده و امکان تأیید و ارسال تراکنش‌ها در چند ثانیه را فراهم می‌کند.
۲. حریم خصوصی با CoinJoin
دش از CoinJoin استفاده می‌کند، روشی برای ترکیب تراکنش‌ها که:
به‌عنوان مثال، اگر پنج کاربر به‌طور هم‌زمان تراکنش ارسال کنند، دش ابتدا این پنج تراکنش را ترکیب کرده و سپس آنها را به گیرندگان مربوطه ارسال می‌کند. در این حالت، تنها پنج رکورد تراکنش در شبکه نمایش داده می‌شود، اما کسی نمی‌تواند تشخیص دهد که:
۳. الگوریتم X11 و امنیت شبکه
دش از روش X11 استفاده می‌کند، به این معنا که:
با این حال، با توجه به سختی فعلی شبکه دش (۲.۴ PH/s)، ماینرها فقط در صورتی سودآوری دارند که به یک استخر استخراج بپیوندند. خبر خوب این است که کاربران می‌توانند دش را از طریق استخرهای معتبر مانند ViaBTC Pool و AntPool استخراج کنند.
در شرایط کنونی، مردم در برخی مناطق بیش از پیش به کوین‌های حریم خصوصی روی آورده‌اند و این بازار در آینده پتانسیل رشد بالایی دارد. البته، از نظر مقیاس و پذیرش، کوین‌های حریم خصوصی هنوز قابل مقایسه با رمزارزهای پیشرو مانند بیت‌کوین و اتریوم نیستند. دلیل اصلی کوچک بودن پایگاه کاربران آنها نیز مقررات و قوانین است. در برخی کشورها، کوین‌های حریم خصوصی به‌طور کامل ممنوع شده‌اند، زیرا نهادهای اجرایی تمایلی به ناشناس بودن تراکنش‌ها ندارند.
این مسئله یک تناقض ایجاد می‌کند: رمزارزها باید بین ناشناس بودن و گسترش مقیاس یکی را انتخاب کنند. به‌عبارت‌دیگر، هرچه یک کوین ناشناس‌تر باشد، تبلیغ و جذب کاربران برای آن دشوارتر خواهد شد.
آیا کوین‌های حریم خصوصی در آینده می‌توانند این تناقض را حل کنند؟
باید منتظر بمانیم و ببینیم!
